Zin in zoet

dossier Zoetigheden, je vindt ze overal. Zoetigheden zijn in vergelijking met gezonde tussendoortjes lege caloriebronnen en dus te beperken. Alle zoetigheden schrappen van het menu is meestal niet nodig. Af en toe van een stukje zoet genieten moet kunnen, ook in het kader van een gezonde voeding. Maar hoe kan je weerstaan aan te veel zoet?

Honger, drang of zin?

Honger is een overlevingssignaal van het lichaam en wordt gestuurd vanuit een fysiologische behoefte. Ons lichaam geeft het signaal dat het nood heeft aan nieuwe energie. Bij honger zijn meervoudige koolhydraten de energieleveranciers bij uitstek. Je vindt ze terug in graanproducten (bv. brood, rijst, deegwaren), aardappelen, peulvruchten en groenten. Zoetigheden zoals chocolade, koek, snoep en gebak zijn geen geschikte hongerstillers. Het zijn lege caloriebronnen. Ze leveren veel calorieën in de vorm van vet en/of suikers voor weinig essentiële voedingsstoffen. Enkelvoudige koolhydraten, zoals suiker, geven bovendien maar een korte energiepiek. Zij worden zodanig snel opgenomen en verwerkt in het bloed dat het bloedglucosegehalte al gauw weer te laag wordt waardoor je je flauw voelt en opnieuw honger krijgt. Meervoudige koolhydraten worden doorgaans trager verteerd en langzamer omgezet in glucose. Hierdoor blijft het bloedglucosegehalte langer stabiel en hebben we langer energie.

Een drang naar zoet kan het gevolg zijn van emotionele problemen. Als je je niet goed voelt of onder stress staat kan je de neiging hebben om dit te compenseren met iets zoet. Ook in de periode voor of tijdens de menstruatie kan de drang naar zoet toenemen, mogelijk als gevolg van een verlaagd oestrogeengehalte in het bloed. Wie te vaak hunkert naar zoet, met mogelijk een onevenwichtig voedingspatroon tot gevolg, zoekt best wat afleiding. Bel bijvoorbeeld iemand op, concentreer je op een gesprek, maak een wandeling, drink een glas water. Een eetdagboek bijhouden kan ook een oplossing bieden. Het geeft je een beter zicht op je eigen eetgewoonten en je ziet wanneer de verleiding het grootst is waardoor je concrete stappen kan ondernemen.

Verschillende prikkels uit de omgeving - iets zien, iets ruiken - kunnen ten slotte ook gewoonweg de goesting naar iets zoet aanwakkeren. Bijvoorbeeld pralines of koekjes die in het zicht staan doen je er sneller naar grijpen. Goesting in zoet kan je zeker thuis gemakkelijk in de hand houden.

Hoe kan je weerstaan?

Haal geen zoet in huis. Dan kan je er ook niet door verleid worden. Of bewaar ze uit het zicht om de zin ernaar te controleren.
Zorg voor een schaal met vers fruit op de eettafel of een kom fruitsla in de koelkast. Zo krijg je misschien eerder zin in fruit dan in iets zoet.

Doe geen boodschappen met een lege maag, stel op voorhand een boodschappenlijstje op en hou je eraan.
Breng regelmaat in je eetpatroon. Neem 3 hoofdmaaltijden - twee broodmaaltijden en een warme maaltijd - en 2 gezonde tussendoortjes. Zo voorkom je hongeraanvallen.
Als je weet dat je het niet bij één koekje kan houden, combineer het dan met een ander en gezond voedingsmiddel zoals een stuk fruit of een potje yoghurt.
Zorg voor voldoende afleiding. Wie bezig is, grijpt minder snel naar tussendoortjes. En wie zijn gedachten bij zijn bezigheid moet houden, kan ze niet op zoet zetten.

Is chocolade verslavend?

Chocolade bevat stoffen die het zogenaamde verslavende effect ervan zouden kunnen verklaren. Deze hypothese geldt echter alleen voor zwarte of fondantchocolade omwille van het hoge cacaogehalte. Cacao is onder meer rijk aan het mineraal magnesium dat helpt bij vermoeidheid. Het bevat theobromine dat een opwekkend effect zou hebben en L-tryptofaan dat zou zorgen voor een goed gevoel. Tot op heden is er echter nog onvoldoende bewijs om te concluderen dat chocolade echt verslavend werkt. Een andere, en misschien wel de belangrijkste reden, is dat chocolade gewoon lekker smaakt. Chocolade is smeuïg, smelt op de tong en smaakt aangenaam dankzij een rijk pallet aan geur- en smaakstoffen. Maar voor alle duidelijkheid: de sensatie dat chocolade je een goed gevoel geeft, mag geen reden zijn om er veel van te eten. Chocolade bevat jammer genoeg ook nog altijd veel calorieën.