Biologische voeding

dossier Biologische landbouw is een landbouwsysteem dat is ontstaan vanuit de toenemende belangstelling voor het milieu en naar een duurzame landbouw streeft. Bij biologische landbouw wordt geen gebruik gemaakt van chemisch-synthetische meststoffen, pesticiden, groeipromotoren en dergelijke. Het systeem wil werken als een evenwichtig landbouwecosysteem en berust op vruchtwisseling, het bemesten met dierlijke en plantaardige mest en het gebruik van sterke en resistente rassen.

Hoe herken ik bio?

Biologische producten herken je aan het Belgische Biogarantie-logo en aan het nieuwe Europese logo (zie logo rechts). Dit nieuwe Europese logo is vanaf juli 2010 verplicht op alle voorverpakte biologische producten. Vaak gebruiken winkelketens daarnaast nog een eigen biomerk of vind je het woord "bio(logisch)" op de verpakking. Die termen zijn wettelijk beschermd en mogen alleen worden gebruikt voor producten die op een gecontroleerde en biologisch verantwoorde manier worden geproduceerd. Wat met "natuurlijke", "scharrel"-, "hoeve"- of andere producten? Alleen de aanwezigheid van een biolabel verzekert je dat het echt bio is.

Er wordt nauwgezet toegekeken op de naleving van de biovereisten en misbruiken worden opgespoord. Alleen officieel erkende organisaties mogen biolabels toekennen. Geen biolabel dus voor melk die wordt vervoerd in een tank die ook voor niet-bio-melk wordt gebruikt. Of voor brood met rozijnen die niet biologisch zijn.

Een ruim gamma verse en verwerkte bioproducten

De interesse voor bioproducten is de laatste jaren sterk toegenomen. De tijd dat je enkel biologische groenten en fruit kon kopen, is definitief voorbij en naast gespecialiseerde winkels hebben nu ook al verscheidene jaren supermarkten in hun rekken plaats gemaakt voor bioproducten. Voor elk conventioneel product is er een biologische tegenhanger op de markt. Maar wat zijn verwerkte bioproducten en waarin verschillen ze van hun conventionele tegenhanger?

Verwerkte bioproducten

Producten die onder de noemer ‘bio of biologisch’ worden verkocht, moeten voldoen aan de wetgeving inzake biologische productie. Er is sprake van verwerkte bioproducten wanneer zij voor minstens 95 % uit biologische ingrediënten bestaan. De resterende 5 % is een beperkte marge voor ingrediënten waarvan geen biologische varianten bestaan. Deze niet-biologische ingrediënten zijn opgenomen in positieve lijsten die aan de biowetgeving zijn toegevoegd of er kan een speciale vergunning met beperkte geldigheid worden aangevraagd. Zoals conventionele voedingsmiddelen moeten ook verwerkte bioproducten aan de algemene levensmiddelenwetgeving van de Europese Unie voldoen.

De meerwaarde van bio

Een biologische productie staat voor een alomvattend systeem van landbouwbeheer en levensmiddelenproductie. Milieuvriendelijkheid staat centraal in combinatie met de bevordering van de biodiversiteit, de instandhouding van natuurlijke hulpbronnen, de productie met natuurlijke stoffen en procédés en strenge normen voor dierenwelzijn. Daarenboven moeten verwerkte bioproducten aan een aantal specifieke richtlijnen voldoen. Het gebruik van kunstmatige toevoegingen zoals kunstmatige conserveermiddelen, kleur- en smaakstoffen wordt sterk beperkt en gecontroleerd. Het gebruik van genetisch gemodificeerde organismen en verwerkingstechnieken zoals ionenstraling zijn verboden.

Een uitgebreid assortiment

Het aanbod aan bioproducten is de laatste jaren sterk gestegen. Naast biogroenten, -fruit, -vlees en -melk zijn er nu ook biovormen van babyvoeding, bier, yoghurt, cake, gebak, brood, ontbijtgranen, koekjes, vleeswaren, vruchtensap, koffie, thee, kant-en-klare maaltijden en groenten en fruit in blik ter beschikking. Biologische producten herken je aan het Europese logo voor bioproducten, dat sinds kort verplicht is voor alle voorverpakte producten ( zie lichtgroen logo). Daarnaast zijn er nog tal van private logo’s, zoals het Biogarantie-logo. Deze logo’s staan ervoor garant dat de producten op een gecontroleerde en biologisch verantwoorde manier zijn geproduceerd.

Binnen het ruime assortiment aan bioproducten blijven de richtlijnen voor een gezonde, evenwichtige en gevarieerde voeding eveneens gelden. Zoals snoep behoort ook biosnoep tot de restgroep van de actieve voedingsdriehoek. Ook biosnoep is dus een lekkere gelegenheidstraktatie en een stukje mager biovlees krijgt de voorkeur boven biospek. Bovendien moeten bioproducten met dezelfde hygiëne en zorg worden bewaard en bereid als andere voedingsmiddelen. Ook biologische groenten en fruit worden voor gebruik dus grondig gewassen, vermijd kruisbesmetting tussen rauwe en bereide voedingsmiddelen en kies voor bereidingswijzen die de aanwezige voedingsstoffen maximaal behouden zoals stomen, kort gaar stoven en kort koken in een weinig water.