Oordoppen verplicht op muziekoptredens

nieuws Sinds 1 januari 2013 gelden nieuwe geluidsnormen voor muziekactiviteiten. Zo zijn organisatoren van muziekactiviteiten onder meer verplicht gratis oordoppen ter beschikking te stellen als het geluid 95 dbA of hoger is. Ze moeten het geluidsniveau ook continu meten.

Daarmee wil de Vlaamse regering gehoorschade door te luide muziek voorkomen. Het is genoeg om op één muziekconcert te dicht bij de boxen te staan om uw oren permanent te beschadigen. 43 procent van de jongeren heeft na het uitgaan tot soms nog 12 uur last van een fluittoon, wat al wijst op gehoorschade. 71 procent van de tieners en twintigers is zich wel bewust van de risico’s van te veel lawaai, maar doet niks om gehoorschade te voorkomen.

Welke muziekactiviteiten?
De nieuwe regels over het maximale geluidsniveau gelden voor alle muziekactiviteiten die toegankelijk zijn voor publiek en waar elektronisch versterkte muziek wordt gespeeld. Dat wil zeggen dat iedere openbare activiteit met opgenomen muziek (bv. cd’s, mp3 ...) of elektronisch versterkte livemuziek (bv. liveoptredens met microfoons, versterkers ...) onder de regelgeving valt. De geluidsnormen gelden dus voor een café met gewone achtergrondmuziek, een fuif in een zaal of een tent, muziek in een fitnesszaal, een dansvoorstelling, een eetfestijn met achtergrondmuziek, een theatervoorstelling met muziek, een optreden in een kleine of grote zaal, een festival in openlucht ...

Activiteiten met enkel niet-elektronisch versterkte muziek (bv. fanfare, symfonisch orkest, kamerorkest … zonder versterking) vallen niet onder de regelgeving. Dat is ook het geval voor activiteiten die op privédomein worden georganiseerd en niet toegankelijk zijn voor het ruime publiek. Bij gedeeltelijke versterking zijn de geluidsnormen wel van toepassing (bv. jazzcombo, semi-akoestische set …).

Aangezien de regelgeving bedoeld is om gehoorschade te voorkomen en te beperken, speelt de grootte van een evenement of zaal geen enkele rol bij de bepaling van de vergunning die u nodig hebt. Alles hangt af van de geluidsvolumes die u wilt produceren. Een klein danscafé dat dagelijks muziek op een hoog volume wil spelen, heeft dezelfde vergunning nodig en heeft dezelfde verplichtingen als een megadiscotheek. Voor een muziekcafé dat luide rockconcerten wil organiseren, gelden dezelfde normen en bijkomende verplichtingen als voor een mega-festival. En ook omgekeerd: een groot festival dat enkel lagere volumes produceert, kan werken met dezelfde normen en verplichtingen als een klein muziekcafé.

Naast de geluidsnormen voor de muziekactiviteiten zelf, zijn er ook normen voor de omgeving rond de muziekactiviteit met de bedoeling overlast te beperken.

Welke maatregelen moet u nemen?

Welke maatregelen u moet nemen en welke vergunningen u nodig hebt wanneer u een concert organiseert of muziek wil spelen in een café of dancing, is vooral afhankelijk van het geluidsniveau: hoe hoger het geluidsniveau van de muziek, hoe meer maatregelen moeten worden genomen om het geluid te beheersen en gehoorschade te voorkomen. Om die reden wordt gewerkt met drie geluidsniveaus. Ieder geluidsniveau heeft zijn eigen verplichtingen.

1. Muziekactiviteiten met een maximaal niveau van 85 dB(A) LAeq,15min

Muziek die stiller is dan een gemiddelde van 85 decibel, gemeten over 15 minuten, vindt u bv. in een praatcafé of restaurant, waar de muziek louter als achtergrond dient. Vanaf het moment dat de muziek meer prominent aanwezig is, en zeker vanaf het moment dat het geluidsvolume een ‘dansbaar’ niveau haalt, overschrijdt het gemiddelde volume meestal de 85 decibel.
Ook liveoptredens gaan bijna altijd luider dan het gemiddelde van 85 decibel. Een onversterkt drumstel waarop stevig wordt gespeeld, overschrijdt dit volume in de meeste gevallen makkelijk.

Welke maatregelen moet u nemen?
U hoeft het geluid niet te meten, en u hoeft geen maatregelen te nemen voor gehoorbescherming.
Let er wel op dat u de omgevingsnormen respecteert.

2. Muziekactiviteiten luider dan 85 dB(A) LAeq,15min, met een maximaal niveau van 95 dB(A) LAeq,15min

Muziek die luider is dan 85 dB(A) LAeq,15min maar gemiddeld over een kwartier niet boven de 95 decibel gaat, vindt u bv. in muziekcafés waar de muziek een stuk luider staat dan in een ‘gewoon’ praatcafé, bij kleine fuiven, bij dansoptredens en bij liveconcerten van stillere genres of concerten in akoestisch
zeer gedempte ruimtes zoals theaterzalen.

Welke maatregelen moet u nemen?
U vraagt de nodige toelating of vergunning aan:
• U organiseert slechts één of alleszins minder dan 12 keer per jaar een muziekactiviteit (fuif, concert…):
- U vraagt voor iedere activiteit een toestemming aan het college van burgemeester en schepenen van uw gemeente, met vermelding van het maximumniveau dat u wilt hanteren. Dat maximumniveau mag in ieder geval nooit hoger zijn dan 100 dB(A) LAeq,60min.

