Emotionele competentie vermindert gebruik gezondheidszorg

nieuws Stress beheersen of je boosheid uitdrukken: het maakt deel uit van je emotionele competentie. Emotionele competentie (of emotionele intelligentie) is de wijze waarop men zijn eigen emoties en die van anderen identificeert, uitdrukt, begrijpt, reguleert en gebruikt.

Wat is emotionele intelligentie?
Stress beheersen of je boosheid uitdrukken: het maakt deel uit van je emotionele competentie. Emotionele competentie (of emotionele intelligentie) is de wijze waarop men zijn eigen emoties en die van anderen identificeert, uitdrukt, begrijpt, reguleert en gebruikt.

Wat is emotionele intelligentie?
• Identificatie van emoties. Wanneer een persoon met een hoge EC zich slecht voelt, herkent hij of het gaat om gevoelens van ergernis, droefheid, frustratie of stress. Een persoon die moeite heeft om emoties te herkennen, weet of hij zich goed of slecht voelt (en in welke mate), maar kan moeilijk identificeren welk gevoel hij precies ervaart.
• Begrip van emoties. Een persoon die een goed begrip van zijn emoties heeft, kent ook het verschil tussen de aanleiding en de oorzaak van een bepaalde emotie. Een voorbeeld: Ik kom thuis van het werk en wil het avondeten klaarmaken. Mijn partner maakt een opmerking over hoe ik dat doe. Ik word ontzettend boos. De opmerking gaf hier duidelijk de aanleiding voor. Maar is het ook de oorzaak van mijn gevoelens? Mogelijk is de diepere oorzaak dat ik gewoon doodop ben en dat er maar weinig nodig is om slechtgehumeurd te zijn. Of ik voel me ondergewaardeerd op mijn werk en thuis, en deze opmerking schiet in het verkeerde keelgat omdat het een dieper liggend gevoel van onbehagen weerspiegelt. Een persoon die zijn emoties goed begrijpt, weet het verschil tussen de aanleiding en de werkelijke oorzaak. Een persoon die zijn emoties niet goed begrijpt, ziet niet verder dan de aanleiding.
• Gebruik van emoties. We gebruiken opnieuw het bovenstaande voorbeeld. Als ik mijn emoties goed gebruik, zal ik proberen om te begrijpen wat deze emotie me wil zeggen: misschien ben ik doodop en heb ik vakantie nodig? Misschien voel ik me ondergewaardeerd en moet ik er met mijn partner over praten? Een persoon die zijn emoties goed gebruikt, probeert te achterhalen welke veranderingen er in zijn leven nodig zijn (bv. vakantie nemen). Een persoon die zijn emoties niet goed gebruikt, vraagt zich niet af wat deze emoties willen zeggen en mist daardoor een kans om belangrijke zaken in zijn/haar leven te veranderen.
• Uitdrukking van emoties. Een persoon die zijn emoties goed kan uitdrukken, is (bijvoorbeeld) in staat om op een rustige manier en op het gepaste moment aan zijn partner duidelijk te maken waarom deze situatie hem boos maakt en wat de ander kan doen om hem te kalmeren. Een persoon die zijn emoties niet goed kan uitdrukken, kiest een slecht moment uit, drukt zich uit door te roepen of gaat juist mokken en pruilen zonder iets te zeggen.
• Reguleren van emoties. Een persoon die zijn emoties goed kan beheersen, is in staat om kalm te blijven bij stress, boosheid of jaloezie. Hij kan verdergaan met dat waar hij op dat ogenblik mee bezig is en laat zich niet door zijn emoties meeslepen. Een persoon die zijn emoties niet goed kan beheersen, heeft grote moeite om zijn bezigheid voort te zetten wanneer hij stress ervaart, kan zich maar moeilijk beheersen om niet te schreeuwen, beledigingen, te roepen of zelfs te slaan wanneer hij zich boos voelt, of om een crisis te krijgen wanneer hij jaloers is.

Gezondheidseffecten

Uit een studie van de UCL, KU Leuven en CM bij 11.000 mensen blijkt dat de emotionele intelligentie een belangrijke invloed heeft op onze gezondheid, naast andere verklarende factoren zoals de leeftijd, het gewicht, het geslacht, voedingsgewoonten en roken.
De studie wijst uit dat samen met de leeftijd, de emotionele competentie de belangrijkste factor is die invloed heeft op het gebruik van gezondheidszorg. Iemand met een hoge emotionele intelligentie ziet op een jaar tijd gemiddeld de dokter een keer minder, ligt een halve dag minder in het ziekenhuis en gebruikt 128 dagdosissen geneesmiddelen minder dan iemand met weinig emotionele competenties.

Bovendien vermindert een hoge emotionele competentie het gebruik van gezondheidszorg bij bepaalde risicofactoren zoals hoge leeftijd, hoge BMI, laag opleidingsniveau of weinig fysieke activiteit. Wie weinig fysiek actief is en sterke emotionele competenties heeft, zal jaarlijks bijna twee dagen minder in het ziekenhuis verblijven dan dezelfde persoon met zwakker ontwikkelde emotionele competenties. En een oudere met sterkere emotionele competenties zal jaarlijks 180 dagdosissen geneesmiddelen minder gebruiken dan een oudere met een lagere emotionele intelligentie.

Met de bevordering van emotionele competenties kunnen mensen dus gezondheidswinst boeken. “Deze studie geeft aan dat we naast de promotie van gezonde voeding en voldoende beweging, ook de ontwikkeling van de emotionele intelligentie deel moet uitmaken van het onderwijs en de gezondheidsopvoeding”, zegt CM-voorzitter Marc Justaert. CM pleit ook voor een betere toegang tot de geestelijke gezondheidszorg en de terugbetaling van de psychologische zorg bij een psycholoog en psychotherapeut.

CM wil dan ook sterk verder inzetten op preventie en de versterking van de veerkracht en mentale fitheid. Dit helpt om depressieve gevoelens te voorkomen, maar maakt ook weerbaarder als het tegenzit. CM biedt daarom het programma Pluk je geluk aan, met o.a. een online coach die nu al meer dan 15.000 mensen begeleidt.

Laatst bijgewerkt: december 2014

Delen Whatsapp Tweet Mail