De ziekte van Graves

dossier

De ziekte van Graves is een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem het gezonde weefsel van de schildklier aanvalt. Dit leidt tot een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie), een aandoening waarbij de schildklier te veel schildklierhormonen produceert. Deze hormonen reguleren het metabolisme, de snelheid waarmee het lichaam voedsel omzet in energie. De ziekte is genoemd naar de Ierse arts Robert Graves, die de aandoening in de 19e eeuw beschreef.

Lees ook: Hyperthyreoïdie: te snel werkende schildklier

De rol van de schildklier

De schildklier is een kleine, vlindervormige klier aan de voorkant van de hals. Hij speelt een cruciale rol in het reguleren van het metabolisme door de afgifte van hormonen, die bijna elk orgaan in het lichaam beïnvloeden en processen aansturen zoals hartslag, spierkracht en temperatuurregulatie. Wanneer de schildklier overactief is, zoals bij de ziekte van Graves, raakt deze balans verstoord, met uiteenlopende gevolgen voor de gezondheid.

De overproductie van schildklierhormonen beïnvloedt onder andere:

  • Het hart: Een snelle hartslag (tachycardie) en in ernstigere gevallen hartritmestoornissen.
  • De spieren: Zwakte van skeletspieren, wat dagelijkse activiteiten kan bemoeilijken.
  • De botten: Verhoogd risico op osteoporose door verhoogde botafbraak.
  • De huid: Soms kan er een verdikking en roodheid ontstaan op de schenen, bekend als pretibiaal myxoedeem.
  • De ogen: Bij een derde van de patiënten ontwikkelt zich een aandoening die bekendstaat als Graves’ orbitopathie. De oogziekte van Graves is de meest voorkomende oogkasaandoening. Het is tevens de meest voorkomende oorzaak van uitpuiling van de ogen. De oogziekte van Graves ontstaat door een afweerreactie (auto-immuun ontsteking) tegen de schildklier en soms ook tegen het oogkasweefsel.

Lees ook: Oogziekte van Graves: uitpuilende ogen (schildklierziekte)

Symptomen van de ziekte van Graves

De symptomen ontwikkelen zich meestal geleidelijk over enkele weken of maanden. Veelvoorkomende symptomen zijn:

  • Snelle hartslag of hartkloppingen.
  • Gevoel van nervositeit of trillen.
  • Gewichtsverlies ondanks een verhoogde eetlust.
  • Diarree of frequente stoelgang.
  • Intolerantie voor warmte en overmatig zweten.
  • Slapeloosheid.
  • Haaruitval of broos haar.
  • Menstruatieverstoringen.
  • Een vergrote schildklier (struma).

Lees ook: Oogziekte van Graves: uitpuilende ogen (schildklierziekte)

Oorzaken en risicofactoren

De precieze oorzaak van de ziekte van Graves is onbekend. Wel is bekend dat het immuunsysteem antistoffen produceert (TSI, thyroid-stimulating immunoglobulins) die de schildklier stimuleren om overmatig hormonen te produceren. Factoren zoals genetische aanleg, leefstijl en de aanwezigheid van andere auto-immuunziekten spelen een rol.

Diagnose en behandeling ziekte van Graves

De diagnose wordt gesteld door middel van bloedonderzoek naar schildklierhormoonniveaus en schildklierstimulerend hormoon (TSH), aangevuld met beeldvorming of een scan van de schildklier. De behandeling hangt af van de ernst van de aandoening en kan bestaan uit medicatie, radioactief jodiumtherapie of een operatie. 

Over het algemeen worden de patiënten gedurende 12-18 maanden behandeld met medicijnen. Na deze periode wordt gekeken of de medicijnen gestopt kunnen worden zonder dat de ziekte terugkomt.

Bij patiënten met Graves’ oftalmopathie is ook extra oogzorg nodig. Vaak volstaan oogdruppels en oogzalf en bij daglicht een zonnebril, maar in ernstiger gevallen kunnen medicijnen nodig zijn, bestraling of een operatie.  

Lees ook: Schildklieroperatie (strumectomie)

De ziekte van Graves kan ernstige gevolgen hebben als deze onbehandeld blijft, zoals hartaandoeningen en botverlies. Het is daarom cruciaal om symptomen tijdig te herkennen en medische hulp te zoeken.

Met de juiste behandeling en begeleiding kunnen patiënten een normaal leven leiden. Het is belangrijk om regelmatig controles te ondergaan om de schildklierfunctie in balans te houden en complicaties te voorkomen.

Bronnen:

https://my.clevelandclinic.org
https://www.lumc.nl
https://www.umcutrecht.nl

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: november 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram