Waaraan kunt u merken dat uw kind slecht hoort?

nieuws Als u denkt dat uw kind slecht hoort, is het belangrijk dat u dit zo snel mogelijk laat onderzoeken. Slechthorendheid kan namelijk een negatief effect hebben op de taal- en spraakontwikkeling en de leefkwaliteit van uw kind. Hoe langer de gehoorproblemen bestaan, hoe groter de problemen mogelijk kunnen worden en hoe moelijker het misschien ook is om de problemen te behandelen. Het kan overigens om een voorbijgaand probleem gaan. Slecht horen bij kinderen komt bijvoorbeeld vaak door een verkoudheid of een oorontsteking.

Mogelijke signalen van slechthorendheid
Oudere kinderen kunnen meestal zelf aangeven of ze minder goed horen. Bij kleine kinderen is dat vaak niet het geval.
Mogelijke tekenen die kunnen wijzen op gehoorverlies:
• Vooral in een lawaaiige omgeving heeft uw kind moeite om anderen te verstaan.
• Uw kind reageert niet als u iets zacht zegt.
• Uw kind wil de televisie of muziek steeds hard zetten.
• Het kan opvallen dat uw kind extra let op uw gezicht als u tegen hem of haar praat.
• Kinderen die slecht horen kunnen druk en prikkelbaar zijn. Ze kunnen last hebben van hoofdpijn, moeheid en problemen met de concentratie. Misschien gaat het op school minder goed en vraagt de leerkracht zich af of uw kind wel goed hoort.
Indien u denkt dat uw kind slecht hoort, kunt u hier een online test doen:
voor kinderen: www.kinderhoortest.nl/
voor jongeren: www.oorcheck.nl/

Oorzaken van slecht horen bij kinderen
Er bestaan veel mogelijke oorzaken van tijdelijk of blijvend gehoorverlies. Sommige daarvan kunnen gemakkelijk opgespoord worden, voor andere is gespecialiseerd onderzoek nodig.
• Een verstopt oor door een prop oorsmeer
• Een verkoudheid: de buis van Eustachius, het gangetje tussen het middenoor en de neus-keelholte, kan verstopt zijn. Er kan wat vocht achter het trommelvlies zitten en het trommelvlies kan bij een verkoudheid wat zijn ingetrokken. Daardoor kan uw kind minder horen.
• Een middenoorontsteking: een verkoudheid kan gemakkelijk tot een middenoorontsteking leiden. Het trommelvlies kan bol staan door ophoping van ontstekingsvocht. Het doet vooral pijn en soms hoort een kind daardoor tijdelijk minder goed.
• Een slijmoor: er zit veel slijmerige vloeistof achter het trommelvlies zonder dat het oor ontstoken is. Dat kan soms 3 tot 6 maanden hoorproblemen geven. Uiteindelijk gaat het vanzelf over.
• Een scheurtje in het trommelvlies, bijvoorbeeld door
- oorontstekingen
- een voorwerp dat te diep in het oor komt
- een harde knal of ontploffing (bv. vuurwerk)
• Lawaai: een harde knal kan de oren van uw kind meteen beschadigen. Vaak naar harde muziek luisteren (bv. op een koptelefoon) beschadigt de oren geleidelijk.
• Een erfelijke aandoening, wat vermoed wordt bij slechthorendheid in de familie.
• Een infectieziekte van het kind, bijvoorbeeld hersenvliesontsteking (meningitis) of bof.
• Een infectieziekte van de moeder tijdens de zwangerschap, bijvoorbeeld een rubella- of CMV-infectie (Cytomegalovirus).
• Een zuurstoftekort tijdens de bevalling.
• Vroeggeboorte: veel premature kinderen hebben een lichte vorm van gehoorverlies, zeker bij extreme prematuriteit (minder dan 32 weken).
• Een langdurige opname op de intensive care als jong kind.
• Een ernstig hoofdtrauma.

Kunt u slechthorendheid voorkomen?
Een belangrijke oorzaak van (blijvend) gehoorverlies bij kinderen en tieners is lawaai, bijvoorbeeld luide muziek. Elke keer dat uw kind een erg hard geluid hoort, raakt het gehoor verder beschadigd.
• Laat uw kind niet naar harde muziek luisteren. Ook niet met een koptelefoon of in-ear-oordopjes. Het gehoor went niet aan hard geluid.
• Neem kinderen zo min mogelijk mee naar een concert/festival met harde muziek.

