Gerelateerde artikels
Strottenhoofdkanker (larynxkanker, stembandkanker)
In dit artikel
Strottenhoofdkanker (larynxkanker, stembandkanker)
dossier
Strottenhoofdkanker, ook wel larynxkanker of stembandkanker, is kanker van je strottenhoofd of stembanden. Symptomen zijn onder andere veranderingen in de stem, zoals heesheid, en een aanhoudende keelpijn of hoest. Een overzicht van de oorzaken, risico’s, symptomen en behandelingen.
Lees ook: Keelpijn met heesheid: hoe behandel je een ontsteking van het strottenhoofd (laryngitis)?
Wat is strottenhoofdkanker?
© Getty Images / strottenhoofd
Strottenhoofdkanker (larynxkanker) behoort tot de groep van hoofd-halskankers. Het is een kanker die het strottenhoofd aantast. Het strottenhoofd is een deel van de keel dat zich bij de ingang van de luchtpijp (trachea) bevindt. Het speelt een belangrijke rol bij ademhalen, spreken en slikken. Het bevat ook je stembanden. Kanker in het strottenhoofd of de stembanden ontstaat wanneer cellen ongecontroleerd groeien in je strottenhoofd. Naarmate deze kankercellen zich vermenigvuldigen, dringen ze omliggende weefsels binnen en beschadigen ze je lichaam.
Strottenhoofdkanker kan ontstaan in de supraglottis (bovenste deel van het strottenhoofd, 35% van de gevallen), de glottis (middelste deel waar de stembanden zich bevinden, 60% van de gevallen) of de subglottis (onderste deel van het strottenhoofd, 5% van de gevallen).
In België worden jaarlijks ongeveer 500 nieuwe gevallen van strottenhoofdkanker vastgesteld. De ziekte komt frequenter voor bij mannen, meestal tussen de 55 en 70 jaar. De laatste jaren zijn er relatief steeds meer vrouwen die deze vorm van kanker krijgen en dit op vroegere leeftijd.
Lees ook: Symptomen van hoofd-halskanker: pijn, zwelling, slikproblemen
Oorzaken en risicofactoren van strottenhoofdkanker
Het is niet helemaal duidelijk wat strottenhoofdkanker precies veroorzaakt, maar je risico om de aandoening te krijgen wordt verhoogd door:
- Ongezonde levensstijl: Tabak roken, grote hoeveelheden alcohol drinken, een ongezond dieet met weinig fruit en groenten.
- Leeftijd: Vaker bij mensen van 55 jaar en ouder.
- Geslacht: Mannen hebben ongeveer vijf keer meer kans om deze kanker te ontwikkelen, mogelijk omdat roken en overmatig alcoholgebruik vaker voorkomen in deze groep.
- Familie: Het hebben van familieleden (zoals een ouder, broer, zus of kind) die strottenhoofdkanker hebben gehad, verhoogt je kans. Ongeveer 1 op de 4 mensen die een hoofd- en halskanker hebben gehad, krijgt het opnieuw.
- Beroep: Mensen die op het werk worden blootgesteld aan bepaalde stoffen lopen een hoger risico. Het gaat om stoffel als zwavelzuurmist, houtstof, nikkel, asbest of mosterdgas.
Een gezonde levensstijl, inclusief alcohol en tabak verminderen of vermijden, kan je kansen om strottenhoofdkanker te ontwikkelen aanzienlijk verkleinen.
Lees ook: Heesheid: wanneer moet je je ongerust maken?
Symptomen van strottenhoofdkanker
De eerste tekenen van strottenhoofdkanker worden soms verward met andere aandoeningen. Het meest voorkomende symptoom is heesheid die na een paar weken niet verbetert.
Andere symptomen van strottenhoofdkanker zijn:
- Verandering in je stem, zoals heesheid.
- Pijn bij het slikken of moeite met slikken.
- Een zwelling of knobbel in je nek.
- Een langdurige hoest of kortademigheid.
- Aanhoudende keelpijn of oorpijn.
- Een hoog piepend geluid bij het ademen.
- Ademhalingsproblemen, in ernstige gevallen.
Sommige mensen kunnen ook last krijgen van een slechte adem, onbedoeld gewichtsverlies of (extreme) vermoeidheid.
Raadpleeg je huisarts als je langer dan 3 weken een hese stem hebt. Symptomen worden vaak veroorzaakt door minder ernstige aandoeningen, maar het is verstandig om ze te laten controleren. Indien nodig kan je huisarts je doorverwijzen naar een specialist in het ziekenhuis voor verder onderzoek.
Strottenhoofdkanker: diagnose en behandeling
Strottenhoofdkanker kan worden gediagnosticeerd met verschillende tests, zoals beeldvorming (CT- of MRI-scans) om de grootte en locatie van de tumor te bepalen, laryngoscopie om het strottenhoofd te onderzoeken, een PET-scan om kankercellen te markeren, en een biopsie om afwijkend weefsel te analyseren.
De belangrijkste behandelingen voor strottenhoofdkanker zijn radiotherapie, chirurgie, chemotherapie en gerichte kankermedicijnen. Radiotherapie of chirurgie om de kankercellen uit het strottenhoofd te verwijderen, kan vaak strottenhoofdkanker genezen als het in een vroeg stadium wordt gediagnosticeerd. Als de kanker vergevorderd is, kan een combinatie van chirurgie om een deel of het gehele strottenhoofd te verwijderen, radiotherapie en chemotherapie worden gebruikt.
Als je een operatie ondergaat om je strottenhoofd te verwijderen, zul je niet meer op de gebruikelijke manier kunnen spreken of ademen. In plaats daarvan adem je via een stoma en heb je aanvullende behandeling en spraak- en taaltherapie nodig om te helpen spreken. Dit kan het plaatsen van een klep in je keel omvatten, of het gebruik van een elektrisch apparaat dat je tegen je keel houdt om geluid te produceren.
Lees ook: Stembandpoliepen en stembandknobbels
Overlevingskans strottenhoofdkanker
Het vooruitzicht voor strottenhoofdkanker hangt af van de omvang van de kanker wanneer deze wordt gediagnosticeerd en behandeld. Gelukkig wordt strottenhoofdkanker meestal in een vroeg stadium gediagnosticeerd, wat betekent dat het vooruitzicht over het algemeen beter is dan bij sommige andere vormen van kanker. Over het algemeen zal ongeveer 65 van de 100 mensen 5 jaar of langer overleven na de diagnose, en ongeveer 55 van de 100 mensen zal 10 jaar of langer overleven. Als je rookt, kan het stoppen met roken na de diagnose van strottenhoofdkanker je vooruitzicht verbeteren.
Lees ook: Sterke toename hoofd-halskanker
Bronnen:
auteur:
Lotte Poté,
gezondheidsjournalist
