Spermadonor worden: procedure en vergoeding

Alleenstaanden, lesbische koppels of koppels waarbij de man vruchtbaarheidsproblemen heeft, kunnen via een spermadonor hun kinderwens toch vervullen. Een spermadonor doneert zijn sperma aan een spermabank. Vrouwen kunnen dat sperma vervolgens gebruiken om zwanger te worden. Hoewel spermadonor worden een eenvoudige procedure is zonder risico’s, kampen fertiliteitscentra met een groot tekort.

Elke gezonde, vruchtbare man tussen 18 en 45 jaar kan spermadonor worden, al kunnen de leeftijdsgrenzen verschillen per centrum. Uiterlijk speelt geen rol bij spermadonatie.

Een spermadonor blijft altijd anoniem. Als donor weet je niet wie er gebruikmaakt van je stalen en  omgekeerd kent een vrouw ook de identiteit van haar donor niet. Het fertiliteitscentrum houdt bij welk kind verwekt is bij welke donor, maar het mag die gegevens niet kenbaar maken. Men gebruikt ze enkel bij medische problemen.

Wel kan je beslissen om te doneren aan een koppel of persoon die je kent. Beide partijen overleggen in dat geval hoe ze zullen omgaan met de identiteit van de donor.

Als je beslist hebt om spermadonor te worden, kan je contact opnemen met een fertiliteitscentrum voor een afspraak. Bij dat eerste contact krijg je al veel informatie over het verdere verloop.

Alvorens je een staal kan doneren, is er een screening van je gezondheid en de kwaliteit van het sperma. Voor de spermacontrole moet je een staal inleveren bij het centrum. Je krijgt daarvoor een steriel potje en je kan je afzonderen in een aparte kamer. Het is belangrijk dat je de volledige staal opvangt. Men controleert vervolgens of de staal gezond en vruchtbaar is en of ze bestand is tegen het invriezen. Soms onderzoekt men nog een tweede staal.

Dan volgt een evaluatie van je gezondheid via een medisch onderzoek en bloedafname. Het bloed wordt gecontroleerd op infecties of aandoeningen die een risico kunnen inhouden voor de gebruiker of het kind. Als alles in orde is, krijg je goedkeuring om donor te worden. Je zal een verklaring ondertekenen waarin je afstand doet van je spermastalen en zo ook van je rechten en plichten als genetische ouder. 

Na de testfase krijg je een afspraak om te doneren. Twee tot vijf dagen voordien mag je niet masturberen. In een aparte kamer kan je masturberen en het sperma opvangen in een potje. Dat staal zal men invriezen en bewaren. Het centrum zal je vragen om op regelmatige basis te doneren, vaak is dat één keer in de week. 

Het sperma van een donor mag slechts bij zes verschillende vrouwen gebruikt worden. Zo wil men het risico beperken dat kinderen van dezelfde spermadonor op hun beurt samen een kind krijgen. Een vrouw kan wel meerdere kinderen krijgen van één donor.

Het centrum zal in de gaten houden hoe vaak je sperma gebruikt wordt en zal je verwittigen als je niet meer mag doneren. Voor spermadonatie krijg je overigens geen financiële beloning, maar je onkosten worden wel vergoed.