Genen tonen relatie tussen vroege puberteit en risico op kanker

nieuws Onderzoekers, van onder andere het Nederlands Tweelingen Register van de Vrije Universiteit Amsterdam hebben honderden genen gevonden die invloed hebben op het tijdstip dat de puberteit begint en die het risico op verschillende soorten kanker veranderen.

Zij identificeerden 389 genetische signalen, die samenhangen met de aanvang van de puberteit, vier keer zoveel als voorheen bekend waren. De onderzoekers vonden ook dat een vroege aanvang van de puberteit samenhangt met een hoger risico op verschillende soorten kanker die gevoelig zijn voor geslachtshormonen later in het leven, waaronder borst-, eierstok- en baarmoederkanker bij vrouwen en prostaatkanker bij mannen.

Deze verbanden bleven te zien na controle voor lichaamsgewicht. Dit is belangrijk omdat lichaamsgewicht invloed heeft op zowel de aanvang van de puberteit als op het risico voor sommige vormen van kanker.

Oorzakelijk verband
Eerdere studies suggereerden al dat de aanvang van de puberteit verband hield met het risico op ziektes decennia later, maar tot nu toe was het niet duidelijk of dit verband onrechtstreeks was vanwege andere factoren zoals lichaamsgewicht.
Deze studie vond directe oorzakelijke verbanden tussen vroege puberteit en toegenomen risico op kanker. Dit verband zou misschien verklaard kunnen worden door hogere niveaus van geslachtshormonen gedurende het leven, maar er is meer onderzoek nodig om te begrijpen welke mechanismen hier aan het werk zijn.

Puberteit en genen
De aanvang van de puberteit varieert sterk tussen personen, maar die variatie is binnen gezinnen vaak minder sterk. Zo blijken bijvoorbeeld verschillen tussen vrouwen wat betreft de leeftijd tijdens de eerste menstruatie sterk erfelijk zijn, waarbij genetische factoren meer dan 70% van de variatie verklaren.
Dankzij de analyses van genetische varianten over het hele genoom van 329.345 vrouwen, kon deze nieuwe studie 389 onafhankelijke genetische signalen voor de leeftijd bij aanvang van de puberteit bij vrouwen identificeren.