Implanteerbare hartdefibrillator zinloos bij vrouwen ?

nieuws Een defibrillator is een toestel dat bij een hartstilstand een elektrische schok geeft aan het hart waardoor het opnieuw begint te werken. Vroeger bestond er alleen maar een uitwendige versie. Twee elektroden werden dan buiten op de borstkas geplaatst. Het beeld van deze uitwendige defibrillator is bij het grote publiek goed gekend uit televisieseries over spoedgevallendiensten. Het nadeel van een uitwendige defibrillator is dat hij niet altijd onmiddellijk beschikbaar is als iemand een hartstilstand krijgt.
Dat nadeel heeft de implanteerbare defibrillator (ICD) niet. Het is een miniatuurversie van het uitwendige toestel die onder de huid wordt ingeplant zoals een pacemaker. Het apparaat volgt voortdurend de hartslag en wanneer er een hartstilstand optreedt geeft het een schok en herstelt het hartritme. Aan dit hoogtechnologisch apparaat hangt een prijskaartje van meer dan 25.000 euro per implantatie. Sinds het einde van de jaren ’80 worden deze toestellen in België onder bepaalde voorwaarden terugbetaald.

Bij mensen met groot risico op een hartstilstand kan de cardioloog preventief een ICD implanteren. Dat risico voorspellen is erg moeilijk. Het blijkt vooral te bestaan bij mensen die in het verleden een uitgebreid hartinfarct doormaakten. Dokters zijn geneigd om zekerheidshalve bij deze risicopatiënten een ICD implantatie voor te stellen. Bij de meeste van deze patiënten zal het toestel hun leven niet redden, ofwel omdat er zich nooit een plotse hartstilstand voordoet of omdat zij overlijden als gevolg van een andere oorzaak. De ICD verlaagt bij deze mensen de jaarlijkse kans op overlijden van 8% naar 6%. Dit betekent dat men bij 50 mensen een ICD moet implanteren om één jaar later het leven van één mens verlengd te hebben, zo bleek uit een rapport van het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg uit 2007.

Nieuw Amerikaans onderzoek gepubliceerd in de gezaghebbende Archives of Internal Medicine toont nu aan dat ICD bij vrouwen, in tegenstelling tot bij mannen, nauwelijks enig effect heeft op hun overlevingskans. Terwijl mannen met een ICD gemiddeld 22% minder kans hadden om te sterven over een periode 45 maanden in vergelijking met mannen zonder ICD, bleek er bij vrouwen geen enkel verschil te bestaan. Vrouwen met een hartaandoening waarvoor een ICD wordt ingeplant blijken namelijk minder dan de mannen te overlijden aan de gevolgen van hun hartziekte maar wel door andere oorzaken.