Grote trochanter pijnsyndroom (trochanter major)
In dit artikel
Grote trochanter pijnsyndroom (trochanter major)
dossier
Het grote trochanter pijnsyndroom (of trochanter major pijnsyndroom) is een chronisch pijnsyndroom dat zich manifesteert aan de buitenzijde van de heup, ter hoogte van de grote trochanter. Dit is een botuitsteeksel van het dijbeen waar meerdere spieren en pezen aan vasthechten. GTPS komt relatief vaak voor, bij ongeveer 10-25% van de bevolking, en wordt meer gezien bij vrouwen dan bij mannen.
Voorheen werd deze aandoening vaak aangeduid als een slijmbeursontsteking van de heup (bursitis trochanterica). Tegenwoordig is bekend dat er meerdere oorzaken zijn die kunnen bijdragen aan de klachten, waaronder peesirritaties en botuitstulpingen. Hierdoor wordt de term GTPS nu breder gebruikt.
Lees ook: Veelvoorkomende oorzaken van pijn aan de heup
Symptomen GTPS
© Getty Images / trochanter major pijnsyndroom of grote trochanter pijnsyndroom
De meest voorkomende klachten bij GTPS zijn:
- Pijn aan de buitenzijde van de heup, vooral bij druk of aanraking.
- Pijn bij bewegingen zoals extreem draaien of het bewegen van de heup naar binnen of buiten.
- Gevoeligheid bij weerstand: pijn bij het naar buiten bewegen van de heup tegen weerstand.
- Uitstralende pijn: atypische pijn die zich verspreidt vanuit de buitenzijde van de heup tot halverwege het bovenbeen.
Deze klachten kunnen het dagelijks functioneren flink beperken, zoals bij wandelen, traplopen of slapen op de aangedane zijde.
Lees ook: Wat is een heupontsteking en hoe wordt het behandeld?
Oorzaken GTPS
GTPS kan door verschillende factoren ontstaan, waaronder:
Slijmbeursontsteking (bursitis trochanterica): De slijmbeurzen rond de trochanter kunnen geïrriteerd raken door overbelasting, wat pijn en zwelling veroorzaakt.
Peesirritatie: De pezen van de spieren die zich aan de trochanter hechten, kunnen geïrriteerd raken door wrijving, verkeerde belasting of verkalking. Dit veroorzaakt vaak chronische pijn.
Exostosen: Botuitstulpingen (exostosen) kunnen groeien en leiden tot extra wrijving en irritatie van omliggende pezen en spieren.
Risicofactoren GTPS
Bepaalde factoren verhogen het risico op GTPS, waaronder:
- Obesitas: overgewicht zorgt voor extra belasting van de heup.
- Geslacht: vrouwen zijn gevoeliger door anatomische verschillen, zoals een breder bekken.
- Leeftijd: GTPS komt vaker voor bij mensen tussen 40 en 60 jaar.
- Overbelasting: sporters zoals hardlopers, dansers en voetballers lopen een hoger risico.
- Rugklachten: lage rugpijn en andere rugproblemen kunnen GTPS verergeren.
- Anatomische afwijkingen: zoals beenlengteverschil en platvoeten.
- Reumatische aandoeningen of eerdere heupoperaties.
Lees ook: Artrose: symptomen en diagnose
Diagnose GTPS
De diagnose wordt meestal gesteld door middel van een lichamelijk onderzoek waarbij de heup, rug, bil en het been worden geëvalueerd. Hiermee worden de interacties tussen gewrichten, spieren en pezen in kaart gebracht.
Aanvullend onderzoek, zoals een röntgenfoto, echo of MRI, is alleen nodig om andere oorzaken zoals slijtage van de heup (artrose) uit te sluiten.
Lees ook: Wat is artrose of osteoartritis?
Behandeling GTPS
De behandeling van GTPS richt zich op het verlichten van symptomen en het aanpakken van de onderliggende oorzaken. Enkele behandelopties zijn:
Conservatieve therapie
- Fysiotherapie: gericht op het herstellen van spierbalans en het verminderen van overbelasting.
- Aanpassingen: zoals aangepast schoeisel en verbetering van het looppatroon.
- Medicatie: pijnstillers zoals paracetamol en ontstekingsremmende middelen (NSAID’s).
Injecties: Bij onvoldoende resultaat van conservatieve therapie kan een injectie met corticosteroïden en verdovingsmiddel worden gegeven. Dit vermindert ontsteking en pijn op korte termijn.
Multidisciplinaire behandeling: Bij een pijncentrum wordt GTPS vaak multidimensioneel geëvalueerd. Dit kan leiden tot een combinatie van fysiotherapie, medicatie en gerichte injecties.
Operatieve behandeling: In zeldzame gevallen is een operatie nodig. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn bij een scheur in een pees of bij een botuitstulping die chronische irritatie veroorzaakt.
Lees ook: Bijwerkingen corticosteroïden (cortisone): fysiek en mentaal
Wat kan je zelf doen tegen GTPS?
Om GTPS te voorkomen of klachten te verminderen, kunnen onderstaande tips helpen:
- Blijf actief, maar vermijd overbelasting: kies voor lage-impact oefeningen zoals zwemmen of fietsen.
- Stretch en versterk de spieren rondom de heup.
- Ondersteun de heup tijdens het slapen: gebruik een kussen tussen de knieën als u op uw zij slaapt.
- Draag goed schoeisel om overbelasting te voorkomen.
Bronnen:
https://www.lumc.nl
https://www.pijn.nl
https://www.orthoca.be
Laatst bijgewerkt: december 2024
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
