'Darmkanker vroegtijdig opsporen via een eenvoudige bloedtest'

nieuws

Een veelbelovende studie toont aan dat darmkanker in een vroeg stadium in 83% van de gevallen kan worden opgespoord op basis van een eenvoudige bloedtest. Kan een bloedonderzoek de coloscopie en stoelgangtest binnenkort dan vervangen?

Lees ook: Alles wat je moet weten over darmkanker

Hoe ontstaat darmkanker?

Darmkanker is een vorm van kanker die meestal ontstaat uit poliepen die zich vormen op de binnenbekleding van de dikke darm of het rectum. De meeste van deze gezwellen zijn goedaardig. In sommige gevallen ontwikkelen ze zich echter langzaam (na 5 tot 10 jaar) tot een kankergezwel. Deze poliepen veroorzaken geen zichtbare symptomen (met het blote oog). Screening is daarom cruciaal om ze op te sporen en te verwijderen voordat darmkanker zich ontwikkelt.

Lees ook: Hoe kan je het risico op darmkanker verlagen?

Hoe wordt darmkanker vandaag opgespoord?

In België gebeurt de screening voor darmkanker tegenwoordig via een stoelgangonderzoek dat om de twee jaar plaatsvindt bij mannen en vrouwen tussen de 50 en 74 jaar. Als het staal sporen van occult bloed (met het blote oog onzichtbaar bloed) vertoont, kan dit een teken zijn dat er een poliep of kankergezwel aan het bloeden is. Als de test positief is, moet je een coloscopie laten doen om de laesies te onderzoeken en te verwijderen. 

Lees ook: Van poliepen tot darmkanker: het belang van screening

Sporen van darmkanker in het bloed

Volgens een onderzoek dat is gepubliceerd in The New England Journal of Medicine, kan een bloedtest fragmenten DNA opsporen die door darmtumoren in de bloedbaan zouden worden vrijgegeven (circulerend tumor-DNA of ctDNA). Deze celvrij DNA test of kortweg cfDNA-test zou darmkanker in een vroeg, behandelbaar stadium kunnen opsporen.

Het onderzoek was gebaseerd op een steekproef van 7.861 mensen tussen 45 en 84 jaar. De resultaten van de bloedtests werden vergeleken met die van coloscopieën. 83,1% van de deelnemers met dikkedarmkanker bevestigd door coloscopie had een positieve bloedtest voor ctDNA, en 16,9% had een negatieve test, ook al had de coloscopie kanker vastgesteld.

Volgens een van de auteurs van het onderzoek, gastro-enteroloog William M. Grady, "zijn de resultaten van het onderzoek een veelbelovende stap in de richting van de ontwikkeling van meer praktische hulpmiddelen voor het opsporen van dikkedarmkanker in een vroeg en behandelbaar stadium. De test zou een alternatief kunnen zijn voor patiënten die de huidige screeningopties weigeren".

Lees ook: Slijm bij de ontlasting kan wijzen op gezondheidsprobleem

De beperkingen van de bloedtest voor screening op darmkanker

Onderzoek heeft echter geen bevredigende resultaten aangetoond voor het opsporen van poliepen of gevorderde precancereuze laesies. De test detecteerde deze in slechts 13% van de gevallen, vergeleken met 42% bij analyse van de ontlasting en 93% bij coloscopie.

De test zou het dus mogelijk maken om kanker in een vroeg stadium te behandelen, maar niet om kanker te voorkomen door poliepen op te sporen vóórdat ze zich tot kanker ontwikkelen.

Voor Dr. William M. Grady blijft de bloedtest echter een troef: "Dikkedarmkanker komt veel voor en kan worden voorkomen door screening, maar in bepaalde populaties ondergaat minder dan de helft van de mensen die in aanmerking komen voor screening ook daadwerkelijk deze tests... De mogelijkheid om een bloedtest uit te voeren tijdens routinebezoeken aan de dokter zou een kans kunnen zijn om meer patiënten te helpen zich te laten screenen".

"We blijven zien dat jongere mensen darmkanker ontwikkelen en het is nu de op twee na meest voorkomende vorm van kanker bij mensen onder de 50."

Lees ook: Stoelgangtest om dikkedarmkanker op te sporen is enorm succes