Gerelateerde artikels
Theranostiek: nieuwe behandelmethode voor prostaatkanker en borstkanker
nieuws
Patiënten met prostaatkanker of borstkanker kunnen tegenwoordig naast chemo- en/of hormoontherapie ook baat hebben bij radionuclide therapie of theranostiek, een combinatie van therapie en diagnostiek. Artsen gebruiken daarbij één stof die de tumor in beeld brengt en deze tumor tegelijkertijd ook behandelt.
Lees ook: Stap dichter bij vaccin tegen kanker dankzij financiële steun Stichting tegen Kanker
Wat is theranostiek?
Om tumoren in het lichaam op te sporen, maakt men normaal een PET-scan. Daarvoor spuit de arts een radioactieve stof in het lichaam van de patiënt. Bij theranostiek gebruikt men diezelfde stof maar met minimale aanpassingen. Met dat bewerkt stofje worden tumoren vervolgens kapotgestraald.
Biomedisch wetenschapper Simone Dalm legt uit hoe de techniek in zijn werk gaat: “Voor de behandeling maken we een stofje radioactief, dit noemen we een radiotracer. Dit stofje bindt specifiek aan de eiwitten op de kankercellen. Zie de radiotracer als een sleutel die in een slot past.” Vervolgens vernietigen deze radiotracers de kankercellen met hun radioactief materiaal.
Gezonde cellen worden bij deze behandeling gespaard. “Deze sleutel past alleen op het slot”, vult Dalm aan. “Dat wil zeggen dat de behandeling uitsluitend reageert op het eiwit op de kankercellen, en niet op gezonde cellen. Hierdoor wordt de radioactiviteit specifiek geleverd aan de kankercellen, de gezonde delen van het lichaam worden dus gespaard.”
Lees ook: Overlevingskansen bij kanker spectaculair gestegen
Voordelen van theranostiek
Ten opzicht van andere kankerbehandelingen, heeft theranostiek enkele voordelen:
- Opsporing van kankercellen. De radiotracers zijn zichtbaar op een scan. Aangezien de radioactieve tracers zich binden aan kankercellen, kan je precies zien waar tumoren zitten. Zo kan je kanker in het lichaam detecteren.
- Met theranostiek kunnen de kankercellen specifiek worden bestraald. De radiotracers binden zich enkel aan het eiwit dat aanwezig is op de kankercellen. In tegenstelling tot bij andere behandelingen zoals chemotherapie, blijven gezonde cellen daardoor onaangetast.
- Je kan achteraf controleren of de behandeling effectief was. Radiotracers kunnen tumoren zichtbaar maken. Zo kan men de ziekte niet alleen opsporen, maar achteraf kan men ook controleren of er nog tumoren in het lichaam aanwezig zijn.
- Theranostiek is heel gepersonaliseerd. Als een arts vijf patiënten scant en bij vier van hen ziet hij of zij dat de tumor oplicht, dan weet de arts dat deze vier patiënten behandeld kunnen worden met de radioactieve stof. Artsen voorkomen zo dat ze patiënten onnodig behandelen.
Lees ook: Wat zijn de overlevingskansen bij borstkanker?
Uitdagingen
Hoewel de behandeling veelbelovend is, zijn er ook uitdagingen. Theranostiek werkt namelijk alleen als je een eiwit vindt dat voornamelijk aanwezig is op de kankercellen en niet op de gezonde cellen. Als dat wel het geval is, zullen de gezonde cellen ook beschadigd raken. Het vinden van zo’n specifiek eiwit is soms lastig. Ze kunnen bovendien verschillen per kankersoort of tussen de verschillende subtypes van een kankersoort.
Bovendien is er een groep patiënten die niet goed reageert op de behandeling: de tumor komt na de therapie weer terug of bij sommigen is de tumor helemaal niet te zien, terwijl die er wel zit.
Lees ook: Hoe kan je prostaatkanker voorkomen?
Bronnen:
auteur:
Sara Claessens,
gezondheidsjournalist
