Wereld Hypertensie Dag: Wanneer is uw bloeddruk te hoog?

nieuws De bloeddruk ontstaat doordat het hart bloed in de bloedvaten pompt. Een hoge bloeddruk geeft zelden klachten. Alleen bij extreem hoge bloeddruk kunt u duizelig zijn, wazig zien, hoofdpijn hebben of zelfs braken.

Hoge bloeddruk betekent:
• bovendruk van 140 mmHg of hoger (de zogeheten systolische druk, gemeten op het moment dat het hart samentrekt en bloed pompt). Mensen van tachtig jaar en ouder mogen een bovendruk van 150 tot 160 mmHg
hebben.
• en/of een onderdruk van 90 mmHg of hoger (de diastolische bloeddruk of minimale druk die optreedt als het hart zich weer ontspant en de druk op de vaatwanden afneemt).

De bloeddruk verandert voortdurend, afhankelijk van uw lichaamshouding, activiteiten en spanningen. Daarom is één meting niet voldoende en zijn er meerdere metingen nodig om te kunnen zeggen of iemand echt een hoge bloeddruk heeft. Twee of drie metingen op de zelfde dag en ook nog eens op verschillende dagen gedurende enkele maanden.
Patiënten met hypertensie wordt aangeraden om ook thuis hun bloeddruk te meten omdat dit een correcter beeld geeft. Zo’n 30% van de patiënten die bij de dokter een te hoge bloeddruk hebben – onder andere omdat ze niet op hun gemak zijn - hebben thuis immers een normale bloeddruk. Er wordt aangeraden om met de huisarts de wenselijkheid van thuismeting te bespreken, en een toestel aan te schaffen met advies van huisarts en apotheker. Bij een thuismeting moet de bloeddruk gemiddeld lager zijn dan 135/90 mmHg. Thuis is de bloeddruk namelijk altijd iets lager dan in de spreekkamer bij de arts.

Waarom is een behandeling nodig?

Hoge bloeddruk (hypertensie) is geen ziekte, maar geeft wel een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, zoals een beroerte (CVA) en op nieraandoeningen. De behandeling van hoge bloeddruk is er vooral op gericht om deze risico's te beperken.
De kans op hart- en vaatziekten wordt niet alleen door uw bloeddruk bepaald. Andere risicofactoren zijn:
• een hart- en vaatziekte hebben (gehad),
• diabetes (suikerziekte),
• reumatoïde artritis,
• verminderde werking van de nieren,
• een verhoogd cholesterolgehalte,
• een vader, moeder, broer of zus die vóór de leeftijd van 65 jaar een hart- of vaatziekte heeft gekregen,
• roken, (de grootste risicofactor)
• stress,
• te weinig lichaamsbeweging,
• overmatig alcoholgebruik,
• ongezonde voeding,
• overgewicht.
Het risico op hart- en vaatziekten neemt toe met de leeftijd en is voor mannen groter dan voor vrouwen.

Gezonde leefgewoonten
Gezonde leefgewoonten zijn vaak voldoende om een hoge bloeddruk te laten dalen en uw risico op hart- en vaatziekten te verlagen.
• Stoppen met roken
• Zorg voor voldoende lichaamsbeweging en ontspanning door ten minste vijf dagen per week minstens een halfuur intensief te bewegen, zoals stevig wandelen, fietsen, tuinieren, lopen of zwemmen.

• Eet gezond en gevarieerd:
- Eet vooral groente en fruit, aardappels en graanproducten.
- Kies voor magere melk- en vleesproducten, kip, vis of vleesvervangers. Eet weinig verzadigde vetten. Neem in plaats daarvan onverzadigde vetten zoals in vette vis, plantaardige olie en dieetmargarine.
- Voeg geen zout toe aan het eten en gebruik zo weinig mogelijk kant- en klaarproducten, snacks en zoutjes (chips) omdat daar veel zout in zit.
• Drink niet meer dan twee glazen alcohol per dag, en liefst niet iedere dag.
• Als u te zwaar bent, probeer dan af te vallen door gezond te eten en meer te bewegen.
• Probeer oorzaken van stress aan te pakken en zorg dagelijks voor momenten van ontspanning.

Geneesmiddelen om uw bloeddruk te verlagen
Of u bloeddrukverlagende medicijnen nodig heeft, hangt af:
• van uw bloeddruk;
• uw risicofactoren (bijvoorbeeld roken of een verhoogd cholesterolgehalte);
• van het geschatte risico op hart- en vaatziekten. Hierbij wordt rekening gehouden met uw leeftijd en of u man of vrouw bent.

Bloeddrukverlagende medicijnen worden alleszins aangeraden:
• Bij een ernstig verhoogde bloeddruk (een bovendruk van 180 of hoger).
• Als u een hart- en vaatziekte heeft (gehad) en hoge bloeddruk (een bovendruk van 140 of hoger);
• Als u diabetes mellitus heeft en een bovendruk van 130 of hoger;

De vijf belangrijkste groepen medicijnen tegen hoge bloeddruk zijn: plaspillen, bètablokkers, ACE-remmers, Angiotensine 2 antagonisten en calcium-antagonisten. Welke geneesmiddelen u krijgt, hangt af van meerdere factoren. Vaak is één bloeddrukmiddel niet genoeg. Twee verschillende bloeddrukmiddelen in een lage dosis geeft minder bijwerkingen. Het kan gemakkelijk een aantal maanden duren voordat uw bloeddruk goed is. In die periode wordt uw bloeddruk geregeld gecontroleerd.
Het is belangrijk dat u de medicijnen elke dag blijft innemen, anders gaat de bloeddruk weer omhoog.