Adenovirus: oorzaak van oog-, luchtweg- en maagdarminfecties

dossier

Adenovirusinfecties kunnen de luchtwegen, ogen (conjunctivitis), oren (otitis), darmen (gastro-enteritis) of urinewegen (cystitis) aantasten. De symptomen zijn vaak mild en verdwijnen binnen een paar dagen. Maar ze kunnen ernstiger zijn bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, vooral kinderen.

Lees ook: Van keelpijn tot keelontsteking: Wat kan je zelf doen?

Meer dan 50 soorten adenovirussen

123_adenovirus_2022.jpg
Adenovirussen zijn een groep virussen die milde tot ernstige infecties in het hele lichaam kunnen veroorzaken. Er zijn meer dan 50 verschillende typen.

Over het algemeen veroorzaken deze virussen een verkoudheid. Maar de infectie kan ook de ogen (conjunctivitis) zonder afscheiding, de oren (otitis) en/of de keel (laryngitis), de bronchiën (bronchitis of bronchiolitis) of het spijsverteringsstelsel (gastro-enteritis met diarree) aantasten. Soms kan een gevaarlijkere infectie optreden, zoals encefalitis (hersenontsteking), longontsteking, hepatitis (leverontsteking) of blaasontsteking. 

Kinderen worden vaker getroffen dan volwassenen, maar niemand is immuun. De meeste kinderen zijn voor hun tiende al besmet met ten minste één type adenovirus.

Besmetting met adenovirus

Virussen komen vaak voor op plaatsen waar kinderen samenkomen, zoals crèches en scholen. Kinderen jonger dan 5 jaar zijn bijzonder vatbaar.

  • via speeksel, bijvoorbeeld als je virusdeeltjes inademt die vrijkomen bij niezen of hoesten,
  • via uitwerpselen; je kunt ook ziek worden door voedsel te eten dat is bereid door iemand die zijn handen niet goed heeft gewassen na het toiletbezoek.
  • door contact met een besmet voorwerp of persoon: deeltjes op inerte of levende oppervlakken zijn besmettelijk. Als je ze aanraakt en vervolgens je handen naar je mond, neus of ogen brengt, riskeer je besmetting.

Lees ook: Wat doen tegen een droge hoest en hoest met slijm?

Symptomen infectie met adenovirus

Over het algemeen veroorzaakt een adenovirusinfectie slechts milde symptomen, die na een paar dagen spontaan verdwijnen. Welke symptomen je ervaart, hangt af van welk deel van het lichaam door het virus is geïnfecteerd:

  • de luchtwegen (meest voorkomende adenovirusinfectie): verstopte neus, loopneus, koorts, hoest, keelpijn, enz.
  • spijsverteringsstelsel: diarree, misselijkheid, braken, enz.
  • ooginfecties: rode ogen, typisch voor bindvliesontsteking.
  • oorinfecties: pijn, gehoorverlies, enz.

Je kunt last hebben van verschillende symptomen tegelijkertijd. Mensen met een gebrekkig immuunsysteem kunnen ernstigere vormen van de ziekte ontwikkelen, zoals infectie van de longen, lever of blaas, nierfalen en, in zeldzame gevallen, meningitis of encefalitis.

Lees ook: Tips om beter te slapen met een verstopte neus

Behandeling infectie met adenovirus

De symptomen verdwijnen meestal na een paar dagen, zonder specifieke behandeling. De duur van de klachten hangt af van het type infectie. Deze varieert van 2 tot 5 dagen voor luchtweginfecties, 8 tot 12 dagen voor darmproblemen en 7 tot 15 dagen voor ooginfecties.

Bij een ernstig probleem kan de arts medicijnen voorschrijven om de symptomen te verlichten. Bijvoorbeeld paracetamol tegen pijn en koorts.

In zeldzame gevallen kan de arts antivirale middelen voorschrijven. Het is ook belangrijk om gehydrateerd te blijven.

Lees ook: Koorts bij kinderen: waarop moet je letten?

Besmetting adenovirus voorkomen

Je kunt de verspreiding van adenovirussen beperken door regelmatig je handen te wassen met water en zeep, je gezicht (mond, ogen, neus) niet aan te raken zonder je handen te wassen en nauw contact met zieke mensen te vermijden.

Als je ziek bent, blijf dan thuis, was je handen regelmatig, hoest en nies in een zakdoek of op je elleboog, maar nooit in je handen. Vermijd nauw contact met anderen. 

Lees ook: Wat desinfecteert er je handen best: zeep of ontsmettingsgel?

Adenovirus: vaccin?

Er is momenteel geen vaccin tegen het adenovirus beschikbaar voor het grote publiek.

Bronnen:
https://www.rivm.nl
https://epidemio.wiv-isp.be
https://www.webmd.com
https://my.clevelandclinic.org
https://www.cdc.gov

auteur: Sara Claessens, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: maart 2025

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram