Zomerdepressie: wanneer licht, slaaptekort en warmte je parten spelen
dossier De meeste mensen kennen het fenomeen winterdepressie. Een zomerdepressie is veel minder bekend en komt ook veel minder voor dan een winterdepressie, maar kan even ernstig zijn als een depressie in de donkere dagen. Een dergelijke seizoensgebonden depressie is vaak tijdelijk, al kan het soms ook langer duren. Ongeveer één op de duizend mensen zou in de zomer met een depressie kampen, volgens cijfers van het Nederlandse Fonds Psychische Gezondheid. Lichtere stemmingsklachten die specifiek in de zomer voorkomen, treffen ongeveer een op de driehonderd mensen. Zij hebben een jaarlijkse zomerdip.
Symptomen zomerdepressie
- somberheid, neerslachtigheid
- verlies van plezier of interesse in (bijna) alle activiteiten
- slapeloosheid
- een gebrek aan eetlust
- gewichtsverlies
- prikkelbaarheid
- vermoeidheid
- neiging jezelf terug te trekken
Lees ook: Winterdepressie: oorzaken, symptomen en remedies
Oorzaken zomerdepressie
- Het kan te maken met de veranderende hoeveelheid licht tijdens de verschillende seizoenen. Sommige mensen zijn niet voldoende in staat zich aan te passen aan de veranderende hoeveelheid licht tijdens de verschillende seizoenen. Doordat het ’s avonds te lang licht is en ’s morgens te vroeg licht wordt, kan het dag-nachtritme ontregeld worden. Door het te veel aan licht wordt minder melatonine aangemaakt, een hormoon dat 's nachts wordt aangemaakt. Deze ontregeling is van invloed op je slaap en je stemming. Een sombere stemming en veel of juist weinig slapen zijn kenmerkende klachten van een depressie.
- Andersom werkt het ook: mensen die op zomerse dagen de hele dag binnen zitten of de gordijnen dichthouden om de zon buiten te houden, kunnen last hebben van een tekort aan licht.
- Zomerstress: Contrast met hoe het zou moeten zijn. Een ander probleem kan zijn dat sombere gevoelens meer opvallen in de zomer. In de zomer gaan we op vakantie en dus 'horen' we vrolijk te zijn. Dit kan leiden tot gevoelens van stress: je moet de perfecte reis organiseren, je vakantie moet geweldig zijn, en je moet avontuurlijke dingen meemaken om te kunnen navertellen aan je vrienden. Als iemand zich ondanks de zonneschijn rot voelt, beseft hij dat de somberheid niets te maken heeft met het slechte weer. Het signaal dat er wat mis is, komt duidelijker over.
Problemen met het eigen lichaamsbeeld - Voor wie niet lekker in zijn of haar vel zit, kan de zomer met gebruinde lijven, korte rokjes… een confronterend seizoen zijn. Zeker voor mensen met body dysmorphic disorder kan de zomer een kwelling zijn. Wie deze aandoening heeft, lijdt aan ingebeelde lelijkheid. Soms heeft de persoon misschien een klein ‘schoonheidsfoutje’, bijvoorbeeld overbeharing, een huid die snel rood verbrandt… Maar de manier waarop hij of zij erover denkt en eronder lijdt is buiten proportie.
Het al dan niet schijnen van de zon is meestal niet de enige factor die een rol speelt bij het ontstaan van een zomerdepressie. Het is bekend dat zaken als erfelijke aanleg, negatief denken, eenzaamheid en een slechte gezondheid de kans op depressies vergroten.
Lees ook: Body dysmorphic disorder (BDD): dwanggedachten over ingebeelde lelijkheid
Tips om met een zomerdepressie om te gaan
- Neem jouw sombere gevoelens serieus. Denk niet: ‘Er is niks aan de hand’.
- Zorg in ieder geval dat je voldoende regelmaat in je leven houdt. Sta op tijd op, eet drie keer per dag en ga op tijd naar bed.
- Zoek bij het begin van de dag een half uur het daglicht op. Dit helpt je slaap-waakritme te handhaven.
- Ga elke dag een stuk fietsen of wandelen. Bewegen helpt tegen depressieve gevoelens.
- Blijf mensen opzoeken, zelfs als je er geen zin in heeft. Maar ga liever niet naar situaties waar je verplicht vrolijk moet zijn, zoals feestjes.
- Vraag je af of je zelf oorzaken ziet voor jouw somberheid. Bent je een dierbaar iemand verloren? Heb je iets erg naars meegemaakt? Als dat zo is, accepteer dan dat je hierover verdrietig bent.