Hoe kan (bio-)ecologisch bouwen je gezondheid beïnvloeden en hoe pak je het aan?
dossier
Het is misschien niet iets waar je onmiddellijk aan denkt als je bouwmateriaal uitkiest, maar de manier waarop je bouwt, kan een invloed uitoefenen op je gezondheid. 80 à 90% van onze tijd brengen we namelijk binnen door (slapen inbegrepen), waarvan 70% in ons eigen huis. Niet verrassend dus als je last ondervindt van het vocht, schimmels en huisstofmijten die huizen in sommige materialen in je woning.
Impact op gezondheid
Gezondheidsklachten zijn veelal te wijten aan gebreken in de verwarmings-, en ventilatiesystemen, aan verontreinigende stoffen in sommige bouwmaterialen, vluchtige organische verbindingen (VOC) en schimmels of aan het gebruik van industriële chemicaliën.
•
Vochtigheid en schimmel kunnen leiden tot ademhalingsstoornissen en
astma. Mensen die in ongezonde gebouwen wonen, hebben 40% meer kans om aan astma te lijden.
• Een vochtige leefomgeving is in het bijzonder schadelijk voor kinderen. Kinderen die de afgelopen 3-5 jaar in een vochtige woning hebben gewoond, hebben meer dan twee keer zoveel kans op ademhalingsproblemen, astma of bronchitis als kinderen die hier niet aan worden blootgesteld.
•
Het risico op kanker en
cardiovasculaire ziektes kan toenemen door sommige bouwmaterialen. Radon, een radioactief gas dat wordt uitgestoten door sommige bouwmaterialen, wordt bijvoorbeeld in verband gebracht met een hoger risico op
longkanker als het in hoge concentraties aanwezig is.
• Ongezonde gebouwen kunnen ook onze productiviteit en algemeen welzijn verlagen als gevolg van onder meer een slechte binnenluchtkwaliteit, een onaangename temperatuur of veel omgevingsgeluid. Dat kan zich vertalen in ziekte, slechtere prestaties en grotere ontevredenheid.
Lees ook: Huisstofmijt verergert astma
Bouwen met het juiste materiaal
Bio-ecologisch bouwen doe je door optimaal gebruik te maken van onuitputtelijke natuurlijke grondstoffen en energiebronnen die zo veel mogelijk lokaal beschikbaar zijn. Natuurlijke grondstoffen zijn plantaardige, dierlijke en/of minerale grondstoffen, dus geen synthetische grondstoffen uit fossiele bronnen of petrochemische grondstoffen. Er zijn drie categorieën te onderscheiden:
• Hernieuwbare of ‘teelbare’ materialen: materialen die volledig of voor het grootste deel bestaan uit teelbare grondstoffen. Dat zijn grondstoffen die op aarde gekweekt kunnen worden en komen dus uit land- en bosbouw. Voorbeelden zijn: vlas, hennep, stro, schapenwol, kurk, riet, hout, papiervlokken, katoen, kokos, bamboe, zetmeel, lijnolie…
• Ook meestal goed: minerale materialen. Deze materialen zijn voor het grootste deel uit oppervlaktedelfstoffen gemaakt en behoren ook tot de categorie natuurlijke materialen. Ze zijn ruim voorradig wereldwijd: zand, klei, leem, andere aardestoffen, water,... of beperkt voorradig zoals zeldzame aardmetalen.
•
Wat je het best vermijdt, zijn synthetische materialen op basis van fossiele grondstoffen die je vindt in hard isolatiemateriaal: de (petro)
chemische grondstoffen.
Lees ook: Biodiversiteit en gezondheid onlosmakelijk verbonden
Zes tips om bio-ecologisch te wonen:
• Kies ervoor om te wonen in een stads- of dorpskern in plaats van op het platteland. Dat betekent minder autokilometers, minder kosten aan de gemeenschap en minder energieverbruik (als je in een rijhuis woont).
• Bouw of verbouw met zo veel mogelijk bio-ecologische bouwmaterialen.
• Zorg voor een goed energetisch concept: goede compactheid, een goede oriëntatie en buffering, goed geïsoleerd en geventileerd.
• Voorzie energiebesparende en energiezuinige basisinstallaties, technieken en huishoudtoestellen.
• Gebruik waterbesparende en waterzuinige basisinstallaties, technieken en huishoudtoestellen.
• Ten slotte heeft een bio-ecologisch gebouw een gezond en aangenaam binnenklimaat en biedt het voldoende geborgenheid.
Bronnen:
Lees ook: Hoge Gezondheidsraad publiceert advies over binnenluchtkwaliteit
Laatst bijgewerkt: december 2021
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
