Darmbacterie Akkermansia remt obesitas

nieuws In het darmstelsel van alle mensen, van baby tot de oudere mens, leeft een dominante en nuttige bacterie, Akkermansia muciniphila. Tussen 3 en 5% van de 100.000 miljard bacteriën die in onze darmen leven, behoren tot deze soort. Dit micro-organisme huist in de slijmlaag van de darmen die een verdedigende rol speelt tegen indringers. Opvallend is dat de bacterie een helende werking heeft op de ontregelde stofwisseling bij obesitas. Dat blijkt uit onderzoek aan de Université Catholique Louvain (UCL) in Brussel en Wageningen University in het wetenschappelijke tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS). Mogelijk kunnen Akkermansia-bacteriën ingezet worden in de behandeling van obesitas en de medische gevolgen daarvan.

Obesitas en diabetes type 2 zijn onder meer te herkennen aan ontstekingen, veranderingen in de samenstelling van de darmbacteriën en aan de ontwrichting van de natuurlijke barrière in de darmen. De bacterie Akkermansia muciniphila blijkt in groten getale voor te komen in lichtgewicht mensen (en knaagdieren) en minder bij mensen en dieren met ontstekingen of overgewicht. Welke rol speelt die bacterie, vroegen de onderzoekers zich af. Het onderzoeksteam constateerde dat de bacterie tot 100 keer minder frequent voorkomt in muizen met obesitas en met diabetes type 2. Bovendien blijkt dat het toedienen van moeilijk verteerbare vezels zoals oligofructose, bekend om hun darmbiota-bevorderende vermogen, resulteert in een herstel van de populatie Akkermansia in de muizen. De aanwezigheid van de bacterie versterkt de darmbarrière en ook is er een omgekeerde correlatie met aankomen (vetopslag), ontstekingsreacties in vetweefsel en insulineresistentie. Maar is er een oorzakelijk verband tussen die gunstige ontwikkelingen en het vóórkomen van de Akkermansia-bacterie?

Om dat vast te stellen voerden de onderzoekers de Akkermansia-bacterie aan gewone muizen met verschillende diëten. Op een normaal dieet werd geen effect gevonden maar in muizen die door een hoog-vet dieet dik werden, bleken de Akkermansia-bacteriën te resulteren in een reductie van de vetontwikkeling en de daarmee gepaard gaande metabole afwijkingen, zonder effect op de voedselinname. Na toediening van de Akkermansia-bacteriën werd een toename gevonden van het gehalte aan endocannabinoïden, die zorgen voor een juist peil van het glucosegehalte in het bloed. Bovendien werd de darmbarrièrefunctie versterkt. Alleen intacte levende bacteriën zijn daartoe in staat, zo blijkt, want de onderzoekers merkten dat toediening van vooraf verhitte bacteriën geen effect had. Hoewel studies met mensen nog niet zijn uitgevoerd, scheppen de resultaten perspectieven om met een behandeling met Akkermansia-bacteriën ontstekingen te reduceren en mogelijk obesitas te voorkomen.