Is jouw baby of kind voldoende beschermd tegen meningitis?

dossier Meningitis is een zeldzame, maar ernstige aandoening die in 1 op 5 gevallen leidt tot ernstige gevolgen zoals littekens op de huid, gehoorverlies, verlies van ledematen of mentale stoornissen^1,2. Zelfs met de juiste behandeling overleeft ongeveer 1 op de 10 patiënten het niet¹. Uit onderzoek blijkt dat amper 26% van de ouders zich ervan bewust is dat meningitis dodelijk kan zijn binnen de 24 uur na het verschijnen van de symptomen^3,4, dus zetten we alle info nog eens op een rij.

Wat is meningitis door meningokokken?

Meningitis door meningokokken is een zeldzame, maar ernstige aandoening waarbij de bacterie Neisseria meningitidis het membraan rond de hersenen en het ruggenmerg infecteert of septicemie veroorzaakt, een ernstige infectie van de bloedbaan. Er zijn vijf types meningokokkeninfecties in België met de volgende verdeling: B (49,5%), W (26,2%), Y (15,9%), C (7,5%) en A (0,9%)^1,5,6.De bacterie die meningitis veroorzaakt, komt voor in de neus en keel en kan verspreid worden door nauw contact tussen personen^1,7, bijvoorbeeld tijdens het hoesten of niezen, bij het kussen, en bij mensen die samenwonen in een kleine ruimte. De meningitisbacterie kan iedereen infecteren, maar zuigelingen jonger dan één jaar en kinderen jonger dan vijf jaar lopen het grootste risico, gevolgd door adolescenten en jongvolwassenen⁸. In 2019 kwamen er 107 gevallen van meningitis door meningokokken voor in ons land⁶.

Wat zijn de symptomen?

Vroege symptomen kunnen moeilijk op te merken zijn, omdat ze mild beginnen en lijken op de symptomen van een verkoudheid of griep. De ernst van de symptomen kan wel snel toenemen. Wees dus waakzaam voor⁵:

Misselijkheid
Verwarring
Koorts of koude rillingen
Vermoeidheid
Diarree
Braken
Koude handen en voeten
Ernstige pijn in de spieren, gewrichten, borst of buik
Stijve nek
Versnelde ademhaling
Een donkerpaarse huiduitslag
Gevoeligheid voor licht⁵

Vooral bij baby’s is het moeilijk om deze symptomen op te merken. Soms ontwikkelen ze die zelfs helemaal niet. In plaats daarvan kan een baby lusteloos of inactief worden, prikkelbaar zijn of overgeven. Het is heel belangrijk om snel te reageren en dus niet te wachten tot huiduitslag verschijnt⁵.

Hoe kan je je baby of kind beschermen tegen meningitis?

Een goede hygiëne kan helpen de verspreiding van ziektekiemen tegen te gaan, maar vaccinatie is de meest doeltreffende manier om meningitis door meningokokken te voorkomen⁹. In België is het vaccin tegen meningokokken ACWY opgenomen in de vaccinatiekalender. Daarnaast bestaat er ook een vaccin tegen meningokokken B en een vaccin tegen meningokokken C¹⁰. Geen enkel vaccin beschermt tegelijkertijd tegen alle types van meningitis door meningokokken. Praat erover met je (kinder)arts of ga naar www.samentegenmeningitis.be voor meer informatie over hoe je je kindje kan beschermen.

Het verhaal van een overlevende

‘Ik had er geen idee van dat mijn dochter niet gevaccineerd was tegen meningitis door meningokokken. Ik wist niet eens dat het bestond. Ze had al haar ‘basisvaccinaties’ gehad. Toen ze elf maanden oud was, gingen we met haar naar het ziekenhuis omdat ze zich anders gedroeg dan anders. De artsen konden geen goede diagnose stellen en haar toestand verslechterde. Voor de derde keer die dag moesten we haar naar het ziekenhuis brengen. Na 85 dagen in het ziekenhuis had ze een verlamming van haar stembanden, had ze littekens over haar hele lichaam en was ze na bijna 20 operaties een spier in haar been kwijt. Als je denkt dat er wat mis is met je baby, wacht dan niet tot de toestand verslechtert. Als je intuïtie je zegt dat er wat fout is, doe daar dan wat mee. Als ik gewacht had, dan was mijn dochter doodgegaan. Ik vertrouwde mijn intuïtie en dat heeft haar leven gered.’

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met GSK

NP-BE-MNX-BNNR-210001– October 2021

Bronnen:

World Health Organization (WHO), 2018. Meningococcal meningitis.Factsheet.
Rosenstein NE, et al. N Engl J Med. 2001;344:1378-88.
Thompson MJ;Lancet;2006;367;397-403.
Data on File; 2020N440795_00;1-25; Vaccination in young children <3years old.
Centers for Disease Control and Prevention (CDC), 2017. MeningococcalDisease. Signs and Symptoms.
Sciensano, Bacteriële ziekten, Nationaal Referentiecentrum voormeningokokken. Infoblad Meningokokkeninfecties. 2019.
Centers for Disease Control and Prevention (CDC), 2017. MeningococcalDisease. Causes and Spread to Others.
ECDC;2016 Surveillance Atlas of Infectious Diseases
Centers for Disease Control and Prevention (CDC), 2018. MeningococcalDisease. Prevention
HGR – Advies 9606- Basisvaccinatieschema – Juni 2021 – laatst geraadpleegd Augustus 2021.