Ploegenarbeid verhoogt risico op diabetes en hartziekten

nieuws Vrouwen die langdurig ploegenarbeid verrichten, hebben een verhoogde kans op diabetes type 2. Dat stellen Amerikaanse onderzoekers van de Harvard School of Public Health in het open internetmagazine PLoS Medicine.

Ze keken naar de gegevens van 180.000 vrouwelijke verpleegkundigen tussen 25 en 67 jaar over een periode van 20 jaar. Hoe langer de vrouwen in ploegendienst werkten, hoe groter de kans op zwaarlijvigheid én op diabetes type 2. Na 3 tot 9 jaar was er een stijging met 20%, na 10 tot 20 jaar met 40% en na 20 jaar met zelfs 58%. Ook wanneer het lichaamsgewicht werd verrekend, bleef het risico op diabetes verhoogd te zijn, met gemiddeld 11% per vijf jaar nachtwerk. Het lichaamsgewicht is dus een belangrijke verklarende factor, maar niet de enige, stellen de onderzoekers. Vooral vrouwen met wisselende werkuren (waarbij dag-, avond- en nachtdiensten worden afgewisseld) lopen een verhoogd risico.

Eerdere onderzoeken legden al een verband tussen ploegenarbeid en een verhoogde kans op hart- en vaatziekten. Dat werd recent bevestigd in een onderzoek in twee Canadese ziekenhuizen, dat werd voorgesteld op het Canadian Cardiovascular Congress 2011. Vrouwen die ouder zijn dan 45 jaar en al meer dan zes jaar nachtdiensten doen, werd met name een verhoogde kans op een zogenaamd metabool syndroom vastgesteld, met een hoge bloeddruk, verhoogde cholesterol en een buikomvang groter dan 80 centimeter.

Bij vrouwen die minder dan 6 jaar in ploegen werkten bedroeg de kans op metabool syndroom gemiddeld 8%, na 6 jaar ploegenwerk steeg dit tot 18%, na vijftien jaar zelfs tot 74%.
Mogelijke oorzaak hiervan is de verstoring van het biologische ritme en daarmee een verstoring van het slaappatroon, verstoring van de hormonenhuishouding (o.m. verhoogde productie van cortisol) en ongezonde voeding tijdens nachtdiensten (snacks).

Mogelijk verloopt de vetvertering ’s nachts ook trager, waardoor het cholesterol zou stijgen. In de nachtelijke uren maakt het lichaam ook veel minder insuline aan, waardoor de glucosehuishouding als gevolg van voedselinname verstoord raakt.