Tips voor jonge kinderen bij hittegolf en ozonpieken
dossier
Hitte en ozon kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid. Hitte kan aanleiding geven tot uitdroging, hittekrampen, uitputting of zelfs tot een hitteslag. Veel ozon in de lucht kan volgende gezondheidsproblemen veroorzaken:
• kortademigheid of abnormaal ademen (vermindering longcapaciteit);
• oogirritatie;
• keelirritatie;
• hoofdpijn.
Deze problemen worden ernstiger bij een hoger ozongehalte in de lucht, bij een langere blootstelling, bij gevoelige personen en bij lichamelijke inspanningen.
Het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid heeft een folder opgesteld met tips voor baby’s, peuters en kleuters.
Bijkomende risicofactoren
• ziekte maakt het kind nog gevoeliger (bv. bij koorts, diarree, braken of kinderen met bv. astma, suikerziekte, hart- en vaatziekten of nierziekten, ...);
• sommige geneesmiddelenverhogen de gevoeligheid voor hitte en/of zonnestralen, of versterken de gevolgen ervan: informeer op voorhand bij de arts of apotheker
- of zij een negatief effect kunnen hebben op de gezondheid gedurende een hitteperiode
- of de dosis aangepast moet worden;
• milieu-invloeden: windstilte, aanwezigheid van andere luchtverontreiniging zoals uitlaatgassen, fijn stof, ...;
• lokale factoren: in een stad is het steeds een paar graden warmer dan op het platteland, aan zee of in een bos.
Hoe problemen voorkomen?
Voldoende drinken
• Kinderen jonger dan 6 jaar die borstvoeding krijgen moeten vaker worden aangelegd, op vraag van de baby, indien nodig om het uur.
Moeders die borstvoeding geven moeten ook extra drinken.
• Kinderen die flesvoeding krijgen, moeten meer voeding krijgen op het moment van de voeding. Bij extreme hitte kan je eventueel aan kinderen jonger dan 6 maanden die flesvoeding krijgen een kleine hoeveelheid orale rehydratieoplossing geven (te verkrijgen bij de apotheek). Dit mag niet ten koste gaan van de dagelijkse melkvoedingen en wordt daarom best tussen de maaltijden gegeven.
Bij borstvoeding wordt dit niet aangeraden en moet je het kind enkel extra aanleggen;
• Laat de kinderen ouder dan 6 maanden meer en vaker drinken dan gewoonlijk. Voor kinderen tussen 1 en 3 jaar is 1l een minium, voor kinderen van 3 en 4 jaar wordt minimaal 1,5 l per dag aangeraden. Beter vaker kleinere hoeveelheden dan grote hoeveelheden in één keer.
Zij krijgen bij voorkeur plat water, als tweede keuze vers ongezoet (verdund) fruitsap, lichte kruidenthee, afgekoelde bouillon,... Geef ze drinken vóór ze dorst hebben, een kind heeft pas dorst als het al licht uitgedroogd is.
• Vermijd cafeïnehoudende (thee, cola, koffie, ...) en gesuikerde dranken. Zij verstoren de natuurlijke vochtregulatie van het lichaam. Te koude dranken kunnen buikkrampen geven;
• Hou baby’s en jonge kinderen in het oog en wees alert voor tekenen van uitdroging.
Koelte
• Zoek de koelte op en/of koel het kind regelmatig af (douche, bad, zwembad, besprenkelen met water, ...);
• Beperk lichamelijke inspanningen (sport- en spelactiviteiten, ravotten) of laat de kinderen frequent rusten en geef ze voldoende te drinken;
• Verleg inspannende activiteiten naar koelere dagen of naar koelere perioden van de dag. ’s Ochtends vroeg (en ’s avonds laat) is er ook minder ozon in de lucht. Vóór 11 uur (of na 22 uur) zijn de veiligste uren van de dag.
