Zijn maaltijdvervangers een goede manier om af te vallen?

nieuws In combinatie met groente en fruit zijn maaltijdvervangers een verantwoorde keuze als vermageren en op gewicht blijven met gewone voeding moeilijk is. Dat zegt het Nederlandse Voedingscentrum. Uit onderzoek is gebleken dat mensen met behulp van maaltijdvervangers meer afvallen en beter op gewicht blijven dan met een ‘gewone’, energiebeperkte voeding. Het gaat daarbij om de producten zoals kant-en-klare drankjes, oplospoeders, soepen, repen, enz. die een of meer maaltijden vervangen, zonder dat er gevaar is voor tekorten aan noodzakelijke voedingsstoffen. Op de verpakking moet staan: ‘maaltijdvervangend product voor gewichtsbeheersing’. Maaltijdvervangers moeten per maaltijd voorzien in dertig procent van de aanbevolen hoeveelheid vitamines en mineralen en tussen de 200 en 400 kilocalorieën leveren. Volgens de Europese wetgeving moeten de maaltijdkuren (dagrantsoenvervangers) minstens 800 kcal per dag leveren. Ter vergelijking: een vrouw heeft gemiddeld 2000 calorieën en een man gemiddeld 2500 calorieën per dag nodig. Verder zijn eisen gesteld aan de hoeveelheid eiwit, vet, linolzuur en vezel.

Een nadeel is dat maaltijdvervangers vaak erg duur zijn. Ze zijn ook eentonig, gezellig tafelen is er niet bij en ze verschaffen geen enkel culinair genot. Bij sommige mensen kunnen ze ook hoofdpijn of constipatie veroorzaken.
Een belangrijk nadeel is dat maaltijdvervangers geen groente of fruit bevatten. Weliswaar voorzien ze in vitamines en mineralen, maar niet in alle andere stoffen die groente en fruit zo gezond maken. Wanneer voor maaltijdvervangers wordt gekozen, is het daarom volgens het Voedingscentrum het beste per dag één tot twee maaltijden te vervangen en daarnaast een ‘gewone’ warme maaltijd met veel groente te eten die niet te veel calorieën levert. Tussendoor is fruit aan te raden. Ook moet je veel drinken om uitdroging te vermijden.
Als je ze slechts af en toe gebruikt, en daarnaast normaal eet, is er geen enkel probleem. Als je enkel en alleen maaltijdvervangers eet, wordt aangeraden om zo’n kuur maximaal gedurende twee à drie weken vol te houden, bij voorkeur onder toezicht van een arts of diëtist. Voor kinderen, tieners, zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven, mensen met eetproblemen en mensen die zware fysieke arbeid verrichten, zijn ze ten stelligste af te raden.
Een ander nadeel is dat de kans reëel is dat je na de kuur in je oude eetpatroon hervalt en de verloren kilo’s er snel weer bijkomen. Alle inspanningen zijn dan een maat voor niets geweest. Maaltijdvervangers kunnen een hulpmiddel zijn om snel gewicht te verliezen, maar ze leren je niet slank te blijven door gezond en evenwichtig te eten. Het gebruik van dergelijke preparaten heeft dan ook slechts zin als je ook je eetgewoonten aanpast en meer gaat bewegen.