Groeimelk: duur, maar nut niet bewezen

Kind en Gezin raadt aan om kinderen tussen 1 en 3 jaar melkdranken te geven die verrijkt zijn met vitaminen en mineralen. Experts uit binnen- en buitenland stellen dat advies ter discussie.

Voor kinderen tussen 1 en 3 jaar zijn er speciale melkdranken: groeimelk. Ze bevat extra vitaminen en mineralen en minder eiwitten dan normale melk, wat gezonder zou zijn voor peuters. Volgens de melkindustrie kiest driekwart van de ouders ervoor. Zij volgen het officiële advies van Kind en Gezin. Op jaarbasis kost ze dat per kind rond 200 euro meer dan wanneer ze voor gewone melk zouden kiezen.

In binnen- en buitenland stellen experts evenwel dat de wetenschappelijke onderbouwing van het overheidsadvies rond groeimelk mager is. Tegenover De Standaard, die deze week in een reeks producten voor baby’s en peuters kritisch tegen het licht houdt, noemen ze groeimelk ‘overbodig’ en een ‘schijnoplossing’ om een eventueel onevenwichtige voeding van peuters te compenseren.

In Nederland en Duitsland, maar ook in een rist andere Europese landen, staan overheden en hun adviesorganen erg kritisch tegenover groeimelk. Normale koemelk, vol of halfvol, zou volstaan voor peuters. ‘Kinderen moet een gezond voedingspatroon aangeleerd worden. Dan is groeimelk niet nodig’, zegt Astrid Postma-Smeets. Ze is expert Voeding en Gezondheid bij het Voedingscentrum, dat door de Nederlandse overheid gesubsidieerd wordt om wetenschappelijk onderzoek om te zetten tot praktische adviezen. ‘Als een kind moeilijk eet en het weinig weegt, kunnen artsen of diëtisten wél overwegen om doelgericht groeimelk te adviseren.’

Professor Christophe Matthys, voedingsexpert aan de KU Leuven, zit op dezelfde lijn. ‘Bepaalde groepen van kinderen hebben een te lage inname van voedingsstoffen. Zij hebben een behandeling nodig, al dan niet met groeimelk. Maar moet daarom ieder kind preventief groeimelk drinken? Voor mij is dat een brug te ver.’

Ook de Europese vereniging voor kindergastro-enterologie, hepatologie en nutritie ESPGHAN ziet geen noodzaak voor ‘routinegebruik’ van groeimelk bij kinderen tussen 1 en 3 jaar.

Er verschijnen wel regelmatig studies die een gunstig effect van groeimelk zouden aantonen. Begin 2017 nog haalde een grote studie met meerdere honderden Europese peuters de media. De peuters die in de studie groeimelk kregen, liepen onder andere minder risico op een ijzertekort dan de kinderen die gewone melk kregen. Kind en Gezin greep de gelegenheid aan om op het nut van groeimelk te wijzen. De Duitse overheidsdienst Bundesamt für Risikobewertung (BfR) daarentegen wijst op ‘ernstige’ tekorten qua methodologie van de studie. 

Het BfR vindt het ook problematisch dat een producent van groeimelk de studie heeft gesponsord én betrokken was bij de planning en uitvoering van de studie. Over het algemeen komt er volgens de Duitsers weinig hard bewijs in het voordeel van groeimelk uit onverdachte hoek.

Kind en Gezin verdedigt zijn advies voor groeimelk voor peuters. De basis voor het Vlaamse advies voor groeimelk zijn studies van een neutrale organisatie, klinkt het. ‘We laten de keuze wel volledig over aan de ouders. Ze kunnen er ook voor kiezen om volle koemelk te geven. Een evenwichtige voeding blijft in elk geval belangrijk.’