• Blijf binnen, maar hou de zon buiten. In de binnenlucht is er minder ozon dan in de buitenlucht;
• Verlucht, hou de slaapkamer fris, maar stel de kinderen niet bloot aan tocht. Een ventilator doet de warme lucht circuleren, maar geeft weinig of geen verkoeling;
• Pas de kleding aan: lichte kleding (katoen), licht van kleur, hoed of petje tegen de zon.
• Gebruik een zonnecrème (minstens beschermingsfactor 30 of 50), zonnebril en een zonnescherm/ parasol. Stel baby’s jonger dan 1 jaar niet rechtstreeks bloot aan de zon, laat ook bij de oudere kinderen een T-shirt aan;
• Pas het menu aan (beter licht verteerbare voeding). Bewaar het voedsel steeds koel (1-5 °C) om bederving tegen te gaan;
• Laat kinderen nooit achter in een geparkeerde auto. Door de zon loopt de temperatuur in enkele minuten heel hoog op, zelfs met een open raam. Vermijd lange autoritten.
Tekenen van uitdroging tot hitteslag
Kinderen zijn gevoeliger voor hitte omdat ze hun lichaamswarmte nog niet zo goed kunnen regelen. Probeer de tekenen van ‘hittestress’ te herkennen.
Hittestress
Als kinderen klagen over dorst, het erg warm hebben of prikkelbaar zijn door de hitte kunnen dit de eerste tekenen zijn van uitdroging. Andere symptomen kunnen zijn:
• minder tranen;
• minder urine, donkergeel gekleurd;
• rusteloos of slaperig.
• Haal het kind uit de zon naar een koele plaats, zorg dat het veel en regelmatig drinkt en doe overtollige kleren uit. Bij twijfel, contacteer een arts.
Uitdroging
Een verder stadium van uitdroging herken je aan:
• een droge, plakkerige mond (weinig speeksel - kijk in de mond van het kind);
• geen tranen;
• geen urine meer (droge luiers bij baby’s);
• als je de huid van je kind tussen je vingers houdt, veert deze niet meteen terug;
• ingevallen ogen.
• Contacteer zo snel mogelijk een arts.
Hittekrampen
• spierkrampen in de buik, armen en benen door overvloedig zweten bij lichamelijke inspanningen. De krampen verdwijnen meestal bij rust.
Als uitdroging of hittekrampen niet herkend en behandeld worden, kan het kind uitgeput geraken. Dit gaat gepaard met overvloedig zweten, hoofdpijn, spierpijnen, duizeligheid, zwakte en vermoeidheid. In ernstige omstandigheden kan dit leiden tot bewusteloosheid.
-->Contacteer onmiddellijk een arts.
Hitteslag
Dit is een medische urgentie en is gekenmerkt door
• een hoge lichaamstemperatuur die, zelfs met koortswerende middelen, moeilijk naar beneden te krijgen is.
• misselijkheid en mogelijk braken,
• een rode en droge huid,
• verwardheid,
• kortademigheid
• een snelle hartslag.
• Dit kan gevolgd worden door bewustzijnsverlies en shock.
• Koel het kind onmiddellijk af en verwittig de hulpdiensten (100 of 112).
Eerste hulp bij hitte- en ozongevallen: AFKOELING, RUST en DRINKEN
• zoek een koele plek uit de zon waar het kind kan rusten; |
Ozonalarm
De overheid houdt de temperatuur en het ozongehalte in de gaten. Als bepaalde temperatuurs- en/of ozondrempels overschreden zijn, wordt via de media de waarschuwingsfase of de alarmfase afgekondigd.
U kan op de hoogte gebracht worden zodra de ozonwaarschuwingsdrempel of -alarmdrempel overschreden wordt of bij hoge fijnstofgehalten in de lucht. Stuur een mail naar smog@irceline.be met vermelding ‘inschrijving mailinglist’ in de onderwerpregel.
Meer info:
Vlaams Agentschap Zorg & Gezondheid
http://www.zorg-en-gezondheid.be/HOP.aspx
Lees ook: Hittegolf en ozonpieken