Ibuprofen, slijmoplossers, hoestsiroop: welke geneesmiddelen bij bronchitis?

Acute bronchitis wordt meestal veroorzaakt door een virale infectie van de bovenste luchtwegen (verkoudheid, rhinofaryngitis) die overgaat naar de onderste luchtwegen. De symptomen van bronchitis zijn een droge hoest, gevolgd door een slijmhoest, en die kan gepaard gaan met keelpijn, pijn op de borst en een branderig gevoel rond het borstbeen. Er kan ook sprake zijn van lichte koorts, gedurende 3 à 5 dagen. Welke geneesmiddelen kunnen de symptomen van bronchitis verlichten en welke moet je net vermijden?

In tegenstelling tot acute bronchiolitis en longontsteking is acute bronchitis over het algemeen goedaardig en geneest het spontaan binnen 2 tot 3 weken. Rust is belangrijk, je kan fysieke inspanning dus beter vermijden. Koude dranken kan je beter vermijden, want die kunnen de luchtwegen irriteren. Warme dranken helpen daarentegen slijmsecreties te verdunnen. 

Als je pijn of koorts hebt, kun je paracetamol nemen. Acute bronchitis wordt meestal veroorzaakt door een virus. Antibiotica hebben daarom geen effect op de ziekte. Bacteriële bronchitis komt in slechts 10% van de gevallen voor. Het is dan meestal het gevolg van een superinfectie van virale bronchitis. Kenmerkend is het gele, etterige slijm.

De symptomen van acute bronchitis zijn niet altijd makkelijk te onderscheiden van die van een longontsteking. Studies hebben aangetoond dat het gebruik van niet-steroïdale ontstekingsremmers (NSAID's) zoals ibuprofen bij een (bacteriële) longontsteking kan leiden tot complicaties en een trager herstel. Waarschijnlijk komt dat omdat NSAID's de lokale immuniteit in de bronchiën en bronchiolen veranderen, en zo de waarschuwingssignalen van een longontsteking maskeren. Bij een mogelijke infectie van de onderste luchtwegen, kan je dus beter ontstekingsremmers vermijden.  

Als je toch kiest voor ibuprofen om de symptomen van acute bronchitis te verlichten, gebruik dan de laagst mogelijke dosis voor de kortst mogelijke duur (3 dagen bij koorts, 5 dagen bij pijn).

Hoesten is een reflexmechanisme dat wordt gebruikt om de luchtwegen te beschermen. In het geval van acute bronchitis kan de hoest 1 tot 3 weken duren. Hoestbuien kunnen vervelend zijn, zeker ’s nachts. Door te gaan liggen of door blootstelling aan droge, vochtige lucht verergert de hoest.

Hoestonderdrukkende middelen (siropen, zuigtabletten) zijn bedoeld voor een droge hoest en voor korte kuren. Hun doeltreffendheid is echter niet bewezen en het gebruik ervan kan bijwerkingen veroorzaken (duizeligheid, slaperigheid). Vermijd in elk geval hoestonderdrukkende middelen als je een productieve hoest hebt (slijm ophoesten). Het is beter om een productieve hoest niet tegen te houden, omdat deze net het slijm uit de luchtwegen verwijdert.

In België zijn hoestonderdrukkende middelen verboden voor kinderen jonger dan 2 jaar, en bepaalde producten (bijvoorbeeld op basis van codeïne) zijn verboden voor kinderen jonger dan 6 jaar. Tenzij een arts het adviseert, mogen hoestonderdrukkende middelen niet worden gegeven aan kinderen tussen 6 en 12 jaar. Raadpleeg altijd de bijsluiter.