Gezondheidsraad bezorgd over toename ADHD-medicatie

nieuws De Nederlandse Gezondheidsraad is bezorgd over de sterke toename van het gebruik van ADHD-medicatie bij kinderen en jongeren van 4 tot 18 jaar. De afgelopen jaren is het gebruik van het geneesmiddel Ritalin bij kinderen en jongeren verviervoudigd. Nu slikt bijna 4,5% van de kinderen tussen 4 en 18 jaar ADHD-pillen, terwijl een gunstig effect van deze medicatie op de langere termijn niet is aangetoond. Bovendien wijst de raad op de bijwerkingen van de ADHD-medicatie, met name slaapproblemen, hoofdpijn en nervositeit.

Dit schrijft de Gezondheidsraad in twee adviezen, getiteld ‘ADHD: medicatie en maatschappij’ en ‘Participatie van jongeren met psychische problemen’.

Groeiende hulpvraag
Er is veel discussie over de gestage groei van het aantal jongeren met psychische klachten, waaronder ADHD-achtige problemen. Die groei gaat gepaard met een toenemende vraag naar zorg of hulp en een toenemend medicijngebruik. Hoogstwaarschijnlijk zijn maatschappelijke ontwikkelingen verantwoordelijk voor toename van de hulpvraag. Toegenomen prestatiedruk en afgenomen tolerantie van afwijkend gedrag lijken belangrijke oorzaken van de sterk gegroeide hulpvraag.

Benadering vanuit de zorg
Tot nog toe worden oplossingen voor problemen die jongeren met ADHD en andere psychische klachten ervaren vooral binnen het zorgdomein gezocht. Voor symptomen van ADHD helpt medicamenteuze behandeling volgens de Gezondheidsraad op korte termijn goed. Er kunnen zich echter ook bijwerkingen voordoen, zoals slaapproblemen, nervositeit en hoofdpijn. Evenmin is een gunstig effect op lange termijn aangetoond. Mediatietherapie (ouder- of leerkrachttraining) heeft een gunstig effect op het sociaal gedrag, evenals op de opvoedvaardigheden van de ouders. Volgens de raad worden de mogelijkheden van deze mediatherapie te vaak terzijde geschoven door hulpverleners en ouders. “Een combinatie van beide interventies maakt wellicht een lagere medicatiedosering mogelijk, zonder verlies van effectiviteit. Gelet daarop baart de snelle groei van het aantal medicatievoorschriften zorgen”, schrijft de raad.

Belang van een bredere aanpak
De raad doet de aanbeveling aan de minister om een ketenzorgmodel voor ADHD op te zetten, waarin niet zozeer de criteria voor ADHD centraal staan, maar de vraag of kinderen problemen hebben. Binnen dat zorgmodel moet gekeken worden naar meer samenwerking tussen zorgverleners. De Gezondheidsraad vindt het belangrijk om ook andere maatschappelijke sectoren nauwer bij de problematiek te betrekken. Methoden die zijn ontwikkeld binnen de zogeheten rehabilitatiebenadering lijken goede kansen te bieden om de participatie van jongeren met psychische klachten te bevorderen. De effectiviteit hiervan dient echter nog wel beter te worden onderzocht. Parallel daaraan kunnen ook scholen en werkgevers, via gerichte coaching en een passende arbeidsorganisatie, eraan bijdragen dat deze jongeren hun draai in de samenleving weten te vinden, aldus de raad.

U kunt de rapporten downloaden op: www.gr.nl.