Beschermen groenten en fruit tegen kanker ?

dossier Verschillende media berichtten over een nieuw grootschalig Europees onderzoek waaruit blijkt dat het eten van groenten en fruit geen bescherming biedt tegen borstkanker. Kort daarvoor had ook al een Amerikaans onderzoek bekendgemaakt dat zij geen verband had gevonden tussen groenten en fruit en kanker.

Toch blijven er voldoende redenen om dagelijks ruimschoots groenten en fruit te eten. Tal van andere onderzoeken hebben immers wel sterke aanwijzingen gevonden dat een ruime consumptie van groenten en fruit het risico op sommige kankers verkleint, met name kankers in het hoofd-hals-gebied, de slokdarm en de maag. Hoewel het beschermende effect van de groente- en fruitconsumptie mogelijk niet zo groot is als aanvankelijk gedacht, kan ze niet worden ontkend. Bovendien is er eenduidig bewijs voor een beschermend effect van groenten en fruit op hart- en vaatziekten en vormen ze een onmisbare bron van vitaminen, mineralen en andere gezondheidsbevorderende stoffen.

Het Europese EPIC-onderzoek

Amerikaans onderzoek

Het onderzoek betreft een gecombineerde analyse van de “Nurses Health Study” en de “Health Professionals Follow-up Study”. Na analyse van het voedingspatroon van meer dan 100.000 personen, zowel mannen als vrouwen, werd geen verschil gevonden in het optreden van kanker naargelang de groente- en fruitconsumptie. Voor hart- en vaatziekten werd wel een beschermend effect van groenten en fruit gevonden.

Verschillende resultaten

Behalve het eetpatroon kunnen ook ander factoren van invloed zijn op de onderzoeksresultaten, bijvoorbeeld de leefstijl, het rookgedrag, het alcoholgebruik. Om de invloed van dergelijke factoren uit te sluiten, passen onderzoekers correctiefactoren toe. Deze kunnen echter verschillen per onderzoek. Daarnaast kunnen ook de samenstelling van de onderzochte groepen, de periode dat ze gevolgd werden en de precieze bepaling van de groente- en fruitconsumptie aanleiding geven tot verschillende resultaten. Een brede analyse van de vakliteratuur is dan ook essentieel alvorens algemene aanbevelingen te doen.

Groenten en fruit eten is gezond

Naast sterke aanwijzingen voor een gunstige relatie tussen het eten van groenten en fruit en de preventie van sommige kankers is er veel eenduidig bewijs dat groenten en fruit het risico op hart- en vaatziekten verlagen en de bloeddruk verbeteren. Zij verkleinen mogelijk ook de kans op bepaalde oogziekten (bijvoorbeeld staar en macula-degeneratie) en aandoeningen van de luchtwegen (COPD). Ten slotte helpen groenten en fruit een gezond gewicht te behouden. Ze leveren immers in verhouding tot hun volume weinig calorieën en veel vitaminen, mineralen en antioxidanten. Vanwege de voedingsvezels geven ze een verzadigd gevoel wat de kans op te veel eten, en dus ook op overgewicht, verkleint.

Aanbevolen hoeveelheden

In het kader van een evenwichtige en gevarieerde voeding wordt aangeraden om elke dag 300 g groenten en 2 tot 3 stukken fruit te eten. Deze hoeveelheden zijn onmisbaar voor een gezonde portie vitaminen (vooral vitamine C en foliumzuur), mineralen, voedingsvezel en andere bioactieve stoffen. Wil je de gezondheidsvoordelen ten volle benutten dan is variatie eveneens belangrijk.