Lees ook in De Standaard....
Daarom lijkt de terugweg altijd korter dan de heenreis
nieuws
Vindt u ook dat de terugweg van je vakantiebestemming veel korter lijkt dan de heenweg? Dan ben je niet alleen: veel mensen ervaren dit bedrieglijke fenomeen. Nu hebben Japanse onderzoekers er ook een wetenschappelijke verklaring voor gevonden.
Een nieuwe studie, verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift Plos One, bevestigt dat dit effect wel degelijk bestaat. Die conclusie is gebaseerd op twee experimenten met twintig, gezonde mannen tussen de 20 en 30 jaar.
De proefpersonen werden verdeeld over twee groepen en elke helft kreeg twee filmpjes te zien. In de hoofdrol: een cameraman die door de stad wandelde en livebeelden maakte. Voor elke vertoning, kregen de proefpersonen, die hun uurwerk en gsm moesten afgeven, een kaart met daarom de onbekende routes die in de film echt werden afgelegd.
Het return effect
In het eerste filmpje ging de cameraman van punt ‘S’ naar ‘E’, in het tweede filmpje wandelde hij van punt ‘(S)’ naar ‘(E)’. Dat betekent dat de route in de tweede film dezelfde was, maar dan in de andere richting.
In een derde filmpje wandelde de man van punt ‘S’ naar ‘E’, maar nam hij een heel andere route dan in de eerste twee filmpjes. Elke deelnemer moest ook aangeven wanneer er volgens hem drie minuten voorbij waren. De duur en de afstanden van de drie films waren gelijk (26,3 min - 1,7 km).
Daaruit blijkt dat de deelnemers die het eerste en het tweede filmpje zagen, de terugweg als korter ervoeren. De proefpersonen die het tweede en het derde filmpje zagen en dus niet terugkeerden, kregen niet met het fenomeen te maken. Deze experimenten bevestigen dat het zogenaamde return-effect wel degelijk bestaat.
Tijd voor afleiding
De vorsers weten niet hoe alles psychologisch in zijn werk gaat, maar hebben wel enkele plausibele theorieën. Het is mogelijk dat wanneer je de focus legt op de tijd zelf, deze een eeuwigheid lijkt te duren. Maar als je afgeleid bent door andere, interessantere dingen, zal de tijd net sneller lijken te gaan.
Ook herkenningspunten spelen mogelijk een grote rol. Als je op vakantie gaat, dan ken je de route niet en lijkt ze lang. Op de terugweg herken je soms enkele punten die je zag tijdens de heenreis en lijkt de tijd sneller vooruit te gaan.
Die redenering wordt ook ondersteund in een Nederlands onderzoek uit 2011, uitgevoerd aan de universiteit van Tilburg. Hoofdonderzoeker Niels van de Ven concludeerde toen dat mensen optimistisch zijn van aard.
‘Ze denken dat ze voor taken minder tijd nodig hebben dan in de realiteit het geval is. Ze denken dat de heenreis zal meevallen, maar komen steeds bedrogen uit. Daarom verandert hun kijk op de terugweg. Ze denken dat die ook even lang zal zijn, maar dan concentreren ze zich meer op de leuke momenten die ze beleefd en komt de terugrit vaak korter over. Dit effect ervaren we niet als we dagelijks naar het werk pendelen. Daarvoor kennen we het traject dat we afleggen iets te goed.’