- Voor activiteiten die plaatsvinden in een gesloten ruimte (zaal, café …), is dit type aanvraag per locatie beperkt tot maximum 12 keer per jaar en maximum twee keer in dezelfde maand. Voor activiteiten in tent of openlucht geldt deze beperking niet.

• U organiseert permanent of heel vaak dezelfde soort muziekactiviteiten op dezelfde locatie (café, jeugdhuis, feestzaal, muziekclub …)
- U doet bij de gemeente een officiële melding zodat u ‘meldingsplichtig klasse 3’ wordt. Het college van burgemeester en schepenen kan bijkomende voorwaarden of strengere normen opleggen, maar in ieder geval moet u een aantal bijkomende maatregelen nemen.
- Als u op dezelfde locatie eenmalig of occasioneel (maximum 12 keer per jaar en maximum twee keer in dezelfde maand) toch een luidere muziekactiviteit wil organiseren, dan kan dat, mits toelating van het college.
Voor activiteiten die maximum 3 uur duren en plaatsvinden tussen 12 u en middernacht, kunt u dat in principe een onbeperkt aantal keren aanvragen. De aanvraag kunt u doen voor verschillende activiteiten tegelijkertijd.

Bovendien neemt u volgende bijkomende maatregelen voor gehoorbescherming:
• Meet het geluidsvolume gedurende de volledige activiteit met een reglementair meettoestel (zie hoofdstuk 4).
• Het gemeten geluidsvolume moet permanent zichtbaar zijn voor de persoon die het geluidsvolume bedient.

• U mag een geluidsbegrenzer gebruiken die ervoor zorgt dat de maximumnorm niet wordt overschreden, maar dat is geen verplichting. Ook hier is het gemeten geluidsvolume permanent zichtbaar voor de persoon die het geluidsvolume bedient.

• Er wordt geadviseerd om gehoorbescherming (oordoppen) aan te bieden, maar dat is niet verplicht.

3. Muziekactiviteiten luider dan 95 dB(A) LAeq,15min, met een maximaal niveau van 100 dB(A) LAeq,60min

Deze geluidsniveaus vindt u bv. bij rockconcerten, grote fuiven en discotheken. Ook pop- of rockconcerten in kleine zalen vallen hier meestal onder.

Welke maatregelen moet u nemen?

U vraagt de nodige toelating of vergunning aan:

• U organiseert slechts één of alleszins minder dan 12 keer per jaar een muziekactiviteit (fuif, concert…):
- U vraagt voor iedere activiteit een toestemming aan het college van burgemeester en schepenen van uw gemeente, met vermelding van het maximumniveau dat u wilt hanteren. Dat maximumniveau mag in ieder geval nooit hoger zijn dan 100 dB(A) LAeq,60min.
- Voor activiteiten die plaatsvinden in een gesloten ruimte (zaal, café …), is dit type aanvraag per locatie beperkt tot maximum 12 keer per jaar en maximum twee keer in dezelfde maand. Voor activiteiten in tent of openlucht geldt deze beperking niet.

• U organiseert permanent of heel vaak dezelfde soort muziekactiviteiten op dezelfde locatie (café, jeugdhuis, feestzaal, muziekclub …):
- U vraagt bij de gemeente een milieuvergunning aan om een ‘ingedeelde inrichting klasse 2’ (milieuvergunningsplichtig) te worden. Voor u deze vergunning krijgt, moet u een akoestisch onderzoek laten uitvoeren door een erkende geluidsdeskundige. Op basis van dit onderzoek vermeldt de gemeente dan in de vergunning het maximum geluidsniveau voor die locatie.
- In ieder geval zal dit nooit het absolute maximum van 100 dB(A) LAeq,60min overschrijden.

Bovendien neemt u nog volgende bijkomende maatregelen voor gehoorbescherming:
• Meet het geluidsvolume gedurende de volledige activiteit met een reglementair meettoestel.
• Het gemeten geluidsvolume moet geregistreerd of ‘gelogd’ worden gedurende de volledige activiteit, zodat ook na de activiteit kan worden nagekeken welke geluidsvolumes er op welk ogenblik zijn geproduceerd. U houdt de geregistreerde meetgegevens minstens één maand bij.
• Het gemeten geluidsvolume is permanent zichtbaar voor de persoon die het geluidsvolume bedient.
• U mag een geluidsbegrenzer gebruiken die ervoor zorgt dat de maximumnorm niet wordt overschreden, maar dat is geen verplichting. Ook hier is het gemeten geluidsvolume permanent zichtbaar voor de persoon die het geluidsvolume bedient.
• U stelt gratis oordopjes ter beschikking van het publiek. Men hoeft ze niet uit te delen aan alle aanwezigen. De gratis oordoppen moeten ter beschikking zijn van wie er behoefte aan heeft.
• Cafés die beschikken over een permanente geluidsinstallatie en een klasse 2-vergunning hebben, laten een geluidsplan opmaken.

Meer info
www.lne.be/themas/hinder-en-risicos/geluidshinder/beleid/muziek
www.lne.be/geluidsnormen
www.helpzenietnaardetuut.be