Passief roken erkend als gezondheidsrisico in huis

De Vlaamse Regering heeft beslist om het binnenmilieubesluit te actualiseren. Er zijn er een aantal nieuwe vervuilende factoren opgenomen, zoals PAK’s en tabaksrook. De aandacht gaat uit naar de gezondheidsimpact van chronische of langdurige blootstelling.

Een persoon brengt gemiddeld 85 procent van zijn tijd binnen door. De luchtkwaliteit binnenshuis is dus belangrijk voor de gezondheid. De laatste jaren is er veel nieuw onderzoek gebeurd naar welke stoffen en omgevingsfactoren daarbij een voorname rol spelen, welke nuttig zijn om te meten en vanaf welke hoeveelheid er gezondheidsrisico’s zijn, om uiteindelijk te bepalen of er maatregelen genomen moeten worden. 

Vlaams minister voor Welzijn, Volksgezondheid en Gezin: “De luchtkwaliteit in een woning of publiek gebouw wordt beïnvloed door factoren als de ligging, de ventilatie en bouwmaterialen en vooral ook wat er in dat binnenmilieu gebeurt. Met dit besluit scheppen we duidelijkheid over welke factoren en stoffen we in de gaten moeten houden en welke hoeveelheden daarbij aanvaardbaar zijn. We hanteren daarvoor de meest recente resultaten van uitgebreid wetenschappelijk onderzoek. Onze administratie krijgt genuanceerde mogelijkheden om te interveniëren in het belang van de bewoner van de woning, of de gebruiker van een publiek toegankelijk gebouw.”

Het Binnenmilieubesluit van 2004 bevat richtlijnen die een gezond binnenmilieu omschrijven en geeft daarbij voor een heel reeks stoffen of actoren richtwaarden en interventiewaarden. Nieuw wetenschappelijk onderzoek, de Vlaamse meetcampagnes in woningen en publiek toegankelijke gebouwen en evoluties in bouwmaterialen, isolatie- en ventilatiemogelijkheden maakten dat dit besluit aan een update toe was.

Het gewijzigde besluit omschrijft onder andere volgende factoren als een gezondheidsrisico binnenhuis:

• Chemische factoren: een reeks chemische stoffen, zoals koolstofmonoxide, koolstofdioxide, metallisch kwik, ozon, benzo(a)pyreen (als merker voor PAKs), fijn stof (PM2,5), stikstofdioxide, asbest en vele andere.

• Fysische factoren, zoals temperatuur, relatieve vochtigheid, tocht en elektromagnetische straling.

• Biologische factoren zoals schimmel, mijten en ongedierte.

Tabaksrook is een opvallende nieuwkomer in het lijstje. De rook brengt kankerverwekkende stoffen in de lucht, waarvan polycyclische aromatische koolwaterstoffen of PAK’s wellicht de bekendste zijn. Er is voor tabaksrook in feite geen ondergrens, elk beetje is al schadelijk. 

Voor deze vervuilende factoren geeft het besluit richtwaarden aan die weergeven vanaf welke hoeveelheid er gezondheidsrisico’s kunnen optreden. Die zijn gericht op risico’s door blootstelling op lange termijn (chronisch). Anderzijds geven ze als laagste drempel een ‘alert’ voor blootstelling op korte termijn (acuut). 

Vooral voor de chemische factoren zijn er ook interventiewaardes opgenomen. Als deze overschreden worden, kan de Vlaamse administratie maatregelen opleggen. De meest ingrijpende is een advies tot onbewoonbaarheid. Nieuw in het besluit is dat er nu ook beter rekening gehouden wordt met de ernst van het gezondheidseffect bij langdurige blootstelling en er de mogelijkheid komt tot maatregelen die onbewoonbaarheid kunnen vermijden. Een ventilatie-advies bijvoorbeeld kan vaak de duur van blootstelling aan hogere waarden beperken zodat het risico aanvaardbaar wordt.

Het besluit voorziet de mogelijkheid om onderzoeken in te stellen in particuliere woningen en publiek toegankelijke gebouwen. Indien een arts vermoedt dat de woning van zijn patiënt aanleiding geeft tot gezondheidsklachten, kan deze een beroep doen op een medisch milieukundige van de Logo’s om meer informatie in te winnen of een gemotiveerd woningonderzoek aan te vragen.

Zijn in een woning of publiek toegankelijk gebouw de interventiewaarden overschreden, dan kunnen er saneringsmaatregelen worden genomen. Bij een particuliere woning geeft het Agentschap Zorg en Gezondheid daarover advies aan de bewoner, bij een publiek toegankelijk gebouw kan het die maatregelen opleggen. Het gaat dan bijvoorbeeld over maatregelen om de vervuiling te verminderen of weg te nemen, gedurende een bepaalde periode intensief te ventileren, of het blootstellingniveau te beperken in de tijd.”