Hoe begrijp je wat je kat wil zeggen?

dossier Een huisdier vervult een sociale rol in het gezin. Het biedt troost en gezelschap en het is een leuk speelkameraadje voor de kinderen. Daarom kan je maar beter begrijpen hoe je viervoeter met 'de mens' communiceert. Dieren uiten hun behoeften eveneens via ‘een taal’. En ze doen dat niet alleen door geluiden te maken, ze hebben ook een lichaamstaal.

Hoe begrijp je wat je kat wil zeggen?

Het miauwen

Men gaat ervan uit dat de ‘taal’ van een volwassen kat zestien stemgeluiden telt, die van een kitten zou er negen hebben. Het sleutelelement is de tonaliteit. In het algemeen duiden de hogere geluiden op blijheid. De lagere geluiden kunnen een uiting zijn van frustratie. Stille katten kunnen hun blijdschap uitdrukken door stil te zijn en door juist meer geluid maken wanneer ze niet happy zijn. Het is dus niet altijd evident om zo’n dier te begrijpen …

- Het miauwen wordt onderbroken door korte periodes van stilte: dat duidt op een eerder positieve en opwindende situatie.
- Het gemiauw is kort en met vrij lange stiltes tussenin: dat is meer een hulpkreet (jonge katjes doen het om hun moeder te waarschuwen).
- Spinnen of ronken duidt meestal op een gevoel van welzijn, het naar zijn zin hebben, maar het kan ook angst uitdrukken (in dat geval probeert de kat zichzelf als het ware gerust te stellen).
- Blazen duidt aan dat de kat angst heeft of kwaad is, dus opgepast!
- De kat miauwt terwijl ze klappertandt: wanneer ze een prooi in de gaten krijgt en bespiedt. Maar het kan ook duiden op ongeduldigheid bijvoorbeeld wanneer je haar voederbak aan het vullen bent.

De oren

- Zijn de oren naar voren gericht dan betekent het dat de kat geconcentreerd is en op de uitkijk is voor alarmsignalen.
- Zijn de oren naar achteren gericht dat duidt dat op een houding die tegelijk offensief en defensief is. Let op want het dier kan aanvallen, zeker indien het de oren platdrukt.
- Staan de oren recht dan is het dier kalm en gerust. Het luistert naar de geluiden uit zijn omgeving. De oren zijn licht naar voren geknikt en ze bewegen onafhankelijk van elkaar.

De staart

- Het zwaaien van de staart kan zowel een positieve als een negatieve emotie uitdrukken en is dus moeilijk interpreteerbaar. Als de staart druk heen en weer zwaait, wijst dat eerder op een goedkeuring.
- Als de haartjes op de staart rechtstaan is dat geen goed teken want dan voelt de kat zich in het nauw gedrongen.
- Een staart die verticaal rechtstaat is kenmerkend voor een positieve emotie, voor toenadering. Het is de manier waarop de kat haar baasje verwelkomt voor zij zich tegen zijn/haar benen gaat aanwrijven.
- Een horizontaal gerichte staart duidt niet op een specifieke emotie, het is een neutrale houding.
- De staart naar beneden gericht en tussen de poten betekent totale onderwerping.

De algemene houding

De positie waarin de kat haar lijf houdt, is zeer belangrijk als lichaamstaal.
- Schrik of wantrouwen uit ze door haar oren plat te leggen, haar hals wat op te dikken, haar poten op te trekken, de staart plat tegen de vloer te houden en nerveuze kleine bewegingen te maken.
- Boosheid vertaalt zich in een hoog opgetrokken lijf, een boogvormige staart, het vertonen van de hoektanden en klauwen, en de snorharen die naar achteren gericht zijn.
- Het beest is zichtbaar ontspannen wanneer het uitgestrekt op zijn zij ligt terwijl zijn staart traag en breed zwaait. Maar pas op want een kat die neerligt, kan ook een aanval aan het voorbereiden zijn. Dan verbreden haar pupillen en richt ze haar oren naar achteren.
- Wanneer een kat zich schaamt, schuldig voelt of spijt heeft (voor zover een kat dat kan uiteraard) dan houdt ze haar lijf naar beneden gedrukt en legt ze haar oren plat.

De geur

Geuren gebruikt een kat niet om te communiceren met de mens. Een mens is immers niet in staat om de taal van de ‘feromonen’ voldoende te begrijpen, maar een kat kan dat wel.
Wanneer een kat zich tegen een mens (om zijn aanhankelijkheid te tonen) of een object aanwrijft dan geeft dat een geur die haar geruststelt. Zij komt terecht in een vertrouwde ruimte die haar rustig maakt. Daarom ook is een kat van de wijs wanneer er belangrijke wijzigingen in die ruimte plaatsvinden zoals bijvoorbeeld een verhuizing of het verplaatsen van meubilair.

Het krabben

Het krabben heeft niets te maken met een behoefte om dingen te vernietigen of te beschadigen of om de klauwen te vijlen. Het is niets meer dan het aanbrengen van een visueel referentiepunt. En die territoriumafbakening wordt aangevuld door een geurspoor. Een krabpaal zet je dus best op een strategische plaats en dat is in de buurt van de rustplaatsen van het dier (het krabben gebeurt vaak na het ontwaken) of op het traject dat de kat normaal aflegt.