Over spiritualiteit bij kinderen

boeken-interviews Ondanks onze westerse seculiere maatschappij blijven spiritualiteit en religiositeit nog voor een groot stuk taboe. Aangezien voor vele mensen religie heel belangrijk is, willen we hen niet kwetsen. Ook binnen psychotherapie in het algemeen, kinderpsychotherapie in het bijzonder, is dit een hete aardappel die men liever wil vermijden. Dat is jammer, omdat het blootleggen van de achterliggende mechanismen meer dan nuttig kan zijn in onze omgang met anderen. Ook werpen de mechanismen een ander licht op zo’n bekend voorwerp als de eigen knuffel van een kind. Een object dat zelfs binnen de kinderpsychotherapie weinig aandacht krijgt en veeleer als een ‘fait divers’ wordt afgedaan. Het is echter een waardevolle schat die aanwezig is, die een belangrijke plaats voor het kind inneemt en waarmee we aan de slag kunnen.

Spiritualiteit is de eigendom van ieder individueel mens. Aan hem of haar om te bepalen hoe dit in te vullen. Verbondenheid met religieuze figuren, met de natuur, met de medemens, enzovoort. Daarom moeten we dringend de taboes rond spiritualiteit en religiositeit doorbreken. Voor elkaar openstaan en respect hebben voor de persoonlijke invulling van de eigen spiritualiteit.

In dit boek gaan we op zoek naar de cruciale mechanismen (neuropsychologie, sociaalpsychologie) van spiritualiteit en religiositeit. Hierbij zullen we beide termen scherp moeten definiëren. Hierdoor zullen we vaststellen dat die achterliggende mechanismen veel breder toepasbaar zijn. In de literatuur is er voorts weinig beschikbaar omtrent zo’n bekend object als de knuffel. We moeten al terugkeren naar onder meer het baanbrekende werk van Donald Winnicott, die daarbij spreekt over een ‘transitioneel object’. In het licht van onze studie is een knuffel veel meer dan dat. Voor ons is het een spiritueel object, gelet op de functies die het voor kinderen uitoefent. Een aantal zaken gaan we daarbij integreren bij het werken met knuffels op de kinderpsychotherapeutische werkvloer.

Stefaan Boel is Kinderpsycholoog-Kinderpsychotherapeut en bezit bijzondere expertise in de behandeling van depressies, zelfverwonding, zelfmoordgedachten, kindermishandeling en psychotraumata.