Seksuele ontwikkeling: wat als je kind vaak aan z’n geslachtsdelen friemelt?

dossier

Als jonge kinderen hun penis of vagina aanraken, botsen ze vaak op een ouderlijke reactie van schaamte, angst of afschuw. Nochtans is het heel normaal dat ze willen uitzoeken wat ‘daar beneden’ zo fijn aanvoelt. Hoe je reageert kan gevolgen hebben voor z’n seksuele ontwikkeling, ook op lange termijn. Hoe reageer je dan best? We vroegen het aan seksuologe Vanessa Muyldermans.

Friemelen aan geslachtsdelen is normaal

“Er wordt hen vaak gezegd dat ze dat niet mogen doen, dat het slecht of ‘eikes’ of ‘foei’ of ‘stout’ is. In sommige gezinnen krijgen kinderen zelfs straf wanneer ze worden ‘betrapt’ op masturberen, of wordt er op familiefeestjes mee gelachen.

Als kind snap je op dat moment natuurlijk helemaal niet het probleem is. Waarom het niet mag, waarom het zo’n reactie uitlokt en waarom men er aan de eettafel lacherig mee omgaat. Maar dat neemt niet weg dat het kind zich daardoor slecht in z’n vel voelt. En dat heeft maar al te vaak gevolgen op lange termijn.

Heel vaak spreek ik in de therapieruimte met mensen, vooral vrouwen, die een zekere remming voelen in hun seksuele beleving. Ze durven zich niet helemaal te ontspannen en te genieten. Ze durven zich niet volledig over te geven, omdat hen jarenlang ingepeperd is dat dit niet mag. Dat het raar is om je eigen lichaam aan te raken, en dat experimenteren met je lichaam not done is. Maar plots ben je volwassen, of toch op papier, en dan mag het wel? Zo werkt het jammer genoeg niet. Mensen hebben geen aan- en uitknopje aan hun hoofd of lichaam staan. Bij velen blijft dat stemmetje van vroeger hen achtervolgen, waardoor ze nu nog steeds moeilijk kunnen praten over seksualiteit. Meer nog, het houdt velen tegen om te masturberen of om volop van partnerseks te genieten. Herken jij je in dit verhaal? Dan is het een goed idee om hierover eens te praten met een therapeut, zodat je anders leer kijken naar je eigen seksualiteit en die ook volledig aanvaardt."

Hoe reageer je dan best als je kindje experimenteert?

"Wanneer je als ouder je peuter, kleuter of lagereschoolkind ‘betrapt’ op het betasten van de genitaliën of masturberen, probeer dan niet afkeurend op te reageren. Integendeel. Laat je kind weten dat het oké is om het eigen lichaam aan te raken en te verkennen. Geef wel aan dat er een plaats en een moment is waarop dit eventueel kan en een plaats en moment waarop dit misschien niet zo gepast is. Kader dit ook. Leg uit waarom wel en waarom niet. Maak eventueel duidelijke, begrijpbare afspraken hierrond. Maar veroordeel het niet, en lach er niet mee."