Gewicht, cholesterol, bloedsuiker: kies voor volkoren

Tarwe, haver, spelt, maïs, gerst, rijst, bulgur, rogge, boekweit, quinoa... Al deze granen worden in hun geheel gegeten, dat wil zeggen dat er, in tegenstelling tot de geraffineerde vorm, geen enkel deel - zemelen en kiemen - is uitgehaald. Ze zijn rijk aan vezels en talrijke voedingsstoffen (vitamines, magnesium, ijzer, zink, enz.), maar ook aan eiwitten (vooral voor pseudo-granen: boekweit en quinoa, in het bijzonder). Eén portie komt overeen met één sneetje volkorenbrood, 60 g zilvervliesrijst, 25 g zilvervliesrijstpasta of 20 g quinoa, en drie tot vijf porties per dag wordt beschouwd als een goede dosis. 

Een Amerikaans team (Tufts University) is een onderzoek gestart om de voordelen van deze voedingsmiddelen duidelijker te kunnen aantonen. Zo’n 3000 mensen namen deel aan de 15 jaren durende studie, en bij aanvang waren ze gemiddeld 55 jaar oud. Het was de bedoeling de evolutie van verschillende cruciale parameters van cardiometabolische gezondheid te observeren: gewicht en tailleomtrek, HDL ("goede") cholesterol, triglyceriden, bloedsuiker en bloeddruk.

Bij het begin van de studie vulden de deelnemers een vragenlijst in om de gebruikelijke inname van volkoren- en geraffineerde granen te bepalen, en deze informatie werd met regelmatige tussenpozen bijgewerkt. De bevindingen waren tweeledig: hoe hoger de consumptie van volle granen, hoe groter de cardiovasculaire en metabolische voordelen; en deze positieve effecten worden steeds merkbaarder naarmate volle granen geraffineerde granen vervangen.

Met andere woorden, het is nooit te laat om het voedingspatroon aan te passen, vooral niet bij ouderen. Zo leidt een geleidelijke toename van de consumptie van volkoren granen tot een veel kleinere toename van gewicht en tailleomtrek, bloedsuiker, bloeddruk en triglyceriden, en een veel hoger HDL-cholesterolgehalte dan in een stabiele situatie. 

“Bij volwassenen van middelbare leeftijd en oudere volwassenen is het vervangen van geraffineerde granen door volle granen een effectieve voedingsaanpak om abdominale adipositas, dyslipidemie en hyperglykemie te verminderen, en zo het risico op cardiometabole ziekten te verlagen”, besluiten de onderzoekers.