nieuws
Er wordt in verhouding weinig aandacht besteed aan drinken bij oudere mensen, terwijl al langer bekend is dat het aantal dagelijkse drinkers en het aantal problematische drinkers toeneemt bij 55- en 65-plussers.
55-plussers drinken te veel
• Ongeveer 1 op 4 Vlamingen tussen 55 en 75 jaar drinkt dagelijks alcohol. Zo blijkt uit de cijfers van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid. Tien jaar geleden was dit nog maar 1 op 8.
• De leeftijdsgroep 55-65 jaar drinkt het meest problematisch van alle leeftijdsgroepen: 15,6% van de mannen drinkt wekelijks meer dan 21 glazen per week en 9,2% van de vrouwen drinkt meer dan 14 glazen per week. Deze percentages zijn hoger dan bij de jongere leeftijdsgroepen.
• Hoe hoger het opleidingsniveau en het inkomensniveau van personen van 55 jaar en ouder, hoe hoger het percentage dagelijkse drinkers. Ook het aantal 'zware drinkers' (minstens 1 keer per week 6 glazen op één dag drinken) neemt toe. Het aandeel van drinkende vrouwen 65+ wordt ook groter.
Wanneer extra uitkijken met alcohol?
- Als alcohol een slaapmutsje is. Moeilijk inslapen, slaapapneu of vroeg ontwaken, ... het zijn klachten die met de leeftijd alsmaar vaker voorkomen. Ze kunnen u in verleiding brengen om naar een glas alcohol te grijpen als ‘slaapmutsje’. Alcohol laat u wel degelijk sneller inslapen maar zorgt voor een minder diepe slaap. Daardoor wordt u minder uitgeslapen wakker. Uw lichaam raakt ook gewend aan de alcohol. Zo riskeert u op den duur steeds meer te moeten drinken om nog in slaap te raken en kan een verslaving op de loer liggen.
- Als u alcohol drinkt om stress, eenzaamheid of depressieve gevoelens te verdrijven. Vroeg of laat wordt iedereen geconfronteerd met het verlies van een partner, een vriend, familielid, ... Uw sociaal netwerk kan met de jaren ook sterk veranderen. De kinderen zijn het huis uit, het contact met collega’s valt weg, ... waardoor u te maken kan krijgen met eenzaamheid of depressieve gevoelens. Alcohol drinken om daaraan te verhelpen, zult u aanvankelijk misschien wel opbeuren, maar al gauw gaat het de negatieve gevoelens alleen maar versterken.
- Als vrije tijd symbool staat voor alcohol drinken. Uw doen en laten, uw handel en wandel, kortom uw hele leven, gaat er met de jaren anders uitzien. Zeker wanneer u met pensioen bent. Uw dagelijkse routines zien er helemaal anders uit. Vaak betekent dat meer kansen op ontspanning en meer gelegenheden om een glas te drinken. Op die manier kan de hoeveelheid alcohol die u drinkt behoorlijk toenemen zonder dat u het echt in de gaten hebt.
Effecten van alcohol op oudere mensen
Niet alleen hoeveel u drinkt, maar ook uw leeftijd bepaalt hoe u op alcohol reageert. Zo drinken tieners beter geen alcohol, omdat hun hersenen nog in volle ontwikkeling zijn. Maar ook als u ouder wordt, kunt u minder goed tegen alcohol.
Dat is om volgende redenen:
• Oudere mensen hebben minder lichaamsvocht en hebben vaak een relatieve toename van vet. Daardoor verandert de manier waarop uw lichaam alcohol opneemt.
• Daarnaast werken lever en nieren minder efficiënt en neemt de lichamelijke weerstand af.
• Vanwege een verhoogde doorlaatbaarheid van de bloed-hersenbarrière is het centraal zenuwstelsel bij ouderen gevoeliger voor de effecten van alcohol. Bij het ouder worden doet zich bovendien een verlies aan neuronen voor in bepaalde delen van de hersenen, wat leidt tot een verminderde cognitie en motorische vaardigheden.
