Begeleiding (astma)medicatie door de apotheker

nieuws Astma kan vandaag goed onder controle gehouden worden op voorwaarde dat de patiënten hun ziekte begrijpen en hun medicatie correct gebruiken. Om hen hierbij te helpen, bieden de apothekers vanaf 1 oktober een gepersonaliseerde begeleiding aan voor patiënten die met een astmabehandeling starten. Dit gebeurt door middel van twee begeleidingsgesprekken. Deze nieuwe ‘Begeleidingsgesprekken Nieuwe Medicatie’ (BNM) zijn gratis, ze worden volledig vergoed door het RIZIV.

Het informatiegesprek wordt gevoerd bij de aanvang van de behandeling, zo kort mogelijk na de aflevering van het inhalatiecorticosteroïd, tijdens een afspraak met de patiënt. Het opvolgingsgesprek wordt gevoerd na een overeengekomen afspraak met de patiënt, bij voorkeur 3 tot 6 weken na het eerste informatiegesprek. De twee gesprekken vinden plaats op afspraak en met enkele weken tussentijd.

Een Europese studie heeft aangetoond dat ongeveer één op de twee astmapatiënten hun astma niet goed onder controle hebben. Dit is vaak het gevolg van een gebrekkige therapietrouw van de basisbehandeling en/of een verkeerde inhalatietechniek, twee problemen die in de apotheek kunnen worden aangepakt.

Zoals bij veel chronische aandoeningen is de therapietrouw bij astma vaak problematisch. Temeer omdat het effect van de inhalatiecorticoïden niet onmiddellijk voelbaar is. Op korte termijn ondervindt de patiënt geen echte verbetering en kan hij de indruk hebben dat zijn geneesmiddel niet doeltreffend is. De apotheker moet zijn patiënt bijgevolg motiveren om de medicatie correct in te nemen, onder meer door erop te wijzen dat de gunstige effecten van inhalatiecorticosteroïden doorgaans pas na één à twee weken voelbaar zijn en daarbij te benadrukken dat de behandeling moet worden verdergezet, zelfs als de patiënt geen hinder heeft van zijn aandoening.

Veel patiënten met astma inhaleren hun geneesmiddel niet zoals het zou moeten, vaak zonder dit te beseffen. Ze gebruiken een verkeerde techniek en/of puffen niet trouw. Hierdoor gaat er geneesmiddel verloren en werkt het onvoldoende, met meer klachten tot gevolg. Een correct gebruik van het inhalatietoestel is essentieel om de doeltreffendheid van de astmabehandeling te waarborgen.

Wie komt in aanmerking?

Patiënten met astma die de afgelopen 12 maanden voor het eerst een inhalatiecorticosteroïd moeten nemen. Het gaat om volgende producten:
- monopreparaten (inhalatiecorticoïden)
- combinatiepreparaten (inhalatiecorticoïd/langwerkende bèta-sympaticomimetica)
- doseeraërosols en droge poeder inhalatoren

In concreto gaat het om volgende geneesmiddelen:

Beclomethason dipropionaat:
Beclophar Aerolizer (Poeder)
Ecobec Easibreathe (Poeder)
Inuvair (+ formoterol) (Doseeraërosol)
Qvar (Doseeraërosol)

Budesonide
Budesonide Easyhaler (Poeder)
Budesonide Novolizer (Poeder)
Miflonide Aerolizer (Poeder)
Pulmicort Turbohaler (Poeder)
Symbicort Turbohaler + formoterol (Poeder)

Ciclesonide
Alvesco (Doseeraërosol)

Fluticason
Flixotide (Doseeraërosol + poeder of Diskus)
Flutiform + formoterol (Doseeraërosol)
Seretide + salmeterol (Doseeraërosol + poeder of Diskus)

Het systeem zal in de toekomst geleidelijk worden uitgebreid tot andere categorieën van chronische patiënten.
Tijdens de begeleidingsgesprekken bespreekt de apotheker met zijn patiënt de verschillende facetten van de behandeling: advies over het correct gebruik van de geneesmiddelen, vragen over de aandoening of de behandeling, eventuele moeilijkheden, enz. De bedoeling is de doeltreffendheid van de voorgeschreven behandeling versterken, vooral door het goed gebruik van de geneesmiddelen en de therapietrouw te stimuleren.