Wanneer een arts raadplegen?
Neem alleszins contact op met uw huisarts als:
• u denkt dat uw kind niet goed hoort en het is niet verkouden;
• uw kind heeft herhaaldelijk oorontstekingen;
• uw kind klaagt over plots gehoorverlies of oorsuizen;
• uw kind klaagt over oorsuizingen (tinnitus): aanhoudend geruis, gerinkel, gepiep of gebonk...
• gehoorverlies na een (ernstig) hoofdtrauma (bv. een flinke klap tegen het hoofd);
• uw kind klaagt over erge oorpijn en heeft ook koorts of voelt zich ziek;
• een gehoortest op school wijst op een gehoorprobleem.
Is het kind jonger dan 6 jaar, dan raadpleegt u het best een KNO-arts of een audiologisch centrum.

Onderzoek van het gehoor bij kinderen
Uw huisarts onderzoekt de oren van uw kind met een oorkijker (otoscoop). Hij kijkt of de oren verstopt zitten, of uw kind oorontsteking of een slijmoor heeft. Hij bekijkt het trommelvlies en ziet of er vocht achter zit.
• Een middenoorontsteking of een gescheurd trommelvlies genezen meestal vanzelf. Als er bij een middenoorontsteking na 3 dagen paracetamol geen verbetering is, zijn soms antibiotica nodig.
• Bij een middenoorontsteking kan het trommelvlies scheuren en komt er vocht, pus en soms bloed naar buiten. De ontsteking geneest dan snel en het trommelvlies sluit zich weer. Soms blijft er een tijdje vocht uit het oor komen. Na 1 week is het loopoor vaak weer droog. Uw kind hoort dan weer goed.
• Het is verstandig om bij een slijmoor (slijm achter het trommelvlies) af te wachten. Een slijmoor gaat meestal binnen 3 tot 6 maanden vanzelf over. Bij veel kinderen komt het slijmoor nog wel eens terug. Als uw kind na 3 maanden nog steeds slecht hoort, en dat problemen geeft op school, dan gaat u voor controle naar uw huisarts.
Kinderen die slecht horen en bij wie de huisarts geen duidelijke oorzaak vindt, gaan naar de kno-arts of naar een audiologisch centrum voor verder onderzoek.

Gehoortest door Kind en Gezin en op school
Kind en Gezin
Bij elk pasgeboren kind voert de regioverpleegkundige van Kind en Gezin een gehoortest uit, bij voorkeur in de eerste levensweken (als de baby 2 tot 4 weken is). Deze gehoortest is een uiterst betrouwbare test om aangeboren gehoorafwijkingen al kort na de geboorte op te sporen. De test is veilig, pijnloos, betrouwbaar en gratis.
Op school
Elk kind dat in Vlaanderen school loopt in een erkende school, wordt geregeld medisch onderzocht door het centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB). Daarbij wordt ook het gehoor getest. Dat gebeurt systematisch in de 2de kleuterklas (als het kind vijf jaar wordt), in het 5de leerjaar (als het kind 11 jaar wordt) en in de 3de jaar secundair (als het kind 15 jaar wordt). Bij een vermoeden van gehoorverlies, kan de schoolarts dat ook bij andere gelegenheden testen.

Vanaf het schooljaar 2015-2016 wordt een nieuw gehooronderzoek ingevoerd in het Vlaamse onderwijs.
1. Een gehooronderzoek bij kleuters van het 1ste kleuterklasje wanneer er bijzondere risicofactoren zijn voor gehoorverlies:
• CMV-infectie tijdens de zwangerschap;
• Bacteriële meningitis
• Ernstig hoofdtrauma
• Ernstige prematuriteit (zwangerschapsduur = 32 weken)
• Familiaal erfelijk voorkomen van gehoorverlies
• Kinderen die niet bij de geboorte werden getest.

2. Een systematisch gehooronderzoek bij alle leerlingen van het 1ste leerjaar. Dit vervangt het gehooronderzoek in de 2de kleuterklas.

3. Een gehooronderzoek bij alle kinderen waarvoor er bezorgdheid is over de ontwikkeling.

4. Een systematisch gehooronderzoek bij alle leerlingen van het 5de leerjaar en het 3de secundair om schade door lawaai op te sporen. Daarvoor wordt een nieuwe test gebruikt, de zogenaamde SPIN-test. Een aantal CLB's gebruiken die test nu al.