Hierdoor voelt u sneller de effecten van alcohol (concentratieverlies, trager reageren...) en raakt u bij eenzelfde hoeveelheid alcohol sneller dronken. Uw lichaam heeft ook meer tijd nodig om de alcohol af te breken, waardoor de effecten langer duren. Bovendien hebt u na het drinken meer tijd nodig om te recupereren.
Bloeddruk- en hartproblemen
• Zeer regelmatig of dagelijks alcohol drinken zorgt voor een hogere bloeddruk.
• Omgekeerd kan occasioneel veel alcohol drinken de bloeddruk plots sterk doen dalen.
• De werking van zowel bloedrukverlagende als -verhogende medicatie kan door het drinken van alcohol verstoord worden.
Diabetes
• Geregeld veel alcohol drinken doet de kans op de ontwikkeling van diabetes type 2 toenemen. Zeker wanneer overmatig alcoholgebruik samengaat met ongezonde voedingsgewoontes en een tekort aan lichaamsbeweging.
Er zijn wel aanwijzingen dat matig gebruik van alcohol (maximum 1 tot 3 glazen per dag) het risico op diabetes type 2 zou verminderen.
• Alcohol kan tot een snelle bloedsuikerstijging leiden.
• Omgekeerd kan in 1 keer veel alcohol drinken bij iemand die diabetes heeft aanleiding geven tot een hypo (een snelle daling van het bloedsuikergehalte).
• Mensen met diabetes die toch alcohol drinken, doen dat het best tijdens de maaltijd om zo de kans op een hypo te vermijden.
Hoge cholesterol
• Regelmatig alcohol drinken verhoogt het cholesterolgehalte.
Wie te maken heeft met een te hoge cholesterol, kan best zo weinig mogelijk alcohol drinken. Drinkt u toch, beperk dit dan tot maximum twee glazen per dag en hou zoveel mogelijk dagen alcoholvrij.
• Wie statines neemt en veel alcohol drinkt, riskeert bijwerkingen zoals spierklachten.
Kanker
Alcohol kan het risico op verschillende kankers doen toenemen: mond- en keelholte; strottenhoofd, slokdarm, lever, borst (bij vrouwen) en dikkedarm en endeldarm (bij mannen). In ontwikkelde landen ligt alcohol aan de basis van zo'n 3 (bij vrouwen) tot 10% (bij mannen) van het aantal sterfgevallen door kanker. Het risico op de ontwikkeling van kanker neemt vooral sterk toe als u ook rookt.
Mentale gezondheid
Alcohol kan leiden tot depressieve klachten, angsten, slaapproblemen. Onder invloed van alcohol kunnen bovendien allerlei slaapgerelateerde ademhalingsproblemen tot uiting komen (luchtwegobstructie, hypoxemie, hypercapnie, verstoorde slaap met snurken of slaapapneu).
Ook problemen op vlak van seksualiteit, geheugen, concentratie of evenwicht kunnen verband houden met een hoog alcoholgebruik.
Alcohol en geneesmiddelen
Alcohol kan de werking van sommige geneesmiddelen doen afnemen of toenemen.
• Sommige geneesmiddelen (zoals slaap- en kalmeringsmiddelen, antidepressiva, angstremmers, anti-epilepsie middelen, zware pijnstillers en bepaalde middelen tegen allergieën) hebben een verdovend effect. Alcohol zal die verdovende werking versterken. Hierdoor daalt de concentratie, neemt de controle over bewegingen af en ontstaat een hogere kans op duizeligheid en evenwichtsstoornissen. Met meer kans op vallen en andere ongelukken.
• De combinatie met medicatie kan ook vermoeidheid, slaapproblemen, depressieve klachten, desoriëntatie en vergeetachtigheid bevorderen.
• De meeste medicijnen moeten net zoals alcohol door de lever worden afgebroken. Dit vormt dus een extra belasting voor de lever, met als gevolg dat sommige afbraakstoffen (die soms nog schadelijker zijn) langer in het lichaam blijven.
Bent u niet zeker of u alcohol mag drinken in combinatie met de medicijnen die u neemt? Hebt u een ziekte waarbij u alcohol misschien beter achterwege laat of tot een bepaalde hoeveelheid beperkt? Vraag het aan uw huisarts of apotheker.
 |
 |
