Spondyloartritis: moeilijk te herkennen reumatische aandoening(en)
In dit artikel
Spondyloartritis: moeilijk te herkennen reumatische aandoening(en)
dossier
De laatste jaren komt er steeds meer aandacht voor spondyloartritis, een verzamelnaam voor een groep reumatische aandoeningen. Daardoor wordt de diagnose sneller gesteld, al blijft dit een complexe uitdaging, omdat er niet één test bestaat om de chronische ziekte te herkennen. De aandoening is nog ongeneeslijk, maar kan met verschillende behandelingsmethodes relatief goed onder controle gehouden worden, zodat patiënten een goede levenskwaliteit behouden.
De schattingen lopen uiteen, maar ongeveer 1 op de 100 Belgen zou lijden aan spondyloartritis, waarbij de ziekte meestal al op erg jonge leeftijd – tussen 15 en 35 jaar – aanvangt. Er bestaan twee hoofdtypes van de ziekte: axiale en perifere spondyloartritis.
Lees ook: Reumatoïde artritis: een ontstekingsreuma
Ontstekingen op verschillende plaatsen
Mensen met de axiale vorm kampen vooral met ontstekingen ter hoogte van de wervelkolom en/of het bekken, waarbij ze meestal last krijgen van lage rugpijn. Personen met de perifere vorm hebben ontstekingen in de grote gewrichten in de armen of benen en kunnen dus bijvoorbeeld geregeld een ontstoken heup, knie, enkel, elleboog of pols hebben. Bij perifere spondyloartritis komt dikwijls ook enthesitis voor, een ontsteking van de aanhechtingsplaats van een pees op een bot, zoals van de achillespees op het hielbeen.
In heel wat gevallen gaat spondyloartritis bovendien gepaard met oog-, huid- of darmontstekingen. Zo hebben mensen met de aandoening een verhoogd risico op
inflammatoire darmziekten (IBD) – namelijk de
ziekte van Crohn en
colitis ulcerosa – en een ontsteking van het regenboogvlies van het oog. Ze lopen ook meer kans op
psoriasis, een huidaandoening met schilfers, roodheid en
jeuk.
Lees ook: Wat zijn de symptomen van psoriasis?
Symptomen herkennen
Tot een tiental jaar geleden duurde het gemiddeld zo’n 8 jaar vooraleer mensen met (axiale) spondyloartritis na hun eerste symptomen de juiste diagnose kregen, maar die periode is in ons land ondertussen teruggebracht tot gemiddeld 2 jaar. Dat is natuurlijk nog altijd een lange tijd van onzekerheid voor een patiënt en bovendien is een vroege diagnose belangrijk om de ziekte af te remmen. De diagnose blijft echter moeilijk omdat er niet één test gebruikt kan worden om de ziekte te herkennen, verschillende puzzelstukjes moeten worden samengelegd.
Een van de signalen die in een vroeg stadium op spondyloartritis kunnen wijzen, zijn bepaalde ontstekingsletsels op een
MRI-scan. Ook is het belangrijk om te weten of iemand in je familie spondyloartritis heeft, want de ziekte is gedeeltelijk erfelijk. Er worden een dertigtal genen gelinkt aan de ziekte, waarvan het belangrijkste HLA-B27 wordt genoemd. De meeste spondyloartritispatiënten zijn drager van dit gen, maar je kunt ook drager zijn zonder de ziekte te krijgen.
Lees ook: Meer pijn als het koud en nat is: heeft het weer invloed op reuma?
Behandeling: Medicatie en bewegingstherapie
De ziekte is nog ongeneeslijk, maar de voorbije tien jaar zijn er veel nieuwe mogelijkheden ontwikkeld op het gebied van medicatie. Normaal schrijft men patiënten eerst ontstekingsremmers voor en mensen met de perifere vorm krijgen daarnaast soms medicijnen die algemeen op het immuunsysteem inwerken. Pas wanneer deze geneesmiddelen niet het gewenste effect hebben, grijpt men naar zogenaamde biologicals (TNF- en IL17-blokkers). Biologicals zijn krachtiger, maar ze zijn ook een stuk duurder dan de klassieke medicijnen en kunnen ernstige bijwerkingen veroorzaken.
Ten slotte is iemands levensstijl ook van cruciaal belang. Voldoende
beweging, bij voorkeur met de begeleiding van een kinesitherapeut, kan de ziekteverschijnselen aanzienlijk verminderen en je levenskwaliteit gevoelig verhogen. Rokers wordt ten sterkste aangeraden om te stoppen met
roken.
Lees ook: 10 dingen die je moet weten over reumatische aandoeningen
Laatst bijgewerkt: mei 2022
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.