Mag u tijdens uw zwangerschap vis eten?

nieuws Soms verschijnen in de pers alarmerende berichten over de aanwezigheid van schadelijke producten in vis, zoals kwik, PCB's en dioxines, die gevaarlijk zouden kunnen zijn voor uw baby. Die risico's zijn echter zo klein, dat ze niet opwegen tegen de vele gezondheidsvoordelen van vis en zeevruchten, ook tijdens de zwangerschap en tijdens borstvoeding.
Dat werd recent nog bevestigd in een advies van het Europese Agentschap voor voedselveiligheid EFSA.

Waarom vis eten tijdens de zwangerschap?
Een van de belangrijkste redenen waarom vis wordt aangeraden is de aanwezigheid van langeketen poly-onverzadigde vetzuren (PUFA's), waaronder omega-3 vetzuren, die vooral tijdens de vroege ontwikkeling van de hersenen een belangrijke rol spelen. Daarnaast is vis een goede bron van eiwitten, van vitaminen (zoals A, D, B12) en mineralen (calcium, ijzer, zink, jodium en selenium).
Vooral vette vissoorten als haring, makreel, paling, zalm en sardines zijn rijk aan PUFA's, maar ook de magere – en matig vette vissoorten bevatten PUFA's.

• Vis, zo heeft onderzoek aangetoond, is goed voor de ontwikkeling van de hersenen en de ogen, en stimuleert de neuro-psychologische ontwikkeling van de baby. Het zou mogelijk ook beschermen tegen autismespectrumstoornissen.

Bij vrouwen met een hoog-risico zwagerschap zijn er aanwijzingen dat vis de kans op een vroeggeboorte kan verlagen.
• Voor de zwangere vrouw zelf (zoals trouwens voor iedereen) is aangetoond dat regelmatige consumptie van vis beschermt tegen hart- en vaatziekten, en bijvoorbeeld de kans op een beroerte (CVA) vermindert. Mogelijk beschermt het ook tegen diabetes.
Voor andere beweerde gezondheidsvoordelen van vis (zoals bescherming tegen borst- of darmkanker, verlaagde kans op dementie, reumatoïde artritis, psoriasis...) ontbreken nog overtuigende wetenschappelijke bewijzen.

Mogelijke nadelen van vis tijdens de zwangerschap
Sommige soorten vis kunnen relatief hoge concentraties zware metalen (zoals kwik) en PCB's en dioxines bevatten. Deze kunnen schadelijk zijn voor de baby.
De vette vissoorten, die het meeste omega-3 vetzuren bevatten, bevatten ook het meest zware metalen. Dat verschilt echter sterk van de herkomst van de vis: zo zou vis uit de Atlantische oceaan meer schadelijke stoffen bevatten dan vis uit de Stille Zuidzee, en wild gevangen vis meer dan gekweekte vis.
Het recente onderzoek van de EFSA heeft echter aangetoond dat het mogelijke risico van dioxines en zware metalen in vis te verwaarlozen is, ook voor zwangere vrouwen, en alleszins niet opwegen tegen de gezondheidsvoordelen van vis.

Hoeveel vis moet u eten tijdens de zwangerschap?
• Als zwangere vrouw of als u borstvoeding geeft, kunt u - net zoals iedereen - het best minstens één à twee keer per week vis eten. Dat komt neer op ongeveer 340 g vis (of zeevruchten) per week. Bij deze hoeveelheid profiteert u optimaal van de gezondheidsvoordelen en bestaat er geen enkel gezondheidsrisico in verband met mogelijke ophoping van giftige stoffen.
Vandaag eten Belgen gemiddeld slechts 0,5 keer per week vis of minder dan 100 g.
• Meer dan twee keer per week (of meer dan 600 g) vis eten levert naar alle waarschijnlijkheid geen bijkomende gezondheidsvoordelen op, en wordt uit voorzorg wegens de mogelijke aanwezigheid van schadelijke stoffen eerder afgeraden.
• Het best is om zoveel mogelijk verschillende soorten vis en zeevruchten te eten. Eén keer per week zou u alleszins moeten kiezen voor een vette vissoort (zoals zalm, makreel, haring, sardines... ) die het meest omega-3 vetzuren bevatten.
• Het is nog niet duidelijk of het gebruik van visoliesupplementen hetzelfde gunstige effect heeft als het eten van vis. Waarschijnlijk speelt de combinatie met andere stoffen uit vis ook een rol.

Bronnen: