Gerelateerde artikels
Kattenkrabziekte: symptomen en behandeling
In dit artikel
Kattenkrabziekte: symptomen en behandeling
dossier
Kattenkrabziekte is een zoönose die wordt veroorzaakt door de bacterie Bartonella henselae. De ziekte wordt voornamelijk overgedragen via een krab of beet van een besmette kat, maar mogelijk ook via vlooien of door het wrijven in de ogen na contact met een besmette kat. De meeste gezonde mensen herstellen vanzelf, maar bij mensen met een verzwakt immuunsysteem kan de ziekte ernstige complicaties veroorzaken.
Besmetting en verspreiding
Vooral jonge katten (jonger dan twee jaar) kunnen Bartonella henselae bij zich dragen zonder zelf ziek te worden. Besmette katten (ongeveer 22% van de kattenpopulatie) kunnen de bacterie gedurende twee tot twaalf maanden uitscheiden. Katten besmetten elkaar via vlooienbeten. Het is nog niet volledig duidelijk of mensen rechtstreeks via vlooien besmet kunnen worden, maar indirecte overdracht via kattenbeten of krabben is de meest waarschijnlijke infectieroute.
Daarnaast wordt verondersteld dat ook een beet van een besmette vlo of teek een rol kan spelen in gevallen waarbij mensen zich niet kunnen herinneren gekrabd of gebeten te zijn door een kat. Volgens Sciensano is de rol van honden bij de overdracht nog onduidelijk, maar zij kunnen mogelijk ook een besmettingsrisico vormen.
De ziekte is niet van mens op mens overdraagbaar. In België wordt kattenkrabziekte vooral vastgesteld bij kinderen en jongvolwassenen. In Wallonië komen er twee tot drie keer meer gevallen voor dan in Vlaanderen en ongeveer twee keer meer dan in Brussel.
Lees ook: Kattenbeten kunnen gevaarlijk zijn: wat doen?
Symptomen kattenkrabziekte bij de mens
Bij gezonde mensen verloopt kattenkrabziekte meestal mild en geneest vanzelf. Ongeveer een derde van de patiënten krijgt binnen enkele dagen tot weken last van:
- Koorts, hoofdpijn en algemene ziekteverschijnselen
- Een klein knobbeltje (2-3 mm) op de huid rond de krab of beet, dat na enkele dagen een blaasje wordt en vervolgens een korstje vormt
- Opgezette en pijnlijke lymfeklieren, meestal in de hals, oksel, elleboogplooi of, minder vaak, in de lies
In sommige gevallen kan de infectie ernstiger verlopen:
- Bij een krab of beet in het oog kan een ontsteking van de slijmvliezen optreden, soms met zwelling van de lymfeklier bij het oog (Perinaud’s oculoglandulair syndroom).
- In zeldzame gevallen (<2%) kan de ziekte leiden tot hersenvliesontsteking met verlaagd bewustzijn, stuipen of coma.
- Uitzonderlijk kunnen de lever en/of milt aangetast worden, vooral bij mensen met een verzwakt immuunsysteem (bv. na een orgaantransplantatie of bij HIV-patiënten).
De diagnose gebeurt via laboratoriumonderzoek van bloed of wondweefsel.
Lees ook: Meningitis of hersenvliesontsteking: twee soorten
Kattenkrabziekte en toxoplasmose: wat is het verschil?
Kattenkrabziekte wordt vaak verward met toxoplasmose, maar het zijn verschillende aandoeningen. Toxoplasmose wordt veroorzaakt door de parasiet Toxoplasma gondii en kan worden overgedragen via kattenuitwerpselen, rauw of onvoldoende verhit vlees en besmette grond. In tegenstelling tot kattenkrabziekte kan een toxoplasma-infectie tijdens de zwangerschap ernstige gevolgen hebben voor de ongeboren baby.
Lees ook: Toxoplasmose of de kattenziekte
Preventie
Om besmetting met kattenkrabziekte te voorkomen, zijn enkele maatregelen belangrijk:
- Was en desinfecteer een krab of beet van een kat onmiddellijk
- Was je handen na het aaien van een kat, vooral voordat je je ogen aanraakt
- Behandel katten tegen vlooien om de verspreiding van Bartonella henselae te verminderen
- Mensen met een verzwakt immuunsysteem wordt aangeraden contact met (jonge) katten te vermijden
Lees ook: Wat moet je doen bij een krab van een kat?
Behandeling kattenkrabziekte
Kattenkrabziekte gaat vaak vanzelf over, maar kan ernstig verlopen met een risico op overlijden bij mensen met een niet goed functionerend immuunsysteem. Als zich een abces vormt, kan het laten weglopen van pus verlichting geven. Bij ernstigere symptomen kunnen langdurige antibioticakuren effectief zijn.
Lees ook: Hoe begrijp je wat je kat wil zeggen?
Bronnen:
https://www.sciensano.be
https://www.rivm.nl
https://www.tekenbeetziekten.nl
