Gerelateerde artikels
Mazelen: symptomen en wat als je in contact komt?
In dit artikel
Mazelen: symptomen en wat als je in contact komt?
dossier Mazelen is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door het mazelenvirus. Mazelen is aan een opmars bezig wereldwijd en ook Europa blijft niet gespaard. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, treft mazelen niet alleen kinderen en kan het ernstige complicaties veroorzaken. Vaccinatie is essentieel om jezelf en anderen te beschermen.
Hoe herken je mazelen? Wat moet je doen als je in contact bent geweest met een besmet persoon of als je zelf besmet bent?
Lees ook: Vaccinatie mazelen voor volwassenen en kinderen
Mazelen: niet alleen een kinderziekte
Hoewel mazelen vaak als een kinderziekte wordt beschouwd, treft het ook niet-gevaccineerde adolescenten en jongvolwassenen of degenen die de ziekte niet hebben gehad als kind. Tijdens de epidemie van 2024 in België was meer dan de helft van de patiënten niet gevaccineerd en wist bijna een derde niet of ze gevaccineerd waren. Deze epidemie resulteerde in 559 gevallen, het hoogste aantal in tien jaar, met minstens 134 ziekenhuisopnames.
Lees ook: Hoe mazelen het immuunsysteem wist
Risico op complicaties: is mazelen gevaarlijk?
Hoewel de meeste mensen binnen één tot twee weken herstellen, kan mazelen in 30% van de gevallen tot complicaties leiden, zoals oorinfecties (otitis), bronchitis of longontsteking. Een acute encefalitis (hersenontsteking) treedt op in ongeveer 1 op 1.000 gevallen, wat fataal kan zijn of blijvende schade kan veroorzaken.
Bepaalde groepen lopen een verhoogd risico op ernstige complicaties:
- Baby’s jonger dan één jaar, vooral als hun moeders niet immuun of gevaccineerd zijn.
- Volwassenen: het risico op complicaties neemt toe met de leeftijd.
- Mensen met een verzwakt immuunsysteem, zoals leukemiepatiënten of mensen die chemotherapie ondergaan.
- Zwangere vrouwen, bij wie mazelen in zeldzame gevallen een miskraam of vroeggeboorte kan veroorzaken.
Lees ook: Wat desinfecteert er je handen best: zeep of ontsmettingsgel?
Mazelen is zeer besmettelijk
Mazelen is zeer besmettelijk: bijna iedereen die niet gevaccineerd is (of de ziekte niet heeft gehad) en in contact komt met een zieke (in de kinderopvang, op school, in de wachtruimte van arts of ziekenhuis), zal besmet worden.
Mazelen worden overgedragen via:
- in de lucht zwevende vochtdruppeltjes uit neus, keel en mond;
- direct contact met snot of slijm;
- soms via besmette voorwerpen op oppervlakten.
Een zieke persoon is besmettelijk vanaf ongeveer 4 dagen voor tot ongeveer 4 dagen na het begin van de rode vlekken. Algemene preventiemaatregelen zoals handen wassen, hoesthygiëne enzovoort volstaan niet om een besmetting te voorkomen.
Lees ook: Bescherm jezelf tegen infecties: zo was je je handen correct
Symptomen van mazelen
Mazelen heeft een incubatietijd van 7 tot 14 dagen. De eerste symptomen lijken op een zware verkoudheid:
- Hoge koorts, die kan oplopen tot boven 39°C.
- Algemeen gevoel van malaise.
- Rode, pijnlijke of ontstoken ogen.
- Keelpijn, hoesten, niezen en een loopneus.
Op de derde dag verschijnen kleine rode vlekjes met een witte kern in de mond (Koplik-vlekken).
Op de vierde of vijfde dag volgt een huiduitslag: rode vlekjes verschijnen achter de oren en verspreiden zich naar het gezicht en de rest van het lichaam. Na een week verdwijnen de symptomen meestal volledig.
Lees ook: Rodehond of rubella: symptomen, verloop en behandeling
Wat doen bij een vermoeden van mazelen?
- Bel eerst uw huisarts voordat je op consultatie gaat om besmetting van anderen te voorkomen.
- Draag een mondmasker (ook bij je kind) bij een bezoek aan de arts.
- Vermijd contact met niet-gevaccineerde of kwetsbare personen (baby’s, zwangere vrouwen, enz.).
- Breng de school of kinderopvang op de hoogte als je kind besmet is.
- Volgens de richtlijnen van Kind en Gezin mogen besmette kinderen minstens vijf dagen niet naar school of de crèche.
- Hetzelfde geldt voor werk: blijf thuis tot volledige genezing, omdat mazelen zeer besmettelijk is.
- Vaccinatie na blootstelling kan nog bescherming bieden als deze binnen 24-72 uur wordt toegediend.
Het is vooral belangrijk om reizigers te vaccineren voordat ze naar gebieden gaan waar mazelen nog voorkomt.
Bronnen:
www.zorg-en-gezondheid.be
www.rivm.nl
www.lecmg.be
www.cbip.be
www.aviq.be
www.vivalis.brussels
