Hart- en vaatziekten verminderen door activeren stofwisseling?

nieuws Kunnen we het lichaam op een andere manier met zijn energie laten omgaan, en zo het risico op hart- en vaatziekten verkleinen? Die vraag staat de komende jaren centraal in een groot Nederlands onderzoek waarvoor de Hartstichting een subsidie van 5 miljoen euro toekent.

Steeds meer mensen zijn te zwaar en lopen daardoor een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Een groep wetenschappers werkt aan beter begrip en een nieuwe aanpak van dit probleem.
“We weten dat lichaamsbeweging gunstig is voor je gezondheid, ook als je niet afvalt”, vertelt Patrick Schrauwen, een van de onderzoeksleiders. “Bovendien zijn er grote verschillen tussen mensen met overgewicht: de een wordt eerder ziek dan de ander.”
Dit heeft onder andere te maken met de plek waar het lichaam vet opslaat: in en rond organen zoals de lever en het hart is het gevaar op hart- en vaatziekten het grootst.

Energiefabriekjes activeren
“Niet iedereen slaat vet op dezelfde manier op. Bij sommige mensen kom het vlak onder de huid terecht, bij anderen dieper in het lichaam, rond de organen. Door eerder onderzoek vermoeden we dat het voor de gezondheid belangrijk is waar het vet wordt opgeslagen. Vetopslag onder de huid leidt tot minder gezondheidsproblemen. We gaan nu kijken waarin deze twee groepen van elkaar verschillen”, aldus prof. Frits Rosendaal, onderzoeksleider aan het Leids Universitair Medisch Centrum LUMC.

Het onderzoek wordt gedaan op weefsel van zevenduizend mensen met (licht) overgewicht. De onderzoekers gaan daarnaast proberen de vetverbranding te stimuleren. “Vetcellen slaan energie op in mitochondriën, energiefabriekjes die binnen de cel zorgen voor het gebruik van energie. We onderzoeken of we deze energiefabriekjes kunnen stimuleren en of dit gunstige effecten heeft voor hart- en vaatziekten. We kijken daarbij ook naar de energiefabriekjes in een speciaal soort lichaamsvet: het bruine vet.”

Rol van bruin vet
Ook bruin vet wordt in het onderzoeksproject bestudeerd, zowel bij muizen als bij mensen. Schrauwen: “Pas sinds een paar jaar weten we dat mensen dit bruine vet hebben. Dit vet heeft heel andere eigenschappen dan het normale witte vet. Het verbruikt bijvoorbeeld energie om je lichaam warm te houden.” In tegenstelling tot het witte vet wordt bruin vet gezien als gunstig. Actief bruin vet verhoogt het energieverbruik.

Niet iedereen heeft evenveel actief bruin vet. De onderzoekers gaan testen of dit bruine vet te activeren is, bijvoorbeeld door beweging of een koele omgevingstemperatuur. Ze verwachten nieuwe aanknopingspunten te vinden om hart- en vaatziekten als gevolg van overgewicht te helpen verminderen.