Helpen sojaproducten het risico op borstkanker te verkleinen?

In sommige gevallen helpen sojaproducten het risico op het ontstaan van borstkanker te verlagen. Het is wel afhankelijk van hoeveel sojaproducten je eet en drinkt. Het advies is om dagelijks 2-3 maal sojaproducten te eten. Wereldwijd onderzoek laat zien dat vrouwen die van kinds af aan gewend zijn sojaproducten te eten een kleinere kans hebben op het krijgen van borstkanker. Westerse vrouwen zijn niet gewend langdurig soja te gebruiken. Het lijkt dat Westerse vrouwen hierdoor geen verlaagd risico op borstkanker hebben.

Soja bevat isoflavonen. Isoflavonen zijn een groep stoffen die erg lijken op oestrogeen, ze worden ook wel fyto-oestrogenen (plantaardige oestrogenen) genoemd. De meest voorkomende isoflavonen in soja zijn genisteïne en daïdzeïne. Fyto-oestrogenen lijken de werking van oestrogeen in het lichaam tegen te gaan. Dit komt doordat ze de plek innemen van oestrogeen, ze verdringen als het ware het oestrogeen.

Oestrogeen is een vrouwelijk hormoon dat van invloed kan zijn op het risico op borstkanker: een langere blootstelling aan oestrogeen verhoogt de kans op het krijgen van borstkanker. Dat betekent dat vrouwen die vroeg begonnen te menstrueren en laat in de overgang komen een grotere kans hebben op het krijgen van borstkanker dan vrouwen die laat begonnen te menstrueren en vroeg in de overgang komen.

In Azië komt weinig borstkanker voor. Dat vestigt de aandacht op soja omdat in Azië veel soja wordt gebruikt. In onderzoek bij proefdieren bleek in de jaren 90 dat het risico op borstkanker verminderde met soja-eiwit. Bij Aziatische vrouwen die al vanaf jonge leeftijd en hun hele leven sojaproducten gebruiken in grotere hoeveelheden dan westerse vrouwen lijkt er een beschermend effect van soja te zijn op het krijgen van borstkanker. Het is echter lastig te zeggen of dit effect puur door de soja komt. Onze Westerse voeding en leefwijze wijkt op veel meer punten af van de Aziatische keuken en leefstijl.

Om een mogelijk gunstig effect te hebben en toch niet te veel binnen te krijgen wordt voorlopig aangeraden om maximaal 2-3 maal per dag sojaproducten te gebruiken. In Azië wordt deze hoeveelheid soja gebruikt, de adviezen zijn gebaseerd op effect in Aziatische vrouwen. Je kan bijvoorbeeld een paar keer per week je rood vlees vervangen door een sojaproduct als tahoe, tempeh of tofu. 

Er is onvoldoende bekend over het effect van erg grote hoeveelheden isoflavonen op het ontstaan van borstkanker. Grote hoeveelheden isoflavonen zijn aanwezig in sojasupplementen of genisteïne / daïdzeïne preparaten. Het advies is om geen sojasupplementen of genisteïne / daïdzeïne preparaten te gebruiken.