Ook homomannen mogen voortaan bloed geven

nieuws Mannen die seks hebben met mannen (MSM) zullen binnenkort bloed mogen geven. Tot nu toe was dat verboden. Om bloed te mogen geven, mogen ze het voorbije jaar wel geen seks hebben gehad.

Veilige bloedproducten
Om de veiligheid van bloedproducten te verzekeren, moeten bloeddonoren aan bepaalde vereisten voldoen, zo bendarukt het Rode Kruis. Of een donor geschikt is, wordt beoordeeld op basis van een vragenlijst over de medische voorgeschiedenis van een kandidaat en een bijhorend gesprek tussen donor en afnamearts. Daarbij worden verschillende risicofactoren bevraagd: verblijf in het buitenland, tatoeages, gebruik van drugs en seksueel gedrag. Het waarheidsgetrouw invullen van deze vragenlijst is dus van cruciaal belang voor de veiligheid van het bloed. Het bloed van elke donatie wordt daarnaast in ons labo getest op sommige – maar niet alle mogelijke – infectieziekten zoals hiv, hepatitis B en C en syfilis.

Sommige bloedproducten worden nog verder bewerkt waardoor de veiligheid van de bloedproducten nog verhoogt.
De veiligheid van bloed kan pas gegarandeerd worden door de combinatie van verschillende maatregelen. Maar zelfs dan moet men nog altijd rekening houden met de ‘vensterperiode’. Dat is de periode tussen de besmetting en het tijdstip waarop we die kunnen opsporen in het bloed. In deze periode is het virus dus niet traceerbaar, zelfs niet met de meest gesofisticeerde labotests. Als iemand recent besmet raakte, is het dus mogelijk dat labotests de infectie nog niet kunnen opsporen in het bloed, terwijl het virus al wel via datzelfde bloed op anderen kan worden overgedragen. Het uitstelbeleid zorgt ervoor dat we zelfs het kleinste risico op besmet bloed vermijden.

Risicogroepen die tijdelijk of permanent worden uitgesloten zijn onder meer: mensen uit hoog-endemische gebieden voor hiv/aids (en hun partners), mensen die tussen 1980 en 1996 in Groot-Brittannië verbleven, Intraveneuze druggebruikers (en hun partners). Ook mannen die seks hebben met mannen (MSM) worden uitgesloten.

Uitstel
Mannen die seks hebben met mannen mochten in ons land tot nu toe geen bloed geven vanwege het verhoogde infectiegevaar. Voortaan mogen ze wel bloed geven als ze één jaar lang geen seks gehad hebben met een andere man. Ook vrouwen die seks hebben met een man uit een hoog-risicogroep worden voor één jaar uitgesloten.
Een volledige gelijkschakeling van donatie door mannen die seks hebben met mannen acht Sensoa momenteel niet wenselijk. Hiermee zou de kans op hiv en andere soa’s in de bloedbank verhogen en de veiligheid van de bloedbank moet steeds gegarandeerd blijven.

• Wetenschappelijke literatuur toont dat er een relatie is tussen MSM-contacten en een verhoogd risico op hiv bij bloeddonoren. Dit risico is volgens een studie het duidelijkst aanwezig bij mannelijke donoren die minder dan 1 jaar geleden seks hadden met een man.
• Onderzoek in andere landen die hun uitstelbeleid al aanpasten naar minimum 1 jaar uitstel toont aan dat een uitstelbeleid van minstens 1 jaar na het laatste MSM-contact een hoge mate van veiligheid van bloedproducten voor de ontvanger garandeert.
• Binnen een stabiele MSM-relatie is het risico dat een besmetting met hiv niet ontdekt wordt meer dan 50 keer hoger dan in een heteroseksuele relatie met een nieuwe partner.
• Bij 75% van de besmette mannelijke donoren worden varianten van het hiv virus die circuleren bij MSM gevonden. Het virus dat circuleert bij MSM heeft lichtjes andere genen dan het virus dat circuleert bij andere risicogroepen. Men kan dus aan de hand van de genen van het hiv virus nagaan op welke wijze iemand waarschijnlijk is besmet. In Nederland en Vlaanderen werd van 2005 tot 2014, de genetische samenstelling van het virus van elke hiv besmette bloeddonor werd onderzocht. Uit deze studie blijkt dat in Vlaanderen en Nederland wellicht 75% van de besmetting bij mannelijke donoren door MSM contacten worden veroorzaakt.
• In landen (bv. Italië en Spanje) waar individuele risicobeoordelingen bij donoren worden uitgevoerd, ligt het aantal hiv-besmettingen bij gekende donoren 10 keer hoger dan in België.