Een bittere pil tegen obesitas?

nieuws Bittere smaken zouden weleens de sleutel kunnen vormen tot een oplossing voor de groeiende obesitasepidemie. Toediening in de maag van een bittere stof scherpt wel de eetlust aan, maar leidt vervolgens tot snellere verzadiging, zo blijkt uit onderzoek aan de KU Leuven over de werking van ghreline, het zogenaamde hongerhormoon. Dat wordt geproduceerd in de maag en heeft via interactie met de hypothalamus in de hersenen een effect op voedselinname. Het is door dit hormoon dat we honger krijgen. De afscheiding van ghreline neemt toe vóór een maaltijd en daalt nadat we hebben gegeten.

Bij het onderzoek kregen muizen rechtstreeks in de maag één bepaalde smaak – een mengsel van vijf verschillende bitterstoffen – met de bedoeling het effect op de ghrelinesecretie te onderzoeken. Aanvankelijk steeg het ghrelinegehalte steeg en aten de muizen meer. Na een halfuur daalde de voedselinname en vertraagde de maaglediging met een versnelde verzadiging tot gevolg.

Vervolgens werd het experiment herhaald bij muizen bij wie de ghrelinereceptoren door genetische manipulatie uitgeschakeld waren en bij wie de smaakreceptoren minder goed functioneerden. Bij deze knock-outmuizen was de toename in voedselinname geblokkeerd, maar niet de daarop volgende verminderde voedselinname en de vertraagde maaglediging. Bij dat laatste speelt ghreline dus geen rol. De bittere stof blijkt een rechtstreeks effect te hebben op het samentrekken van het maagdarmstelsel waardoor de maaglediging wordt vertraagd en er een verzadigingsgevoel optreedt. Hoe dat verloopt, via welke kanalen moet nog verder onderzocht worden.
Daarom werd intussen ook een studie uitgevoerd bij gezonde vrijwilligers. Toediening van een bittere stof, rechtstreeks in de maag, leidde tot een veel snellere verzadiging.

De Italiaanse gewoonte om een amaro te drinken voor de maaltijd – een bitter aperitief – is dus niet zo’n slecht idee: een bittertje wekt de appetijt op door het vrijstellen van ghreline maar behoedt ons anderzijds verder voor overeten. In de behandeling van obesitas zou je dat bittere aperitiefje kunnen vervangen door een zogenaamde ‘bitterpil’, maar dat is nog toekomstmuziek.