Borstvoeding en werken? Het kan!

nieuws Naar aanleiding van de Wereld Borstvoedingsweek (1 tot 7 oktober) lanceert de vzw Borstvoeding een campagne om borstvoeding op het werk te promoten.
Als de moeder langer dan de door de wet voorziene moederschapsrust wenst thuis te blijven, zijn er verschillende mogelijkheden.

1. Lactatieverlof
Net als tijdens de zwangerschap worden borstvoedende moeders beschermd tegen voor haar en de baby ongunstige arbeidsomstandigheden zoals contact met chemische producten, besmettingsgevaar, nachtwerk, extreem zware arbeidsomstandigheden enz.
De arbeidsgeneesheer kan dan beslissen om de moeder in dezelfde onderneming ander werk te laten verrichten (met zelfde loon) of –indien geen ander werk mogelijk is- om tijdelijk de arbeidsovereenkomst te schorsen. Bij een tijdelijke schorsing van de arbeidsovereenkomst heeft de moeder recht op een uitkering van het ziekenfonds.

2. Ouderschapsverlof
Hiermee kan de loopbaan tijdelijk onderbroken worden om voor een kind (tot 12 jaar) te zorgen. Elke ouder kan dit verlof afzonderlijk opnemen. Om het loonverlies te compenseren is er een tegemoetkoming van de RVA voorzien.
Met ouderschapsverlof kan een borstvoedende moeder gedurende 4 maanden volledig thuis blijven of ze kan ervoor kiezen om haar werk gedurende 8 maanden halftijds of gedurende 20 maanden 4/5 verder te zetten.

3. Tijdskrediet (loopbaanonderbreking)
Dit kan opgenomen worden als iemand om een bepaalde reden gedurende een bepaalde periode even minder wil werken. Tijdskrediet kan voltijds of deeltijds opgenomen worden.

4. Onbetaald verlof (= verlof zonder wedde)
De werknemer ontvangt dan helemaal geen loon. Dit heeft gevolgen inzake sociale rechten. Om in orde te blijven met de ziekte en invaliditeitsverzekering kan het zijn dat de moeder tijdelijk haar bijdragen zelf moet betalen. Om problemen te vermijden kan u het best eerst navraag doen bij haar ziekenfonds.
Het jaar na haar onbetaald verlof verliest de moeder betaalde vakantiedagen a rato van het aantal maanden dat ze onbetaald verlof heeft genomen (2 dagen/maand onbetaald verlof), dagen die een moeder met kleine kinderen broodnodig heeft.
Door het nemen van verlof zonder wedde verliest u voor deze maanden ook pensioenrechten.


Borstvoedingspauze
Een borstvoedende werkneemster heeft het recht om het werk even stil te leggen om haar baby borstvoeding te geven en/of melk af te kolven. Borstvoedingspauzes kunnen gebruikt worden tot 9 maanden vanaf de bevalling.
De werkgever moet hiervoor een aangepast lokaal ter beschikking stellen. In bepaalde gevallen kan een plaats in de privéwoning van de werkgever hiertoe dienen. De werkneemster kan ook met haar werkgever een andere plaats overeenkomen bijvoorbeeld: een lokaal van de opvangvoorziening waar het kind verblijft, het eigen huis van de werkneemster, gemeentelokalen, ruimten in winkelcentra waar borstvoeding mogelijk is…
Het is zeker niet de bedoeling dat de moeder ergens in een toiletruimte moet voeden of kolven.

De werkgever is verplicht om in samenwerking met de arbeidsgeneesheer een risicoanalyse uit te voeren voor al zijn personeelsleden om na te gaan of er werkomstandigheden zijn die niet verenigbaar zijn met het geven van borstvoeding. Van zodra een werkneemster die borstvoeding geeft haar werkgever hiervan op de hoogte heeft gebracht en uit de risicoanalyse is gebleken dat ze werkt op een risicovolle werkpost, zal de arbeidsgeneesheer beslissen in welke mate en onder welke voorwaarden deze werkneemster haar arbeid mag blijven uitoefenen. In sommige gevallen kan lactatieverlof nodig zijn.

Duur van de borstvoedingspauzes.
Werkt de borstvoedende werkneemster 4 uur of langer per dag, dan heeft ze recht op één pauze van een halfuur. Werkt ze minstens 7,5 uur, dan heeft ze recht op 2 pauzes. Ze mag dan 2 pauzes van telkens een half uur nemen of één pauze van een uur. De duur van de pauze is inbegrepen in de arbeidsdag. De borstvoedende werkneemster moet de pauzes dus wel diezelfde dag opnemen. Voor borst voedende moeders die werken voor de Vlaamse overheid werd er geen duur van de borstvoedingspauzes vastgelegd, ze heeft recht op borstvoedingspauzes ‘a rato van de benodigde tijd’.
De werkneemster komt best met de werkgever overeen wanneer ze borstvoedingspauze(s) wil nemen. Het tijdstip kan nadien nog herzien worden. Komt ze niet tot een akkoord, dan vallen de borstvoedingspauzes onmiddellijk voor of na de rusttijden die in het arbeidsreglement staan.

Hoe borstvoedingspauzes aanvragen?
De werkgever moet 2 maanden vooraf op de hoogte gebracht worden van de borstvoedingspauze(s) via een aangetekend schrijven of een attest. De termijn kan in onderlinge overeenstemming ingekort worden. Om recht te hebben op borstvoedingspauzes moer er een attest van Kind en Gezin of een medisch attest kunnen voorgelegd worden. Dit moet elke maand opnieuw gebeuren.

Vergoeding
De borstvoedingspauze is een onderbreking van de arbeidsovereenkomst en wordt in de privésector niet vergoed door de werkgever. De werkneemster heeft wel recht op een vergoeding ten laste van de mutualiteit die 82% bedraagt van het normale brutoloon. Er geldt geen loongrens bij de berekening van deze vergoeding. Voor werkneemsters van de openbare sector wordt de wedde gewoon doorbetaald.

Ontslagbeschermingbescherming
Vanaf het moment dat de werkgever op de hoogte is van de borstvoe-dingspauzes tot een maand na het laatste attest van Kind en Gezin of medisch attest, is de werkneemster beschermd tegen ontslag.

Thuiswerken
Soms is er een mogelijkheid dat de moeder haar werk geheel of gedeeltelijk van thuis uit uitvoert. Als het kindje dan ook thuis kan blijven, bijvoorbeeld onder het toezicht van de papa, grootouders of vrienden, dan kan de moeder gewoon tijdens haar werk ook op vraag blijven voeden.