Wat is het verschil tussen artritis en artrose?

dossier

Artritis en artrose zijn beide reumatische aandoeningen en worden vaak met elkaar verward. Het zijn echter heel verschillende gewrichtsaandoeningen. Artritis is een ontsteking van één of meer gewrichten, terwijl artrose een ziekte is waarbij het kraakbeen van het gewricht slijt. Wat is het verschil tussen artritis en artrose?

Lees ook: Wat is reuma precies en welke soorten zijn er?

Artritis: een ontstekingsreuma

123m_handen_vingers_reuma_artritis_2022.jpg

Artritis

Artritis is een algemene term voor chronische of acute ontsteking van een of meer gewrichten. Het omvat meer dan 100 verschillende ziekten. Ze kunnen worden veroorzaakt door infecties, auto-immuunziekten, metabolische of mechanische aandoeningen.
De volgende aandoeningen zijn vormen van artritis: 

  • Reumatoïde artritis: een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem het synoviaal membraan (dat de binnenkant van de gewrichten bekleedt) aanvalt. Dit leidt tot aanhoudende ontsteking, pijn en progressieve vernietiging van de gewrichten.
  • Jicht: een vorm van acute artritis veroorzaakt door abnormaal hoge niveaus van urinezuur in het lichaam. Kristallen zetten zich af in de gewrichten en veroorzaken ontstekingen. De grote teen wordt het vaakst aangetast.
  • Lupus: een auto-immuunziekte die elk lichaamsdeel kan aantasten (huid, gewrichten, organen). Vingers, handen, polsen en knieën worden het vaakst aangetast.
  • Spondylitis ankylosans: een ontstekingsziekte die de gewrichten van de wervels aantast en het gewricht dat de wervelkolom met het bekken verbindt.
  • Juveniele idiopathische artritis (JIA) is een chronische ontsteking van de gewrichten (onder andere) bij kinderen.

Lees ook: Psoriatische artritis: psoriasis en gewrichtspijn

Artrose: een degeneratieve reuma

Getty_artrose_osteoartritis_2023.jpg

© Getty Images - artrose van de knie

In tegenstelling tot artritis is artrose een mechanische aandoening die wordt veroorzaakt door slijtage van het gewrichtskraakbeen. Het wordt veroorzaakt door veroudering, overgewicht of herhaalde schokken (bij sporters). Het treft vooral gewrichten die gewicht dragen (knieën, heupen).

  • Artrose van de knie: slijtage van het kniegewricht.
  • Artrose van de heup: slijtage van het kraakbeen van het gewricht tussen het dijbeen en het bekken.
  • Artrose van de wervelkolom: slijtage van de facetgewrichten die de wervels verbinden.
  • Artrose van de schouder: beschadiging van het schoudergewricht.

Lees ook: Artrose: symptomen en diagnose

Wat is het verschil in symptomen tussen artritis en artrose?

In het geval van artritis, en dus ontsteking, zijn de gewrichten vaak rood, gezwollen, warm en pijnlijk. Je wordt vaak stijf wakker. De ziekte kan gepaard gaan met vermoeidheidsverschijnselen.

In het geval van artrose, en dus slijtage, wordt de gewrichtspijn gevoeld tijdens beweging en verdwijnt deze wanneer het lichaam in rust is. Naarmate de ziekte voortschrijdt, wordt de pijn frequenter en kan deze tijdens de slaap optreden. Het gewricht kan ook gevoelig zijn voor aanraking of lichte druk. Inactiviteit veroorzaakt stijfheid en verlies van beweeglijkheid in het gewricht. 

Lees ook: Wat zijn (vroege) symptomen van reuma en wanneer naar de reumatoloog?

Wat is het verschil in behandeling tussen artritis en artrose?

  • Artritis: behandelingen variëren afhankelijk van de vorm en oorzaak van de artritis. Ze kunnen ontstekingsremmers, corticosteroïden, methotrexaat (reumatoïde artritis), enz. omvatten.
  • Artrose: de behandeling bestaat uit pijnbestrijding met pijnstillers of lokale ontstekingsremmers. Fysiotherapie wordt gebruikt om de beweeglijkheid van de gewrichten te verbeteren. Soms krijgen patiënten injecties met hyaluronzuur of corticosteroïden. In een vergevorderd stadium is vervanging van het gewricht door een prothese vaak een optie.

Lees ook: Artrose: effect van injectie met hyaluronzuur in knie

Conclusie

Hoewel ze beide de gewrichten aantasten, is artritis (vooral reumatoïde artritis) een systemische ontstekingsziekte die mensen van elke leeftijd kan treffen, terwijl artrose een degeneratieve aandoening is die vaak met leeftijd samenhangt. Een nauwkeurige diagnose is van cruciaal belang, omdat de behandeling moet worden afgestemd op de specifieke aandoening.

Bronnen:
https://www.mayoclinic.org
https://www.verywellhealth.com
https://documentation.afpentraide.org
https://www.nhs.uk

auteur: Olivia Regout, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: januari 2025

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram