Wereldwijd meer tweelingen geboren (maar hier niet meer)

Sinds de jaren tachtig worden er wereldwijd steeds meer tweelingen geboren, door het gebruik van vruchtbaarheidsbehandelingen zoals IVF en doordat meer vrouwen op latere leeftijd kinderen krijgen. Maar in verschillende westerse landen, waaronder België, is hun aantal de laatste jaren aan het teruglopen door veranderingen in het IVF-beleid. Hoewel een tweeling krijgen uiteraard op zoveel manieren een zegen is, houdt het ook verschillende gezondheidsrisico’s in, zeker in armere landen.

Wetenschappers uit Nederland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk hebben voor het eerst een duidelijk overzicht gemaakt van het aantal tweelingen dat wereldwijd wordt geboren. Ze verzamelden gegevens uit 165 landen voor de periode tussen 2010 en 2015, die ze daarna vergeleken met gegevens uit de periode 1980-1985.

Ze vonden dat er elk jaar meer dan 1,6 miljoen tweelingen geboren worden, wat betekent dat 1 op elke 42 baby’s deel uitmaakt van een tweeling. Sinds de jaren tachtig is het aandeel geboortes van tweelingen met maar liefst een derde toegenomen, van 9,1 tot 12 per 1.000 bevallingen. De grootste stijging vond plaats in Europa en Noord-Amerika. Het percentage tweelingen was wel constant het grootst in Afrika, maar volgens experts ligt dit waarschijnlijk aan genetische verschillen.

Ken jij Minimi al, het informatieplatform voor jonge en toekomstige ouders?

Er zijn twee hoofdredenen voor deze toename van tweelingen. Cruciaal is het stijgende gebruik van vruchtbaarheidsbehandelingen zoals IVF. Bij dergelijke behandelingen worden er dikwijls meerdere embryo's teruggeplaatst in de baarmoeder, wat de kans op een meerling vergroot. Er werd lange tijd gedacht dat het voor een optimale kans op een zwangerschap nodig was om verschillende embryo’s terug te plaatsen, maar dat idee is ondertussen grotendeels achterhaald.

Een tweede belangrijke oorzaak is het feit dat meer vrouwen op latere leeftijd zwanger worden. De kans op een natuurlijke, niet-identieke tweeling piekt wanneer vrouwen tussen de 35 en 39 jaar oud zijn. Hoe dat komt is nog niet geheel duidelijk, maar het zou te maken hebben met de hormonen die ze aanmaken om de eicellen te laten rijpen.

Volgens de wetenschappers is het wel goed mogelijk dat de stijging van het aandeel tweelingen nu een plafond heeft bereikt. Ze wijzen erop dat verschillende westerse landen hun IVF-beleid zodanig hebben aangepast dat er minder embryo’s tegelijk ingeplant worden, waardoor het percentage tweelingen er terugloopt. België is hiervan een goed voorbeeld: in 2010 was 1,9 procent van de baby’s in ons land een tweeling, maar hun aandeel daalde in 2019 tot 1,6 procent.

De onderzoekers hopen ook echt dat er minder tweelingen geboren worden, want die bevallingen brengen meer risico’s met zich mee. Zo worden tweelingen vaker te vroeg geboren en is er een hogere kans op complicaties, tijdens en na de zwangerschap, voor zowel de kinderen als de moeders. Zeker in armere landen, en vooral in Sub-Sahara-Afrika, laten veel baby’s daarom het leven tijdens of kort na de geboorte.