Hoe herken je dyslexie en hoe ga je ermee om?
In dit artikel
Hoe herken je dyslexie en hoe ga je ermee om?
dossier
Dyslexie is een leerstoornis die moeilijkheden veroorzaakt bij het lezen en/of schrijven. Mensen met dyslexie verwerken informatie anders dan anderen, maar zijn niet minder begaafd. Een tijdige diagnose van dyslexie is belangrijk om er efficiënt mee te kunnen omgaan.
Lees ook: Waar ligt oorzaak van dyslexie? Een stand van zaken
Wat is dyslexie?
Bij dyslexie kunnen je hersenen visuele of auditieve informatie niet goed interpreteren. Daardoor ondervind je voornamelijk problemen met leesvaardigheid, spelling en woordenschat. Zelfs na veel oefening blijft het moeilijk voor iemand met dyslexie om letters te automatiseren naar klanken (lezen) of klanken naar letters (schrijven). Je overige hersenfuncties kunnen de dyslexie (gedeeltelijk) compenseren. Het is wel belangrijk dat ze daarvoor al op jonge leeftijd worden getraind.
Uit nieuwe inzichten blijkt dat dyslexie in feite een vorm van neurodiversiteit is die zich kenmerkt door het anders verwerken, opslaan en reproduceren van informatie. Iemand met dyslexie heeft kenmerkende zwakke en sterke kanten. Zo zijn deze personen bijvoorbeeld ook heel creatief, nieuwsgierig en denken ze out of the box. Over de oorzaken van dyslexie is nog geen eenduidigheid. Meerdere factoren zouden een rol spelen.
Personen met dyslexie zijn niet minder begaafd dan anderen, maar door hun leerproblemen hebben ze het wel moeilijker op school. Bovendien gaat dyslexie soms gepaard met ander aandoeningen, zoals dyscalculie, aandachtstekort, DCD (of dyspraxie), autisme, gedragsproblemen, spraak- en taalproblemen. Op termijn kan dat leiden tot minder zelfverstrouwen en faalangst.
Lees ook: Wetenschappers vinden dyslexie-gen
Wat zijn de symptomen van dyslexie?
Als je dyslexie hebt, ondervind je problemen op bepaalde gebieden:
Taal
- Je hebt moeite met lezen en schrijven
- Je hebt problemen met de letter-klankkoppeling: het lezen, herkennen en reproduceren van letters en woorden kost je moeite
- Je ervaart storingen in een woordbeeld of zinsbeeld: de grammatica van een gelezen of geschreven zin klopt niet
- Het verwerken van woorden verloopt trager
- Je ervaart moeilijkheden in andere aspecten van taal, zoals het onder woorden brengen van een verhaal of idee of jezelf presenteren
Beelddenken
- Je denkt in concepten, in beelden en associaties
- Je hebt moeite om mondeling of schriftelijk tot de kern van je verhaal te komen
- Je hebt moeite om tijdens een vergadering op het juiste moment het goede antwoord te geven terwijl het perfect in je hoofd zit
Bijkomende problemen
- Je ervaart problemen in motorische coördinatie
- Je hebt concentratieproblemen
- Je hebt moeite met hoofdrekenen of getallen onthouden
- Je hebt moeite met persoonlijke organisatie: het ordenen van je gedachten, je dag, je agenda, je tijdsindeling is moeilijk
Lees ook: Rekenstoornis: wat is dyscalculie en hoe kan je het herkennen?
Hoe ga je om met dyslexie?
Voor een kind met dyslexie is het belangrijk dat de ouders de leerkracht en zorgcoördinator op de hoogte stellen. Ook hulp van een logopedist of therapeut kan nuttig zijn. Het kind kan daarnaast met educatieve spelletjes zijn leesvaardigheid trainen.
Bij volwassenen met dyslexie ligt de focus op compenseren. Ze kunnen beroep doen op een trainer of coach om hen te ondersteunen. Er is daarnaast compenserende software beschikbaar voor de pc of smartphone. Zowel thuis als in een werkomgeving kan dat een meerwaarde zijn.
Lees ook: Logopedie: van spraakproblemen tot hulp bij leermoeilijkheden
Bronnen:
Laatst bijgewerkt: augustus 2022
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.