Drie gamechangers in kankeronderzoek 

Op Wereldkankerdag, 4 februari, staat Stichting tegen Kanker stil bij de toekomst van kankeronderzoek en de strijd tegen deze ziekte. Drie baanbrekende innovaties springen eruit: therapeutische kankervaccins, theranostiek en verbeterde vroege detectie. Deze doorbraken bieden hoop op effectievere en minder ingrijpende behandelingen.

Leverkanker behoort tot de dodelijkste kankers wereldwijd, met beperkte behandelingsmogelijkheden. Een veelbelovend onderzoek van KU Leuven, UZ Leuven en UZ Gent richt zich op de ontwikkeling van een gepersonaliseerd mRNA-vaccin tegen leverkanker. Dit vaccin, specifiek afgestemd op de tumor van een individuele patiënt, wordt gecombineerd met immunotherapie om de respons op behandelingen te verbeteren. Momenteel reageert slechts 25% van de patiënten op immunotherapie, maar deze nieuwe technologie kan daar verandering in brengen. Prof. Diether Lambrechts benadrukt het potentieel: "We streven niet alleen naar betere behandelingen, maar naar een toekomst waarin niemand meer sterft aan leverkanker."

Voor patiënten met hoofd-halskanker, een van de meest agressieve vormen van kanker, ontwikkelt prof. Sophie Laurent (U Mons) boriumneutronenvangsttherapie (BNCT), een innovatieve theranostische aanpak met boorhoudende nanodeeltjes voor diagnose én therapie. Wanneer tumorcellen worden blootgesteld aan neutronen, vernietigt BNCT specifiek kankercellen terwijl gezond weefsel grotendeels gespaard blijft. Hierdoor kunnen zware bijwerkingen van conventionele behandelingen zoals chirurgie en radiotherapie verminderd worden. "Deze methode kan niet alleen de overlevingskansen verhogen, maar ook de levenskwaliteit van patiënten aanzienlijk verbeteren," aldus prof. Laurent.

Het neuro-endocrien systeem zorgt voor de prikkel waardoor de hormonen worden geproduceerd. Het neuro-endocriene systeem bestaat uit cellen die zich in verschillend weefsel door het hele lichaam bevinden. Zo komen neuro-endocriene cellen voor in de maag, darmen en alvleesklier. Neuro-endocriene tumoren (NEN) ontstaan door het overmatig delen van cellen in het neuro-endocriene systeem. Deze tumoren kunnen dus op verschillende plaatsen in het lichaam ontstaan, zoals in de dunne darm, longen, alvleesklier of maag. Omdat NEN moeilijk te herkennen zijn, worden ze vaak pas laat ontdekt, waardoor behandelingsopties beperkt zijn.

Het 1000-NEN-Genome project, onder leiding van prof. Timon Vandamme (UZA), onderzoekt genetische afwijkingen bij duizenden NEN-patiënten. Door beter inzicht te krijgen in erfelijke risico’s kan het team screeningsmethoden verbeteren en de ziekte in een vroeger stadium opsporen. "Ons werk kan leiden tot een vroegere diagnose en betere zorg voor patiënten met deze complexe en vaak laat ontdekte tumoren," stelt prof. Vandamme.

“Elke euro die mensen schenken, draagt bij aan hoop voor de toekomst,” benadrukt Els Decoster, PhD, manager van het departement Grants bij Stichting tegen Kanker. “Wetenschappelijk kankeronderzoek vergroot niet alleen de kans op genezing voor huidige patiënten, maar bouwt ook aan een wereld waarin kanker minder levens eist.”