Virtual Reality therapie helpt mensen met psychose van angst en paranoia af

Mensen met psychose die gepaard gaat met extreme achterdocht kunnen hun paranoia en angst overwinnen door te oefenen in Virtual Reality-omgevingen.  Ze zijn na een therapie met Virtual Reality (VR) minder bang, vermijden sociale situaties minder vaak en kunnen dingen doen die ze soms al jaren niet meer durfden, zoals met de bus reizen of naar de sportschool gaan. Het effect van de VR-behandeling is duidelijk groter dan de standaardbehandeling. Dit blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van de Vrije Universiteit, Universitair Medisch Centrum Groningen en Parnassia Groep.

Mensen met een psychose zijn vaak achterdochtig en vermijden andere mensen en plaatsen. Hierdoor kunnen zij niet goed meedoen in de maatschappij en vereenzamen ze. Virtual Reality cognitieve gedragstherapie helpt om sociale situaties beter aan te kunnen. De behandelaar kan precies die situaties uitkiezen die de patiënt nodig heeft, ze zo moeilijk maken als hij aankan en net zo vaak laten oefenen als nodig is.

Het onderzoek, waaraan 116 mensen met een psychotische stoornis meededen, vergeleek de Virtual Reality cognitieve gedragstherapie met de standaardbehandeling. Mensen konden met behulp van een VR-bril rondlopen in een virtueel café, een supermarkt, een winkelstraat of een bus. Van tevoren bespraken ze met hun behandelend psycholoog welke situatie ze wilden oefenen en hoeveel virtuele mensen er in die omgeving waren. In de VR-omgeving oefenden ze samen met de psycholoog naar mensen toe te gaan, gesprekken aan te knopen en initiatief te nemen. Ook konden ze daardoor steeds in de virtuele wereld ervaren dat verwachte gebeurtenissen waar ze bang voor waren, niet optraden. 

Na 16 sessies in VR was hun achterdocht in het dagelijks leven sterk verminderd. Mensen waren minder bang en konden dingen doen die ze soms al jaren niet meer hadden gedurfd, zoals met de bus reizen of naar de sportschool gaan. Drie maanden later was dit nog steeds zo. Zij waren duidelijk minder achterdochtig en minder angstig na VR-behandeling ten opzichte van de standaardbehandeling.

De toepassing van VR in cognitieve gedragstherapie is een belangrijke vernieuwing. VR maakt het voor mensen met extreme achterdocht en angst mogelijk om te oefenen met situaties die in het echt misschien nog te spannend zijn. In een vervolgonderzoek gaan de onderzoekers na of de VR cognitieve gedragstherapie goedkoper is dan cognitieve gedragstherapie met oefenen in het echte leven.