Wie moet zich laten vaccineren tegen kinkhoest (pertussis)?

dossier

Het aantal gevallen van kinkhoest stijgt in België. Kinkhoest kan fataal zijn bij jonge kinderen, vooral bij baby's jonger dan zes maanden. Zorgvuldige vaccinatie kan de incidentie van deze zeer besmettelijke ziekte verminderen. Wie moet gevaccineerd worden?  Waarom zijn herhalingsvaccinaties essentieel?

Lees ook: Kinkhoest: symptomen, preventie en behandeling

Vaccin en boostervaccinaties om baby's te beschermen

Getty_kinkhoest_vaccinatie_baby_2024.jpg

© Getty Images

Kinkhoest is een bacteriële infectie van de luchtwegen die vooral jonge kinderen treft. Het is zeer besmettelijk en wordt overgebracht door druppeltjes van niezen of hoesten. De ziekte veroorzaakt droge hoestbuien, die vaak erg hevig zijn. Bij baby's kan het leiden tot zuurstoftekort, wat hersenbeschadiging en zelfs de dood tot gevolg kan hebben.

Hoewel vaccinatie veel levens heeft gered onder baby's en jonge kinderen, maakt de ziekte sinds eind jaren 90 echt een comeback. Dit kan worden verklaard door het feit dat de immuniteit voor het vaccin met de jaren afneemt. Het risico om kinkhoest te krijgen neemt toe naarmate je verder van de datum van je laatste vaccinatie verwijderd bent. De kans is dan groot dat je de ziekte ontwikkelt (in een verzwakte vorm), maar ook dat je de ziekte overdraagt aan ongevaccineerde (of onvolledig gevaccineerde) kinderen.

Om dit tegen te gaan, worden boostervaccinaties tegen kinkhoest aanbevolen voor kinderen en volwassenen. 

Lees ook: Kun je kinkhoest krijgen als je gevaccineerd bent?

Wie loopt het meeste risico?

Mensen die niet voldoende gevaccineerd zijn of die meer dan 10 jaar geleden gevaccineerd zijn lopen het meeste risico om kinkhoest te krijgen, omdat de immuniteit 5 tot 10 jaar na vaccinatie begint af te nemen. Als je al kinkhoest hebt gehad, betekent dit niet dat je immuun bent voor de lange termijn. Net als bij vaccinatie neemt ook de natuurlijke immuniteit na verloop van tijd af. Daarom is de kans groot dat je de ziekte alsnog oploopt, zelfs als je de ziekte al eens hebt gehad.  

Wie loopt risico op een ernstige vorm van de ziekte?

Kinkhoest is het ernstigst als het een kind onder de één jaar treft. Besmetting leidt tot complicaties zoals oorinfecties, superinfectie van de luchtwegen, longschade, stuiptrekkingen, ontsteking van delen van de hersenen, enz. De dood komt vooral voor bij baby's jonger dan 3 maanden en te vroeg geboren baby's. 

Mensen die risico lopen op een ernstige vorm van de ziekte zijn: 

  • Baby's jonger dan 6 maanden
  • Baby's jonger dan 16 maanden die geen 3 doses vaccin hebben gekregen
  • Baby's van 16 maanden of ouder die geen 4 doses vaccin hebben gekregen
  • Mensen met een verzwakt immuunsysteem
  • Patiënten met hart- of longziekten

Gelukkig kan de ziekte in veel gevallen worden genezen door een geschikt antibioticum te nemen. 

Lees ook: Hoge Gezondheidsraad raadt vaccinatie tegen kinkhoest voor volwassenen aan

Vaccinatie voor zwangere vrouwen

Het vaccineren van zwangere vrouwen tijdens het derde trimester van de zwangerschap voorkomt 78% van de gevallen van kinkhoest bij kinderen jonger dan 2 maanden. De antilichamen van de moeder gaan via de placenta over op de foetus. De baby is dan beschermd in de weken na de geboorte. Als hij de ziekte toch oploopt, zou de infectie minder moeten zijn. Vaccinatie moet bij elke zwangerschap herhaald worden.
Als de zwangere vrouw niet gevaccineerd is, is het raadzaam om iedereen te vaccineren die in direct contact komt met baby's voordat ze 2 maanden oud zijn (broers en zussen, ouders, grootouders).

Vaccinatie kinkhoest voor baby en kind

Het vaccinatieschema voor kinderen ziet er als volgt uit:

  • Voor baby's zijn 4 doses nodig: een eerste dosis kinkhoestvaccin wordt gegeven op 2 maanden, gevolgd door een tweede dosis op 3 maanden, dan 4 maanden en een boosterdosis op 15 maanden.
  • Rond de leeftijd van 5-6 jaar: een eerste boosterdosis.
  • Rond de leeftijd van 15-16 jaar: een tweede booster.

Lees ook: Infectieziekten (overzicht) en hun vaccinaties

Elke 10 jaar een booster voor volwassenen

Vaccinatie tegen kinkhoest is ook van belang voor volwassenen, vooral als ze in contact komen met baby's en zwangere vrouwen. Het wordt aanbevolen ongeacht of de vaccinatie is voltooid of dat de ziekte al is opgelopen.

Na 5 tot 10 jaar vermindert de bescherming die het kinkhoestvaccin biedt. Boosters zijn daarom op regelmatige tijdstippen in je leven nodig.

Bronnen:
https://www.vaccination-info.be
https://www.sciensano.be
https://www.cdc.gov

auteur: Olivia Regout, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: mei 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram