Transpersonen mogen niet gediscrimineerd worden bij verzekeringen

Op 23 april 2018 heeft de arbeidsrechtbank van Brussel een verzekeraar veroordeeld wegens discriminatie op grond van geslachtsverandering, genderexpressie en genderidentiteit. De verzekeraar weigerde een transvrouw dekking te verlenen voor de medische kosten van haar geslachtsbevestigende behandeling. 

Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen en het slachtoffer trokken samen naar de rechtbank. Het Instituut benadrukt dat transpersonen bij het afsluiten van een hospitalisatieverzekering niet gediscrimineerd mogen worden omwille van hun genderidentiteit. 

In 2015 kreeg een transvrouw, aangesloten bij de groepsverzekering van haar werkgever, de boodschap dat de medische kosten van haar geslachtsbevestigende behandeling niet zouden worden terugbetaald. Zij zou ook geen gewaarborgd inkomen kunnen krijgen tijdens haar arbeidsongeschiktheid. De verzekeraar argumenteerde dat er enkel een terugbetaling mogelijk is wanneer er sprake is van een verslechterde gezondheidstoestand met symptomen die een diagnose en een geschikte therapeutische behandeling toelaten. Dit was volgens de verzekeraar bij deze vrouw niet het geval. 

De artsen van de vrouw hadden echter wel degelijk vastgesteld dat de vrouw leed onder haar genderidentiteit en ze kreeg daarom de diagnose ‘genderdysforie’, een officiële diagnose uit de DSM-V. Genderdysforie is een diagnose voor het lijden dat personen kunnen ervaren wanneer hun genderidentiteit niet overeenstemt met hun geboortegeslacht. Om het lijden van de vrouw weg te nemen, oordeelden haar behandelende artsen dat een geslachtsbevestigende behandeling noodzakelijk was.

Hoewel de vrouw daarmee aantoonde dat zij voldeed aan de voorwaarden van de polis, argumenteerde de verzekeraar dat de dame in kwestie geen recht had op terugbetaling. 

“Het is zeker niet zo dat alle transpersonen lijden onder hun genderidentiteit en nood hebben aan medische behandelingen. Het is echter zeer belangrijk dat wanneer een persoon wel lijdt onder het trans-zijn, deze de toegang heeft tot medische behandelingen die nodig zijn om dit lijden weg te nemen. Net zoals elke andere persoon die een medische behandeling krijgt, dient een transpersoon het recht te hebben om via de hospitalisatieverzekering terugbetaling van de medische kosten te krijgen en een gewaarborgd inkomen te krijgen. Alleen op die manier kunnen transpersonen ten volle worden beschermd,” zegt Liesbet Stevens, adjunct-directeur van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen.

Dat er sprake was van een geslachtsverandering, een beschermd criterium, was dus doorslaggevend in het beslissingsproces van de verzekeraar om de dekking te weigeren. Het Instituut meende dat dit een vorm van discriminatie is op grond van geslachtsverandering, genderexpressie en genderidentiteit, wat verboden is door de Belgische Genderwet. Het trok samen met het slachtoffer naar de arbeidsrechtbank die deze redenering volgde en de verzekeraar veroordeelde tot de betaling van een schadevergoeding, het betalen van alle medische kosten én het voorzien van een gewaarborgd inkomen in het kader van de geslachtsbevestigende behandeling. Intussen werd tegen het vonnis van de arbeidsrechtbank beroep aangetekend.

11% van alle meldingen die het Instituut in 2017 ontving ging over discriminaties ten aanzien van transpersonen. Van deze meldingen ging 21% over de terugbetaling van de toegang tot of het aanbod van goederen en diensten, 11% ging over gezondheidszorg. In het domein ‘goederen en diensten’ betrof 41% van de meldingen verzekeringswesties. Wat gezondheidszorg betreft ging het in 67% van het aantal meldingen over kosten en problemen met de terugbetaling ervan. 

Het is duidelijk dat problemen bij het afsluiten van een nieuwe verzekering of bij de terugbetaling van een geslachtsbevestigende behandeling vaak voorkomen bij transpersonen. 

Het Instituut publiceerde daarom in 2016 de folder ‘Een hospitalisatieverzekering afsluiten – Tips voor transgender personen’. In deze folder heeft het Instituut enkele belangrijke tips voor wie een hospitalisatieverzekering heeft of wil afsluiten.